istanbul-ticaret-gazetesi
istanbul-ticaret-gazetesi

Kauntum süprizi: Metalik yapıda tek boyutlu manyetizma

Bilim insanları, kristal yapılı Ti₄MnBi₂ adlı metalik bileşikte eşine az rastlanır tek boyutlu manyetik özellikler keşfetti.

Giriş: 21.04.2025 - 14:43
Güncelleme: 21.04.2025 - 14:43
Kauntum süprizi: Metalik yapıda tek boyutlu manyetizma

Bilim insanları, bugüne kadar yalnızca yalıtkan malzemelerde rastlanan tek boyutlu manyetizma olgusunun, metalik yapıya sahip bir bileşikte de var olabileceğini gösterdi. Kanada’daki Blusson Kuantum Madde Enstitüsü’nden araştırmacıların yürüttüğü çalışmada, titanyum, mangan ve bizmut elementlerinden oluşan kristal yapılı ‘Ti₄MnBi₂’ adlı malzemede metalik doğaya sıkı sıkıya bağlı benzersiz bir tek boyutlu manyetizma tespit edildi.  


YENİ KUANTUM SINIFI

Araştırma ekibi, hem metalik hem de tek boyutlu manyetik özelliklere sahip malzemelerin varlığını ilk kez doğrudan gözlemledi. Bu bulgular, manyetik momentlerle metalik yapı arasında güçlü bir bağ bulunduğunu ve bu bağın yeni bir kuantum malzeme sınıfı oluşturduğunu ortaya koydu.


SPİN ZİNCİRİ ETKİSİ

Çalışmada, Ti₄MnBi₂’deki spin zincirleri detaylı olarak incelendi. Spin zincirleri, bir dizi küçük mıknatıs gibi davranan ve birbirlerini etkileyebilen yapılardan oluşuyor. Araştırmacılar, nötron saçılımı ve bilgisayar simülasyonları kullanarak bu malzemenin özel bir teorik modele uyduğunu doğruladı. Bu özellikleriyle Ti₄MnBi₂, daha önce yalnızca bir örneği bulunan (Yb₂Pt₂Pb) metalik yapılı tek boyutlu mıknatıslar arasında yerini aldı.


KUANTUM DALGALANMA ETKİSİ

Diğer 3D malzemeler düşük sıcaklıklarda düzenli yapılara geçiş yaparken, Ti₄MnBi₂ gibi sistemlerde kuantum dalgalanmalar baskın hale geliyor. Bu dalgalanmalar nedeniyle malzeme, sabit yapılar yerine sürekli değişen ve karmaşık manyetik durumlar sergiliyor. Spinler arasındaki etkileşimlerin rekabet etmesi, hizalanmalarını engelliyor ve bu durum, yalnızca mutlak sıfır sıcaklığa yakın koşullarda ortaya çıkan özel bir manyetizma formunu doğuruyor.


YENİ TEKNOLOJİLERE KAPI

Araştırma yalnızca teorik fizik açısından değil, uygulamalı teknolojiler bakımından da önem taşıyor. Kuantum dolanıklık teorilerinin test edilmesinden spintronik alanındaki potansiyel gelişmelere kadar geniş bir yelpazede fırsatlar sunuyor. Bu malzemeler, verileri elektron spinleri aracılığıyla işleyen daha hızlı ve verimli bellek sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlayabilir.


DENEYSEL ÜRETİM BAŞLADI

Araştırma kapsamında şimdiye kadar 100 parti Ti₄MnBi₂ kristali üretildi. Devam eden süreçte 400 kristalin daha üretileceği bildirildi. Bu örneklerin, malzemenin özelliklerinin daha derinlemesine araştırılması ve gelecekteki deneysel uygulamalarda kullanılması planlanıyor.