Gıda zehirlenmelerinin büyük bölümünün menşei belirsiz, etiketsiz ürünler ile doğadan rastgele toplanan bitkilerin tüketilmesinden kaynaklandığı belirtildi. Bazı bitkilerin sinir sistemini etkileyen güçlü toksinler içerdiği; kısa sürede görme kaybı, bilinç bulanıklığı ve solunum yetmezliği gibi sonuçlara yol açabileceği vurgulandı.
TOPLU YEMEKLERDE YÜKSEK RİSK
Bakanlıklar, özellikle toplu yemek organizasyonlarının ciddi risk taşıdığına dikkat çekti. Tek tencerede pişirilip uzun süre bekletilen yemekler, uygunsuz taşıma koşulları ve çapraz bulaşma en önemli tehlikeler arasında gösterildi.
Toplu yemek hazırlayan işletmeler için önerilen kritik önlemler arasında şunlar yer aldı:
– Pişen yemeklerin oda sıcaklığında uzun süre bekletilmemesi,
– Sıcak saklama sıcaklığının 65 derecenin altına düşmemesi ve 3 saatten fazla tutulmaması,
– Catering firmalarının İşletme Kayıt Belgesi bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi,
– Çiğ ve pişmiş ürünlerin aynı ekipmanla hazırlanmasından kaçınılması,
– Et, pilav ve salataların kapalı kaplarda taşınması,
– Kullanılan suyun içilebilir nitelikte olması ve kuyu/tanker sularında analiz raporu bulundurulması,
– Artan yemeklerin ertesi gün tekrar ısıtılarak servis edilmemesi.
Bakanlık, yemek sonrası bulantı, karın ağrısı, halsizlik gibi belirtileri olan kişilerin 112’ye başvurmaları gerektiğini vurguladı. Ayrıca toplu yemek sağlayan işletmelerin her öğünden en az 72 saat numune saklama zorunluluğu hatırlatıldı.
İNERNETTE "ORGANİK" ETİKETİYLE SATILAN ÜRÜNLERE UYARI
Etiketsiz ve kayıt dışı ürünlerin ciddi sağlık riski taşıdığı belirtilerek, sosyal medya ve internet üzerinden “organik” veya “ev yapımı” etiketiyle satılan ürünlerde denetim dışılık riski bulunduğu ifade edildi. Doğadan toplanan mantar, ot ve meyvelerin uzman onayı olmadan tüketilmemesi gerektiği vurgulandı.
Bozulmuş, şişmiş, rengi değişmiş konservelerin kesinlikle tüketilmemesi; şüpheli ürünlerin ALO 174 Gıda Hattı veya WhatsApp ihbar hattına bildirilmesi önerildi.
81 İLDE 1 MİLYONDAN FAZLA DENETİM
Tarım ve Orman Bakanlığı, bu yıl 81 ilde 1 milyon 103 bin 52 gıda denetimi gerçekleştirdi. Bu denetimlerde:
– 25 bin 749 işletmeye idari para cezası kesildi,
– Toplam 2 milyar 206 milyon 162 bin 590 lira tutarında yaptırım uygulandı,
– 495 işletme hakkında suç duyurusunda bulunuldu.
İstanbul’da faaliyet gösteren 135 bin 717 gıda işletmesine yönelik 192 bin 148 resmi kontrol yapılırken, 8 bin 26 işletmeye idari para cezası uygulandı ve 79 dosya savcılığa iletildi.
BAKANLIKLARDAN EŞ GÜDÜMLÜ TAKİP
Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda okuryazarlığını artırmak için sosyal medya kampanyaları, okul eğitimleri ve işletmelerde bilgilendirme çalışmaları yürütüyor. Türkiye, bu yıl Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nin öncülüğünde yürütülen “#Safe2Eat” kampanyasına da ilk kez katıldı.
Sağlık Bakanlığı ise “Gıda Kaynaklı Zehirlenmelerde Erken Bildirim Programı” kapsamında olası salgın belirtilerini hızlı biçimde takip ediyor. Şikayet üzerine alınan numuneler halk sağlığı laboratuvarlarında inceleniyor; uygunsuzluk tespit edilirse konu eş zamanlı olarak savcılık ve ilgili kurumlara bildiriliyor.
