Çinli araştırmacılar, dünyada ilk kez ışık temelli kuantum bilgisayarı geliştirdiklerini açıkladı. Kuantum bilgisayar, klasik bilgisayarlara göre çok daha hızlı veri işleyebiliyor. Science dergisinde yayınlanan makaleye göre, ‘Jiuzhang’ adı verilen kuantum bilgisayar, ‘kuantum hesaplamanın avantajını’ oldukça güvenilir bir şekilde gösterebiliyor.
HIZLI SİMÜLASYON
Kuantum bilgisayarlar, geleneksel bilgisayarlarda çalıştırılması imkânsız olan simülasyonları çok hızlı bir şekilde işliyor. Bu hız sayesinde malzeme bilimi, yapay zekâ ve tıpta büyük atılımlar sağlanabileceği tahmin ediliyor.
Jiuzhang, adını tarihi bir Çin matematik metninden alıyor. Gauss bozonu örneklemesi adı verilen son derece ezoterik bir hesaplamayı 200 saniyede gerçekleştirebilen bilgisayarın hızına en yakın dünyanın en hızlı klasik süper bilgisayarı Fugaku’nun aynı işlemi yaklaşık 600 milyon yıl süreyle yapabileceği tahmin ediliyor.
GOOGLE’DAN FARKI
Jiuzhang, Google’ın 53 qubit kuantum bilgisayarının geçtiğimiz seneki rekorunun ardından hemen ikinci sırada bulunuyor. Google, hesaplamada süper iletken materyaller kullanmıştı. Jiuzhang’ın ise hesaplama için 76 fotonu manipüle ettiği
yeni bir metot kullandığı belirtiliyor.
‘HACKLENEMEZ’ İDDİASI
Çin, özellikle son yıllarda kuantum teknolojisine hakim olabilmek için devasa yatırımlar yapıyor. 2017 yılında uzaya gönderilen Quantum Experiments at Space Scale (QUESS) uydusu, kuantum iletişimi için uzay temelli ilk test platformu olmuştu. Çinli yetkililer, kuantum uydusunun iletişim yönteminin ‘hacklenemez’ olduğunu iddia ediyorlar. Çin, ayrıca başkent Pekin ile ticari merkezi Şangay arasında 2 bin km uzunluğunda ‘kesilmeye dayanıklı’ kuantum iletişim hattı kurmaya başladı.
