Güneş enerjisinde İHA’yla yüksek verim

SOYHAN ALPASLAN

Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’nde şubesi bulunan Zena Enerji, akıllı İHA’larla güneş enerji santrallerindeki (GES) arızaları tespit etmek için Singapurlu AVA Asia ile işbirliği anlaşması imzaladı. AVA Asia, yapay zeka yazılımı ile panellerde arıza kontrolleri yaparken, Zena Enerji, GES’in tüm hatlarını, sistemini analiz edip, bakım ve onarım hizmeti veriyor. Türkiye’nin ilk güneş enerjisi santrallerinin proje geliştirme ve kurulumunu yapan Zena Enerji; projelendirme aşamasından, elektrik satışına kadar tüm süreci üstlenerek anahtar teslim santraller kuruyor. Şirket, geleceğe dönük yapay zeka ve elektrikli araçlar için şarj ünitesi alanında da çalışmalar yapıyor.

TÜRK MÜHENDİSLİĞİ

İstanbul Ticaret’in konuyla ilgili sorularını Zena Enerji’nin kurucu ortağı Yüksel Çağrı Gürses cevapladı. Gürses, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliğini bitirdikten sonra aynı üniversitede işletme yüksek lisansını yaptı. Gürses, 2013-2015 yılları arasında Alman Gehrlicher Solar ortağı Merk Solar Energy bünyesinde Türkiye’nin ilk güneş enerji santrallerini kuran ekipte yer aldı. Gürses, 2015’te Zena Enerji’yi kurarak, toplamda 200 MW’a varan yeni projeler geliştirdi.

ANAHTAR TESLİM GES

Zena Enerji’yi tanıtır mısınız?

GES yatırımlarında; proje geliştirme, projelendirme, imar uygulamaları, proje kurulumu, izleme, işletme bakım, santral yönetim ve verimlilik faaliyetlerini yürütüyoruz. Yüksek performanslı, anahtar teslim GES’ler inşa ediyoruz. GES’lerin verim kayıplarını en aza düşürmek için yazılım ve yapay zeka çalışmalarımız devam ediyor. Türkiye’nin GES Ar-Ge faaliyetlerinde çalışmalar yapmak amacıyla 2020 yılında Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi’ne girdik.

SİNGAPURLU PARTNER

Singapurlu AVA Asia ile işbirliğinizin kapsamı nedir?

2021 yılının Mayıs ayında Singapurlu AVA Asia ile işbirliği yaparak; “Yapay Zekayla Panel Verimi Maksimizasyonu” hizmeti vermeye başladık. Singapur devletinin de ortak olduğu AVA Asia, 4 kıtada 4000 MW üzerinde referansa sahip. Firmanın geliştirdiği yapay zeka, ordu tipi İHA ve maksimum çözünürlüklü termal kameralara dayalı bir teknoloji. Yani, 10 MW kapasite büyüklükteki bir GES’in panellerini 1 saat içinde izleyip, 70-80 sayfaya kadar hasar raporu hazırlıyor.

YÜZDE 7 VERİM ARTIŞI

AVA Asia ve Zena’nın birbirini tamamlayan hizmetleri neler?

AVA Asia, yapay zeka yazılımı ile panel kontrollerini yapıyor. Zena olarak biz tüm hatlara ve sisteme müdahil olup, detaylı analizler gerçekleştiriyoruz. Onlar yazılımda, biz de elektrik kısmında daha güçlüyüz. Böylece; Türkiye’de özellikle 2018 öncesinde devreye girmiş GES’lerde yüzde 7’leri bulan verim artışı sağladık. Scada analitik ile santrallere yerleştirilen Dataloggerlar sayesinde sürekli ve detaylı takip sağlıyoruz. Hataları detaylarıyla modelleyip, GES hata haritasını ortaya çıkarıyoruz. Türkiye pazarındaki çalışmalarımızın hemen ardından Avrupa pazarına açılmayı planlıyoruz.

