HABER: AYŞE BAŞAK
Nükleer füzyon yolu ile enerji elde etmek şimdilik mümkün değil, ancak bu müthiş enerji kaynağını kontrol altında tutmayı başarmak ve insanlığın hizmetine sunmak bilim insanlarının uzun süredir kurduğu bir hayal.Çin’den gelen bir haber bilim-teknoloji dünyasında büyük bir ilgi ile karşılandı. Çin’de yürütülen EAST (Deneysel Süper İletken Tokamak) projesinde önemli bir aşama gerçekleştirildi. Çinli araştırmacılar dört ay süren bir deneyin sonucunda yapay bir güneş oluşturmayı başardılar. Bu yapay güneşin merkezinde yüz milyon derece sıcaklığa ulaşıldı. Söz konusu sıcaklık bizim güneşimizin sıcaklığından altı kat daha yüksek: Deneyin neticesinde elde edilen ısı 10 MW gücünde. 2006 yılında başlayan araştırmayı Çin’in Hefei Fizik Kurumu sürdürüyor.
SICAK PLAZMA
Uzmanlar EAST projesini; içi vakumlanmış bir tokamak yani nükleer kaynaşım halkası reaktörü şeklinde tarif ediyor. Reaktörün içine hidrojen atomları enjekte ediliyor ve bunlar ısıtılıyor. Oluşturulan plazma süper iletkenler ile geliştirilmiş son derece güçlü mıknatıslar ile sıkıştırılıyor. Neticede plazma o kadar sıcak oluyor ki güneşin içinde yaşanan reaksiyonların benzeri burada da gerçekleşiyor ve hidrojen atomları birleşerek müthiş bir enerji açığa çıkarıyorlar. EAST ile elde edilen bu yüksek sıcaklık ve yoğunluk şimdilik sadece on saniye boyunca devam etti. Asıl hedef, elbette bu reaksiyonu enerji üretimi için kullanabilmek.
Motorsuz çevre dostu uçak artık hayal değil
Pervanesiz ve motorsuz uçak olur mu? Teknoloji hızla gelişiyor, büyük aşamalar kaydediliyor olsa da uçaklar ile ilgili temel prensipler hiç değişmedi. Fakat ABD’den gelen bir haber ezberleri bozacak türden. MIT’den bir mühendis ekibi hiçbir oynar parçası olmayan bir uçak yapmayı başardı. 2.45 kg ağırlığındaki uçağın ilk uçuşu bir spor salonunda gerçekleşti. Pervane, türbin gibi parçaları olmadan, sadece iyonize edilmiş bir havanın hareketi ile uçan bu inovatif uçak 60 metre boyunca havada kaldı. Elektrodinamik adı verilen prensip ile havalanan uçak ile on adet test uçuşu gerçekleştirildi.
Aslında fikir 1920’lerde ortaya çıkmıştı. Uçak, oluşturduğu ‘iyonik rüzgar’ sayesinde hareket ediyor. Yüksek voltaj kullanarak güçlü bir elektrik alanı üretiyor. İyonlar bu elektrik alan sayesinde hızlandırılıyor. Bu iyonlar, nötr hava molekülleri ile çarpışarak itiş gücü sağlıyor. Yani biri negatif diğeri pozitif yüklü iki nokta arasında havanın iyonize olarak akması sağlanıyor. Bu şekilde oluşan hava akımı bir güç kazandırarak uçağı uçuruyor.
