Enerji bağımsızlığı için seferberlik

HABER: ADEM ORHUN

Türkiye, son yıllarda petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki düşüşe rağmen enerji kalemlerinde 38 milyar dolarlık ithalat yapıyor. İthalatın yaklaşık yüzde 20’sini bu alandaki ürünler oluşturuyor. Hükümet, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak ve arz güvenliğini pekiştirmek için birbiri ardına yeni adımlar atıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, İstanbul Ticaret Odası (İTO) Enerji Meslek Komitesi tarafından İTO Eğitim ve Sosyal Hizmetler Vakfı Cemile Sultan Korusu’nda düzenlenen toplantıda yeni çalışmaları anlattı. Toplantıya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Dr. Oğuz Can ve İTO Genel Sekreteri Ömer Bal da katıldı.

ELEKTRİKTE YERLİ KÖMÜR

Türkiye’nin enerji tedarik yolları hakkında bilgi veren Müsteşar Dönmez, “Gazda kaynak Rusya, İran ve Azerbaycan. Strateji belgemizde doğalgazın oranını yüzde 30’un altına indirme hedefimiz vardı. 2017’de bu hedefi yakalayacağımızı tahmin ediyorum. Elektrik üretimi açısından yerli kömüre biraz daha ağırlık vereceğiz” dedi.

MADEN RUHSATLARI

Madenciliğe ayrı bir önem verdiklerini belirten Dönmez, “Zira bu konuya, ülkenin hammadde tedarik güvenliği açısından bakıyoruz. Bazı madenleri yeteri kadar çıkaramıyoruz. Maden ihracatımız 4 milyar dolar, ithalatımız ise 24.5 milyar dolar. Sektör, kendi içinde net açık veriyor. Bu yüzden arama ruhsatlarını hızlandıracağız. Yeni çıkan maden kanunu kapsamında yönetmelik hazırladık” dedi.

KAROT BİLGİ BANKASI

Şimdiye kadar çeşitli maden sahalarında çalışmaların sonuçlarının yeterince değerlendirilmediğini belirten Dönmez, “Karot Bilgi Bankası çok önemli. Hangi sahada ne var anlaşılabilir. Bunun için Gölbaşı’ndaki arazimizi hazırlıyoruz. Bütün maden sahalarından çıkan karotlar burada toplanacak. Bunları dijital arşiv olarak da yatırımcının istifadesine sunacağız” diye konuştu.

LİNYİT SAHALARI

Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’nün yeni linyit sahaları bulduğunu vurgulayan Dönmez, şunları söyledi: “O sahalarda termik santral projelerine ağırlık vereceğiz. İlk etapta Çayırhan’da başlıyoruz. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı şartnameleri yayımladı. 700-800 MW’lık kurulu güç planlıyoruz. Saha Elektrik Üretim AŞ’nin. Yap-işlet-devret usulüyle ihaleye çıkıyoruz. Bu sahadaki yatırım için 15 yıl alım garantisi vereceğiz, buna yatırım süresi dahil. Hemen akabinde 2-3 sahayı daha yatırıma hazırlıyoruz. İlk olarak Trakya sahalarımız var.”

SAHA VERİMLİLİĞİ

Yerli kömürde aktif bir yaklaşımları olduğunu belirten Dönmez, “Ruhsat sahalarını bölme imkanı getirildi. Böylece aynı havzada birden fazla yatırımcı çalışabilecek. Sahanın verimli işletilmesi için ayrı ayrı santrallerin kurulmasını öngörüyoruz. Eskişehir Alpu’da 1.5 milyar tonluk rezervimiz var.

Burada toplam 6 adet biner megawattlık santral kurulabilir. Santral ve işletme yatırımı olarak toplam 7-8 milyar dolarlık yatırım demek. Tesislerin hepsi hayata geçtiğinde 18-20 bin kişiyi bu bölgede istihdam edebileceğiz. Burada sanayicilerimize de iş düşüyor. İlk ihaleden sonrakilerde kazan, türbin gibi yerli ekipmanı zorunlu tutabiliriz” dedi.

GÜÇLÜ İŞLETMELER

Madencilik sektöründe küçük ölçekli yatırımcıların ağırlıkta olması sebebiyle bu sektörün yeterince büyüyemediğini ifade eden Dönmez, şöyle devam etti: “Küçük sanayicilerimiz bir araya gelseler maliyet ve işletmecilik açısından da avantajlı olabilir. Sermaye yeterliliği ve iş güvenliği şartlarını sağlama bakımından büyüklük önemli. Bir araya gelmelerini teşvik etmek ve zorlamak istiyoruz. Yeni dönemde ekonomik açıdan daha güçlü firmaların bu sektörde faaliyet göstermesi için düzenlemeler yapıyoruz.” Dönmez, metal madenciliği yapmak için sahaları aldığı halde yıllarca atıl tutanları da engelleyeceklerini belirtti.
Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonu’nun (UMREK) kurulmasının önemli olduğunu kaydeden Dönmez, şu bilgiyi verdi: “Madencilik sektörü bankacılık hizmetlerinden çok fazla istifade edemiyor. Öz kaynakla işlerini yürütüyor. Sorun, bankacılık sisteminin aradığı belgelendirme kabiliyetinin ve kapasitesinin bu sektörde gelişmemiş olmasıydı. Uluslararası geçerliliğe sahip bir sistem oturtacağız. Sektör böylece daha rahat projelerine finansman bulabilecek.
Bu konu, yabancı yatırımcının gelmesi açısından da önemli.”

