Kuantum ağları, sadece iletişim devrimini tetiklemekle kalmayabilir; temel fiziğin en büyük gizemlerinden biri olan kuantum kütleçekimi hakkında da yeni ipuçları verebilir. PRX Quantum’da yayımlanan yeni bir çalışmada araştırmacılar, bu teknolojilerin uzay-zamanın eğriliğiyle kuantum teorisi arasındaki etkileşimi araştırmak için nasıl kullanılabileceğini gösterdi.
TEORİLER ARASINDAKİ BOŞLUK
Einstein’ın Genel Görelilik Kuramı ve kuantum mekaniği, modern fiziğin en güçlü ama birbiriyle çelişen iki kuramı olarak biliniyor. Birincisi, kütleçekimini ve büyük ölçekli yapıları açıklarken; diğeri atom altı düzeydeki davranışları anlamamıza olanak tanıyor. Ancak bu iki teori henüz birleşmiş değil.
KUANTUM İNTERNETİNİN ÖTESİNDE
Stevens Teknoloji Enstitüsü, Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi’nden araştırmacıların yer aldığı ekip, kuantum ağlarının potansiyelini bir adım öteye taşıdı. Yalnızca küresel kuantum internetin temelini oluşturmakla kalmayacak bu ağların, aynı zamanda yerçekimiyle kuantum arasındaki ilişkiyi test etmekte de kullanılabileceği öne sürüldü.
DOLANIKLIĞIN GÜCÜ
Araştırmacılar, kuantum dolanıklığa dayalı W-durumlarının ağ düğümleri arasında nasıl dağıtılabileceğini gösteren bir deneysel protokol geliştirdi. Girişim etkilerinin nasıl gözlemlenebileceği de detaylandırıldı. Bu tür dolanık sistemler, kuantum ışınlanması gibi ileri tekniklerle kavisli uzay-zamandaki kuantum davranışları gözlemlemeyi mümkün kılabilir.
‘DEĞİŞEN BİR PARADİGMA’
Araştırma ekibinden Igor Pikovski, “Kuantum teorisi ile yerçekimi arasındaki etkileşim günümüz fiziğinin en zorlu ama en heyecan verici problemlerinden biri” diyerek, bu çalışmanın temel fizik için bir paradigma değişimi yaratabileceğini belirtti.
TEMEL FİZİĞİN GELECEĞİ
Çalışma, kuantum ağlarının yalnızca iletişim aracı değil, aynı zamanda klasik hesaplamaların başa çıkamayacağı fiziksel sistemleri test etme aracı olarak da değerlendirilebileceğini ortaya koydu. Artık, kavisli uzay-zamanda temel fizik deneylerini hayata geçirmek mümkün görünüyor.
