HABER: ADEM ORHUN
Ağustos ayında yayımlanan 6728 sayılı kanunda çekin şekil esaslarıyla suiistimal durumunda verilecek cezalar yeniden belirlendi. Ayrıca karşılıksız çek riskini büyük oranda önleyecek karekodlu çek 1 Ocak 2017’de zorunlu hale getirildi. Gelişmeler üzerine İstanbul Ticaret Odası’nda ‘Çek Kanunundaki Son Değişiklikler ve Karekodlu Çek Uygulaması’ başlıklı bir seminer düzenlendi.
Seminerin açılışında konuşan İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Hasan Erkesim, 6728 sayılı kanun ile yapılan düzenlemelerin ticari hayatı önemli ölçüde etkilediğine dikkati çekti. Erkesim, “Karekodlu çek sayesinde lehdarın bütün ödeme geçmişi ortaya çıkıyor” dedi.
FİNDEKS SİSTEMİ
Bankacılık sisteminde kurumsal, ticari ve KOBİ kredilerinin toplamın yüzde 75’i seviyesinde olduğunu belirten Erkesim, şunları söyledi: “Bu büyüklük bile risk yönetiminin önemini ortaya koyuyor. Biz de İTO olarak Kredi Kayıt Bürosu’nun (KKB) çalışmalarını destekliyoruz. Odamız, firmaların Findeks sistemine üye olması için aracılık ediyor.”
İTO’YA TEŞEKKÜR
KKB Genel Müdürü Kasım Akdeniz ise seminer için iki salonun dolduğuna dikkati çekerek “Bu toplantı için İTO yönetimine teşekkür ediyorum” dedi.
Akdeniz, “Çek Türkiye’de sermayeyi paylaşma aracı. Çek ödeme dışında kredilendirme ve finansman aracı. Çek ve kredi kartında problem çıkarsa ticarette avantajlar dezavantaja dönüyor” diye konuştu.
TİCARİ İTİBAR
KKB Genel Müdürü Akdeniz, konuşmasında “Ticari itibarınızı vadeli mal sattığınız kişilere teslim ediyorsunuz. Bu itibar, bozulduğunda bunun izlerini silmek çok zaman alıyor. Siz karşı tarafın mali durumu ve ödeme geçmişi hakkında bilgi sahibi olup; bunu doğru değerlendirin” dedi.
“Karekodlu çek, 1 Ocak’ta zorunla hale geliyor. 2017’de ticari hayatta oyunun kuralı değişiyor” diyen Akdeniz, “Yeni döneme adapte olmak için şimdiden çek raporunuzu alın. Yılbaşına kadar problemlerinizi giderin. Yoksa seneye zorluk yaşarsınız. Bu arada karekodlu çek okuma kılavuzu hazırladık” diye konuştu.
TTK DA DEĞİŞTİ
Hukuki düzenlemeler hakkında bilgi veren akademisyen ve hukuk müşaviri Dr. Ömer Sivrihisarlı da 6728 sayılı kanun ile Çek Kanunu’nun yanı sıra Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) da değişiklikler yapıldığına dikkati çekti. Sivrihisarlı, “Çekin şekil şartları ve çek karnesi konusunda düzenleme yapıldı. Artık banka, çek defteri verirken kimler yetkiliyse (yönetim organı) araştırmak ve çıkan bilgileri sisteme kaydetmek zorunda” dedi.
Dr. Sivrihisarlı, şöyle devam etti: “Suiistimal durumunda çek hesabı açma, çek kesme yasağı verilecek, bu durum tüm bankalara bildirilecek. 1.500 güne kadar adli para cezasıyla mahkumiyeti hükmediliyor. Hakim cezayı gün olarak belirler. Her güne 20-100 TL hesaplanır. Bu ceza, hükmün gereklerine uyulmadığında hapis cezasına dönüşebilir. Ayrıca caydırıcılık için Ceza İnfaz Kanunu’ndaki esneklikler de kaldırıldı.”
ÇAĞLAR: ÇEK YENİDEN DEĞER KAZANDI
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çağlar, “İTO olarak çek konusunu en baştan beri yakından takip ediyoruz. Hapis cezasının kaldırılmasıyla çek değersiz kağıt haline gelmişti” dedi. “Elbette ekonomik suça ekonomik müeyyide doğru” diyen Başkan Çağlar, “Fakat işin caydırıcılık tarafı da gerekliydi. Şimdi önce maddi ceza sonra düzelme olmazsa hapis cezası çeke yeniden değer kazandırdı. Yeni düzenlemeler hepimize hayırlı olsun” diye konuştu.
265 BİN KİŞİ RİSKLİ
KKB Genel Müdürü Kasım Akdeniz, “1.8 milyon kişinin çeki var. 338 bin kişinin arkası yazılmış ve halen ödenmemiş çeki bulunuyor. Bu kişilere mal satmıyor olmanız lazım. Bunların halen 265 bininin açık çeki de mevcut. İşimiz müşterinizin bu 265 bin kişinin içinde olup olmadığını göstermek. Bunu görmüyorsanız, korkuluğu olmayan bir balkonda yaşıyorsunuz demektir. Şirketlerin sürdürülebilirliği için bu bilgiler çok önemli” dedi.
CEPTEN ANINDA RAPOR
Müşterinizin karekodlu çekini cep telefonunuzla Findeks uygulamasını kullanarak okutup çek geçmişini ve ödeme bilgilerini görebilirsiniz. Bunun için karşı tarafın izni gerekmiyor. Çek raporu 60 kuruş ile 1 TL arasında ücretlendiriliyor. Çek raporunda müşterinin geçmiş yıllara ait çekleri, miktarı ve ödenme durumları, açıkta çeki olup olmadığı ve 1-1000 arasında çek notu görülüyor. Ödenmemiş tek bir çeki dahi bulunuyorsa not 500’ü geçemiyor.
SIRADA ELEKTRONİK ÇEK VAR
Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, sahtekarlıkta kullanılan koçanların ve karşılıksız çeklerin piyasadan tümden kaldırılmasını sağlayacak yeni bir uygulamaya hazırlandıklarını söyledi. Akdeniz “2017’de yeni bir çalışmaya başlayacağız. Artık çekler elektronik olacak. Elektronik çek sayesinde sahte problemli çek koçanı kalmayacak. İptal otomatik yapılacak” dedi.
