HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Avrasya Birliği’nin en büyük ülkelerinden biri olan Kazakistan yenilenen yatırımcı dostu bürokratik anlayışı ile Türk yatırımlara kapılarını açmaya hazırlanıyor. Geniş tarım arazileri, maden kaynakları ve 180 milyon nüfusu barındıran Avrasya Birliği üyeliği ile son dönem Türk yatırımcıların gözdesi konumunda olan Kazakistan, yatırım yapmak isteyenlere sağladığı vergi muafiyetleri ile de dikkat çekiyor. Kazakistan’da bulunan yatırım olanakları, sağlanan kolaylıklar ve yatırım yapanların deneyimleri İstanbul Ticaret Odası’nda gerçekleşen Kazakistan Yatırım Olanakları Semineri’nde ele alındı.
24 SAAT AÇIK
Toplantıda Kazakistan Yatırım Kurulu Başkan Yardımcısı Isataev Rustam, ülkesinin yatırımcılar için sağladığı olanaklara değinen bir konuşma gerçekleştirdi. Türklerin diğer ülke yatırımcılarından farklı olduğunu ifade eden Rustam, “Türkler şu ana kadar yaptığı hiçbir yatırımda sorun yaşamadı. Bunda kardeşlik bağının etkili olduğunu düşünüyorum. Türk girişimci çok yetenekli ve çok inatçı. İş yapabilmek için çok tutkulu bir yapıları var” diye konuştu. Birliklerinin Kazakistan’a yatırım yapmak isteyen işadamlarına destek vermek üzere kurulduğunu ifade eden Rustam, “Türk yatırımcıları her zaman rol model aldık. Eski Sovyetler Birliği ülkeleri içinde en çok doğrudan yatırım çeken ülkeyiz. Stratejik danışmanlık bizim için çok önemli. Yatırım olanaklarını anlatmak için 7-24 aktif bir hattımız var” dedi.
DEMİRYOLU AVANTAJI
Isataev Rustam konuşmasında, ülkesindeki avantajlardan bahsetti. Çok geniş topraklara sahip olan Kazakistan’ın en önemli avantajının yaygın demiryolu ağı ve devam eden otoyol çalışmaları olduğunu ifade ederek, şu bilgileri verdi: “Biz ulaşım projelerimizle Asya’da bir transit konumuna geliyoruz. Avrasya Ekonomik Birliği’ne üyeyiz ve bu 180 milyonluk bir pazar demek. Ayrıca Çin pazarı ile de sınırımız var. Çin’den Avrupa’ya transit kargo yolu mevcut. Bu kargo yolu ile ulaşım sadece 15 gün sürüyor. Önceden bu ulaşım deniz yolu ile 60 günü buluyordu. Devasa çapta özelleştirme programlarımız var. Türk yatırımcılar bizde ana rolü oynuyor. Yabancı şirketler bile Türk CEO’larla çalışmak istiyor. Kazakistan son 10 yılda çok değişti. İş yapmanız için yerel bir ortağa gerek yok. Kendiniz de gelebilirsiniz. Hammadde olarak yerel ürünlerin alınması ile ilgili bir zorunluluğumuz yok. Kazakistan bu bağlamda en iyi ülkelerden bir tanesi.”
YÜZDE YÜZ GÜVENLİ
Toplantıda, yatırımcıların en büyük çekincesinin hukuki güvenlik konusunda olduğunu ifade eden, Kazakh Invest Danışman Partneri Av. Muhammet Aksan, Kazakistan’daki hukuki güvenliğe dikkat çekerek şöyle konuştu: “Kazakistan ‘Bir Yol Bir Kuşak’ projesinin çok önemli bir ülkesi ve biz bu dev pazarı bu yüzden çok önemsiyoruz. Kazakistan hem insanıyla hem de turistik yönüyle çok beğenilecek bir ülke. Ülkede kendinizi kendi vatanınızdan ayrı hissetmezsiniz. Bizler isteyen herkese ücretsiz destek veriyoruz.”
DOSTLUĞUMUZ TİCARETE DE YANSISIN
Toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay gerçekleştirdi. Kuralay dost ve kardeş ülke Kazakistan ile ekonomik ilişkilerin yeterince gelişmediğini ifade ederek, “Dostluğumuz ticarete de yansısın” dedi. Kuralay şu şekilde konuştu: “Amacımız iki buçuk milyar dolar olan ticaret hacmimizi kısa zamanda 5, uzun vadede de 10 milyar dolara çıkarmak. İstanbul Ticaret Odası’na kayıtlı 134 Kazak firma var. Kazakistan’da Türk yatırımcılar en çok gıda, ilaç ve inşaat sektörlerinde yatırım yapıyor. Geçtiğimiz yıl Kazakistan’da 22.8 milyar dolarlık 480’den fazla projeyi Türk yatırımcılar üstlendi.”
KONUŞACAK ÇOK ŞEY VAR
Kazakh Invest Yönetim Kurulu Üyesi Francois Bernard da Kazakistan’la ilgili konuşacak çok şeyin olduğunu ifade etti. Ajanslarının yeni kurulduğunu, fakat motive gençlerle dolu olduğunu ifade eden Bernard: “İpek yolu için Türk firmalarına çok yer var. Projede en önemli konu güven. Bizler bu güveni sağlıyoruz. Her ülkede yatırımda güzel anlar olduğu gibi kötü anlar da olabilir. Bizler sıfır risk demiyoruz ama sıfır risk için maksimum çaba için size her zaman destek olabileceğimizi ifade ediyoruz” diye konuştu.
‘KAZAKİSTAN İŞ YAPILABİLİR EN KOLAY ÜLKE’
Dal Holding CFO’su Demircan Köse: “Kazakistan’la 1 milyar doların üzerinde bir anlaşma imzaladık. Kazakistan’a çok inandık. 76 ülkede varlığımız 6 ülkede de doğrudan yatırımımız var ama Kazakistan benim hayatımda gördüğüm en kolay çalışılabilen ülke. Devlet yetkililerinden ne zaman yardım istesek 7-24 bize destek verdiler. Öyle ki 10-15 dakikada sorularınıza cevap bulabilirsiniz. En önemlisi hukuk kısmında isterseniz İngiliz hukuk sisteminden yararlanabilirsiniz. Potansiyeli çok fazla. İşinizi iyi yaptığınıza inanıyorsanız Kazakistan çok doğru bir ülke.”
‘İLK KAZAKİSTAN’I SEÇTİK’
Enprode İş Geliştirme ve Proje Finansmanı Başkanı Çoşkun Akdeniz: “İlk şirketimizi Kazakistan’da açtık. Ofisimiz ve personelimiz var ve genişliyoruz. 20 yıl kadar önce kurulmuş bir mühendislik şirketiyiz. Şu an 12 ülkede çalışmamız var ancak dış yatırımda ilk heyecanımız Kazakistan’dı. Sağlık, enerji ve tarımda yatırımlarımız var. Hiçbir sorun yaşamadan yatırım yapıyoruz. Hatta rüzgâr ve güneşle ilgili yatırımları da programımıza aldık.”
KAZAKİSTAN’DA SAĞLANAN AVANTAJLAR
HANGİ ALANLARDA YATIRIMA İHTİYAÇ VAR