Avrupa’nın önde gelen bilimsel kurumları ve teknoloji şirketleri, geleneksel bilgisayarın ötesine geçecek fotonik kuantum bilgisayarı hayata geçirmek için güçlerini birleştiriyor. Silikon tabanlı çiplerin sınırlarına ulaşıldığı noktada, bilgi işleme için fotonlardan yararlanan bu yeni nesil bilgisayarlar, enerji verimliliği, ilaç keşfi ve malzeme geliştirme gibi pek çok alanda devrim yaratabilir.
FOTONLARLA HESAPLAMA
QLASS adlı Avrupa Birliği destekli bu girişim, Fransa, Almanya ve İtalya'dan araştırma kurumlarını ve KOBİ'leri ortak bir vizyonda buluşturuyor. Projenin merkezinde, Ephos şirketi tarafından geliştirilen, ışığı elektrik yerine bilgi işlemek için kullanan cam yongalar yer alıyor.
CAM ÇİP TEKNOLOJİSİ
Cam üzerine lazerle yazım teknolojisi sayesinde geliştirilen bu yongalar, fotonların çip boyunca neredeyse sapmadan ilerlemesini sağlıyor. Bu da bilgilerin kaybını en aza indiriyor. Roma'daki Sapienza Üniversitesi'nde foton üretimi gerçekleştirilirken, Almanya’daki Pixel Photonics hassas dedektörleri geliştiriyor. Diğer yandan Montpellier ve Fransa’daki yazılım ekipleri kuantum algoritmalarının uygulanması üzerinde çalışıyor.
PİL İÇİN KUANTUM MODELLEME
Araştırmanın ilk hedeflerinden biri, lityum iyon pillerin daha verimli tasarlanması. Bu sayede, yenilenebilir enerji ve elektrikli ulaşım için kritik olan enerji depolama teknolojileri geliştirilebilecek. Araştırmacılar ayrıca kimya, biyoteknoloji ve malzeme bilimi gibi alanlarda da kuantum bilgisayarların potansiyelini ortaya koymayı amaçlıyor.
GELECEK İÇİN ORTAK HEDEF
2026 yılına kadar İtalya’da işlevsel bir fotonik kuantum cihazının tamamlanması planlanıyor. Bu cihaza entegre edilecek yazılım ve algılayıcılarla, kuantum işlemlerin test edilmesi ve ölçülmesi hedefleniyor. Araştırmacılar, bu çalışmanın Avrupa’nın kuantum teknolojileri yarışında kritik bir adım olacağını belirtiyor.
Kuantum teknolojisinin pratik kullanıma yaklaşması, bilgisayarlardan enerjiye kadar pek çok alanın çehresini değiştirme potansiyeline sahip.
