İstanbul Sanayi Odası (İSO) araştırmasına göre, üst üste 3 yıllık gerilemeyle 2022'de yüzde 0,36'ya düşen AR-GE harcamalarının üretimden satışlara oranı, 2023'te yüzde 0,48 ile son 3 yılın en yüksek düzeyine yükseldi.
2022'de 16,3 milyar lira olan AR-GE harcamaları, 2023'te yüzde 87,5 artış göstererek 30,6 milyar lira olarak gerçekleşti.
Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2023 Araştırması'nda en yüksek AR-GE harcaması gerçekleştiren 3 sektör bir önceki yıla göre değişmeyerek, sırasıyla motorlu kara taşıtları, elektrikli teçhizat ve bilgisayar-elektronik sektörleri oldu. Bu sektörlerin tüm AR-GE harcamalarındaki payı yüzde 66,3'ten yüzde 71,8'e çıktı.
Araştırmaya göre, AR-GE faaliyetlerini önemli ölçüde artırdığı gözlemlenen otomotiv sektörü, 2023'te de İSO 500'ün toplam AR-GE harcamalarında yaşanan artışta belirleyici rol oynadı.
Araştırmaya göre, AR-GE yapan kuruluş sayısında da gözle görülür bir artış gözlemlendi.
Buna göre, 2022'de 260 kuruluşla son 5 yılın en düşük seviyesine gerileyen bu sayı, 2023'te yeniden artarak 265'e yükseldi.
Söz konusu 265 kuruluşun sektörel dağılımına bakıldığında ise gıda ürünlerinin imalatı 39 firmayla 2022'de olduğu gibi yine en üst sırada yer alırken, bu sektörü 37 firma ile motorlu kara taşıtları ve 26'şar firma ile ana metal sanayii ve kimyasal ürünler takip etti.
Böylece söz konusu dört sektör toplam 128 firmayla AR-GE yapan firmaların yaklaşık yarısını oluşturdu.
Teknoloji alanında yaratılan katma değere de değinilen araştırmada, 2023'te yaratılan katma değer içerisinde en yüksek payı yüzde 33,9 ile orta-düşük teknolojik yoğunluklu sektörler alırken, bu oran 2022'ye göre 3,8 puanlık düşüş yaşadı.
Aynı dönemde düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı yüzde 0,2 azalarak yüzde 28,7 oldu. Orta-yüksek teknolojili sanayiler grubunun payı 3,1 puanlık artışla yüzde 30,3'ye yükselirken, yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payının ise 0,9 puanlık artışla yüzde 7,1'e yükseldiği görüldü.
İSO 500 sonuçlarına göre, ölçüm yapılan son 11 yıllık döneme bakıldığında, yüksek teknoloji yoğunluklu sektörlerin payı 2023'te ilk kez yüzde 7'yi geçerek mevcut veri setinin en yüksek seviyesine ulaştı.
Araştırmaya göre, orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu sektörlerde yer alan firmaların değerden aldıkları toplam payda 2022'ye göre 4 puanlık güçlü bir artışla 2023'te rekor seviye olan yüzde 37,4'e yükseldi.
