Alaska’daki Eielson Hava Kuvvetleri Üssü’nde 28 Ocak tarihinde gerçekleştirilen bir eğitim görevi sırasında F-35 uçağında ciddi bir arıza meydana geldi. Pilot kalkıştan kısa süre sonra iniş takımlarını kapatmaya çalıştı, ancak sistem düzgün çalışmadı. İniş takımları yarım konumda sıkışınca pilot defalarca deneme yaptı fakat sonuç alınamadı.
MÜHENDİSLERLE ACİL GÖRÜŞME
Sorunun çözülmesi için pilot, üretici firma Lockheed Martin mühendisleriyle konferans görüşmesi başlattı. Yaklaşık 50 dakika süren görüşmede, yazılım ve uçuş güvenliği uzmanları ile iniş takımı mühendisleri yer aldı. Ancak hiçbir çözüm bulunamadı. Pilot bu sırada iki kez kısa iniş–kalkış denemesi yaptı, fakat bu manevralar durumu daha da kötüleştirdi. Burun iniş takımı merkezden kayarken ana iniş takımları da kilitlendi.
KONTROLSÜZ MOD DEVREYE GİRDİ
Uçak, sensörlerin yerde olduğunu sanmasıyla otomatik yer operasyon moduna geçti ve kontrol edilemez hale geldi. Bunun üzerine pilot acil fırlatma kararı aldı. Paraşütle atlayan pilot yalnızca hafif yaralarla kurtuldu. Dakikalar sonra ise 200 milyon dolarlık F-35 yere çakılarak alev topuna dönüştü.
SORUNUN NEDENİ SUYDU
Kaza sonrası yapılan teknik inceleme, burun ve ana iniş takımlarındaki hidrolik hatlarda buzlanma tespit etti. Bunun nedeni, sistemin kısmen suyla dolu olmasıydı. Normalde sıvının tamamının özel hidrolik yağı olması gerekirken, yaklaşık üçte birinin su olduğu anlaşıldı. Hava sıcaklığının kaza günü -1°F olduğu ve bu koşullarda suyun donarak sistemi kilitlediği belirtildi.
İKİNCİ OLAY DA YAŞANDI
Kazadan yalnızca dokuz gün sonra aynı üste bir başka F-35 uçağı benzer hidrolik arızası yaşadı. Ancak bu uçak güvenli iniş yapmayı başardı.
RAPORDA KİM SUÇLANDI
Hava Kuvvetleri Kaza Soruşturma Kurulu, sorumluluğu bakım prosedürlerindeki denetim eksikliğine bağladı. Rapora göre, mühendisler 2024 bakım güncellemesindeki yönergelere uygun hareket etseydi, pilota ikinci iniş-kalkış yerine doğrudan tam iniş ya da kontrollü fırlatma tavsiyesi verilecekti.