YATIRIMCIYA HAZIR BELGE

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın, linyit sahalarında santral kurulmasına yönelik ayrıntılı çalışılacağını belirten Müsteşar Dönmez, “Sahaya ilişkin yatırımcının ihtiyaç duyacağı her türlü teknik veriyi biz hazırlıyoruz. Bir bankaya götürdüğümüzde sizin fizibiliteniz ve bizim size sağladığımız verilerle uyumlu olup olmadığını belgeleyebileceksiniz” dedi.

GÜNEŞTE YERLİ PANEL

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Fatih Dönmez, yenilenebilir enerji alanında ilk etapta güneş santrali yapılacağını açıkladı. Dönmez, “Biz yatırımcıya yer temin ediyoruz. Fakat ‘Kuracağın elektriğin panelini kendin üret’ diyoruz. Bunun ilanına da bu hafta çıkıyoruz. Yıl sonuna kadar ilk ihale yapılacak. İlk etapta 1000 (bin) MW’lık tesis kurulmasını planlıyoruz” dedi. Tek alanda bin MW’lık güneş santrali olan fazla ülke olmadığını belirten Dönmez, “Güneş kaynağı olarak yerli üretimde yüzde 75’i hedefliyoruz. İnvertor kısmı da dahil edilirse yerlilik oranı yüzde 85’e çıkacak. Maliyetler beşte bire indi. Üreticiler açısından da çok cazip bir pazar büyüklüğü bulunuyor. Bu yarışın çok rekabetçi olacağı kanaatindeyiz” diye konuştu.

DOĞALGAZDA DEPO ATAĞI

Doğalgazda günlük tüketim miktarı, hava koşullarına ve ticari aktiviteye göre değişiyor. Özellikle kışın puant günlerde sistemin sınırlarıyla ilgili problem yaşandığını belirten Müsteşar Dönmez, “Sistem 194 milyon metreküp olmasına rağmen, şebeke içinden çekerek 3-4 günlüğüne 240 milyon metreküplere çıkabiliyoruz. Burada, depo kapasitesi önemli. Depo yatırımlarımız artıyor. İnşallah bu sene maksimum arzımız 230 milyonlara çıkacak” dedi.

NÜKLEER ENERJİ 2023’TE

Müsteşar Fatih Dönmez, “Nükleer enerjide ilk üniteyi 2023’te Akkuyu’da işletmeye alacağız. Rusya ile ilişkilerimizin normalleşmesine paralel olarak gecikmeyi telafi edeceğiz. Gerek Akkuyu, gerek Sinop’ta Japonlarla yapacağımız santralde son derece modern ürünler kullanacağız. İnşallah 2030’a kadar Akkuyu’da ve Sinop’ta 4’er reaktörün tamamı devreye girecek” dedi.

YÜZEN LNG TERMİNALLERİ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yeni projesi yüzen LNG terminalleri. Müsteşar Dönmez, “Bunu ilk defa özel sektör ülkemize kazandıracak. BOTAŞ ilgili anlaşmayı yaptı, tesis kurulduğunda o terminali kullanacak. Yapım süresi ise 2-3 yıl. Öncelikle kiralama yoluyla temin edecekler. Aralıkta sisteme dahil olmasını bekliyoruz” dedi.

DOĞALGAZ TİCARET PLATFORMU

Yeni dönemde enerji ticaretinde gelişmeler olacak. Nisanda Doğalgaz Ticaret Platformu hayata geçirilecek. EPİAŞ (Enerji Piyasaları İşletme AŞ) bünyesinde ilk geçici uygulama başlayacak. Testlerden sonra 2018’de elektrikte olduğu gibi doğalgaz piyasası da işler vaziyete gelecek.

MTA DIŞARI ÇIKACAK

Fatih Dönmez, MTA’nın yurt dışında arama çalışmalarına da önem verdiklerini belirterek, “Çevremizdeki birçok ülkeyle ikili anlaşmalarımızda maden konusunda işbirliği de var. Fakat biz bir türlü MTA’yı oralara gönderemiyorduk ama şimdi göndereceğiz. MTA’nın özellikle yerli sermayeyle birlikte oralarda olmasını arzu ediyoruz” dedi.

TEKNOLOJİ İSTİYORUZ

Kamunun, düzenleyici ve denetleyici pozisyonuna devam edeceğini belirten Dönmez, “Ne pahasına olursa olsun tesis kurulsun anlayışı yetmiyor. ‘Teknolojiyi de buraya getirin’ diyeceğiz. Özellikle stratejik yatırımlarda ve altyapılarda bunu son derece önemsiyoruz. İstihdamın gelişmesi açısından da bu önemli. Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) başta olmak üzere; Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’ye (BOTAŞ) sanayinin ihtiyacı olan teknik altyapıyı süratle tamamlamaları talimatı verdik” dedi.

10 Ekim 2016 Pazartesi

Etiketler : Sektörel