TESPİTTE TAM İSABET

Dronelar nasıl çalışıyor?

Kullandığımız dronelar, ordu İHA kategorisinde. Panellerde termal inceleme yapıp, gizli kusur veya sorunu tespit etmek için tüm güneş panellerini kapsamlı bir şekilde tarıyorlar. Yapay zeka yazılımımız, güneş enerjisi panellerinin hot spot noktalarının ve farklı kusurlarının tespitinde yüzde 100 doğruluk sağlıyor. Rapor; 23 ayrı kategoride kaç panel arızası olduğunu gösteriyor. Yazılım ayrıca arızaların onarımı ve panellerin yenilenme maliyetlerini çıkarıp, kısa ve uzun vadedeki ticari avantajı hesaplıyor.

1 SAATTE RAPOR HAZIR

GES’lerde geleneksel analiz nasıl yapılıyor?

Geleneksel analiz yönteminde, drone ile alınan görüntüler, mühendisler tarafından çıplak gözle incelendiği için yüzde 30’lara varan hata payı olabiliyor. Bu analiz en az bir hafta, bazen 10 günü bulabiliyor. Ayrıca raporlamanın da süre almasından dolayı maliyeti yüksek oluyor. Biz sürecin hepsini 1 saatte tamamlıyor ve santralin büyüklüğüne göre 150 sayfaya ulaşan raporlar hazırlıyoruz.

AKFEN, TEKFEN, HANWHA…

Hangi santrallerde çalışıyorsunuz?

Tekfen Grup’a ait Kütahya’da 8 MW, Hanwha Qcells’e ait Burdur’da 8.3 MW, Reysaş’a ait Kocaeli’de 6 MW ve Afken Holding’e ait Konya’da 10 MW santrallerin yapay zeka ile verim analizlerini yaptık. Kalyon Grup’a ait Türkiye’nin en büyük GES’i ve EnerjiSA’ya ait güneş santralleri ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz.

TESTLERİN GETİRİLERİ

“Orta ölçekli bir GES’te yaptığımız testler ile ortaya çıkan hataların düzeltilmesi aylık ortalama 20 bin dolarlık fazla gelir imkanı sağlayabiliyor. Ülkemizde 7000 MW’a yakın GES olduğunu düşündüğümüzde, yaptığımız analiz sayesinde milyonlarca dolar kaybın önüne geçilmesi mümkün.”

PROJELER

“Sivas Hanwha Qcells Hasbey 10.8 MW, Kahramanmaraş Hanwha Qcells Altınorda 8 MW, Kars Azat 5.35 MW, Şebinkarahisar Evcili 5.85 MW, Balıkesir Gökoğuz 3.3 MW santrallerinde proje geliştirme ve danışmanlık hizmeti verdik. Bu yıl Sivas Zara 648 kW gücünde saha uygulaması gerçekleştirdik.”

ÇOKLU SORUN TESPİTİ

“GES’lerde tespit ettiğimiz belli başlı sorunları şöyle sıralayabiliriz; kir tortuları, aşırı kirlenme, kuş pislemesi ile oluşan gölgelemeler, bypass diyotları, mikro çatlaklar, sıcak noktalar, potansiyel kaynaklı bozunma, delaminasyon (aşınma-ayrılma), dahili korozyon, salyangoz izi kontaminasyonu (kirliliği), arızalı kablolar, kablolarda kemirgen hasarı, topraklama hataları, kablolarda çizikler, açık ve kısa devre stringleri, düşük performans.”

SAĞLAM YATIRIM VERİLERİ
“GES yatırımcılarına yaklaşık 300 kriteri inceleyip, santral verilerini sunuyor, verimini, raporlamalarını ve fizibilitesini çıkarıyoruz. Böylece yatırımcı, yatırım öncesi santrale ait gerçek teknik ve finansman rakamlarına ulaşabiliyor.”

23 Ağustos 2021 Pazartesi

Etiketler : Teknoloji