tatil-sepeti
tatil-sepeti

Müzik telifinde yol alındı sıra sinemada

Küresel telif pazarı, Uluslararası Yazarlar ve Besteciler Dernekleri Konfederasyonu (CISAC) verilerine göre 2023’te 13.1 milyar Euro’ya ulaştı. Türkiye de aynı rapora göre müzik alanında telif payını yüzde 5.4 artırarak dünyada 39. sıraya yerleşti.

Giriş: 05.12.2024 - 09:31
Güncelleme: 17.12.2024 - 22:35

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL 

 

Geçtiğimiz yıl bu pazardan çok küçük bir pay alan ve son sıralarda yer alan Türkiye’nin müzik telifleri konusundaki gelir artışının nedeninin, bu alandaki meslek birliklerinin güçlerini birleştirmesi olduğu belirtiliyor. Sinema, drama, görsel işitsel sanatlar gibi alanlarda da telif hakkının sağlanması için sektör mensupları, müzik sektörünün izlediği yolu örnek alarak ilerlemek istiyor. 

 

DÜZENLEME YAPILDI 

Telif hakları ile 1951 yılında çıkan 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile tanışan Türkiye’de söz konusu yıldan bu yana çeşitli düzenlemelerle telif hakları korunmaya çalışılıyor. Müzik alanında faaliyet gösteren meslek birliklerinin geçtiğimiz yıl Müzik Sektöründe Eser Sahipleri Federasyonu (MSF) çatısıyla birleşmesi, müzik alanında telifleri eser sahiplerine ulaştırmada başarı getirdi. 

Bu güç birliğinin ardından Türkiye’de bulunan 21 bin otelin 13 bini ile anlaşma yapıldı ve otellerin müzik telifi konusunda kayıt altına alınmaları sağlandı. Aynı güç birliği ile farklı alanlar için de çalışmalar sürüyor. 

 

TELİF BİLİNCİ 

Müzik alanında farkındalık yavaş yavaş sağlanırken aynı farkındalık sinema, tiyatro, görsel işitsel sanatlar gibi telif hakkı doğuran diğer sektörlerde bulunmuyor. Sektörün bu durumunu değerlendirmek için İstanbul Ticaret Odası Bilgi, İletişim ve Medya Meslek Komitesi’nce bir toplantı düzenlendi. Toplantıya sinema oyuncuları, yapımcılar, senaryo ve diyalog yazarlığı konusunda faaliyet gösteren meslek birlikleri katıldı. Toplantıda müzik telifi konusunda alınan bu yolun diğer alanlarda nasıl alınabileceği masaya yatırıldı. 

 

TEMEL İNSAN HAKKI 

Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün, telifin temel insan haklarından biri olduğunu ifade ederek, “Öte yandan bu konunun ekonomik tarafı da küçümsenemeyecek bir boyuta geldi” dedi. Üstün, “Amacımız bu konuyu masaya yatırarak zihin açıcı fikirlere ulaşmak. Bugün ekonomilerin temelinde özgün fikirler yer alıyor. Bu fikir sermayesi küresel rekabette gittikçe ön plana çıkıyor. Derdimiz artık sermayeyi tabana yaymak değil, fikir ve düşünceleri tabana yaymak. Çünkü fikir ve düşünce en değerli sermayedir” diye konuştu. 

Toplantının başkanlığını gerçekleştiren İTO Bilgi, İletişim ve Medya Meslek Komitesi Başkanı Muharrem Uğurlu da “Amacımız çözüm üretmek. Bu bir süreçtir ve sektöre katkı sunmak en büyük motivasyon kaynağımız” dedi. Müzik telifleri konusunda yaşanan olumlu gelişmeyi takdir ettiklerini ifade eden Uğurlu, “Bu telif hakkı doğuran tüm sektörler için umut oldu. Sizi örnek olarak görüyoruz” diye konuştu. 

Toplantıda telif hakkında yol alınabilmesi için öncelikle toplumda telif bilinci oluşması gerektiği dile getirildi. Telifin bir insan hakkı olduğunun ifade edildiği toplantıda, telif hakkı ödemelerinin toplumdaki algısının aksine çok yüksek meblağlar olmadığı dile getirildi. 

Müzik alanında “Yıllık geliri 1 milyon doların üzerinde olan bir işletme, bunun 200 dolarını ancak telif hakkı olarak öder” örneklemesinin yapıldığı toplantıda, bunun bir hak olarak duyurulmasının çok önemli olduğu dile getirildi.