ABD’de eylülde beklentilerin altında kalan enflasyon verisi, Fed’in para politikasına dair yeni adımlarına yönelik beklentileri güçlendirirken, emtia piyasaları hafta boyunca küresel gelişmelerden etkilendi. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’ın Çin, Güney Kore ve Japonya liderleriyle temaslarda bulunacağı Asya turuna çıkacağını açıkladı.
DEĞERLİ METALLER GERİLEDİ, TARIM VE ENERJİ EMTİALARI KARIŞIK SEYRETTİ
Tamamlanan haftada emtia piyasasında güvenli liman talebinin zayıflamasıyla değerli metallerde düşüş gözlendi. Tarım, enerji ve baz metallerde ise siyasi ve jeopolitik gelişmelerin etkisiyle karışık bir görünüm oluştu.
FED’DEN FAİZ İNDİRİMİ BEKLENTİSİ GÜÇLENİYOR
ABD’de hükümetin kapalı olması nedeniyle veri akışında yaşanan aksamalar, Fed’in yönüne ilişkin belirsizlik yaratsa da eylül ayı enflasyonunun beklentilerin altında kalması, faiz indirimi olasılığını güçlendirdi.
Piyasalarda, Fed’in 28–29 Ekim toplantısında politika faizini 25 baz puan düşüreceğine kesin gözüyle bakılıyor. Bankanın aralık ayında da parasal gevşemeye devam etmesi bekleniyor.
DİĞER MERKEZ BANKALARI DA TAKİPTE
Avrupa Merkez Bankasının gelecek haftaki toplantısında faizleri sabit tutması bekleniyor. Başkan Christine Lagarde’ın açıklamaları, gevşeme politikasına ilişkin ipuçları açısından yakından izlenecek.
Japonya Merkez Bankasının da faiz oranını yüzde 0,5 seviyesinde sabit bırakması bekleniyor. Bu toplantı, ülkenin yeni Başbakanı Takaiçi Sanae döneminin ilk para politikası kararı olacak.
ENFLASYON VERİLERİ BEKLENTİLERİN ALTINDA
ABD’de eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3 artarak beklentilerin altında kaldı. Çekirdek TÜFE ise aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 3 artışla piyasa tahminlerinin gerisinde gerçekleşti.
RUSYA’YA YENİ YAPTIRIMLAR VE TAHVİL HAREKETLERİ
Emtia piyasalarında Rusya–Ukrayna Savaşı’na ilişkin gelişmeler de yakından izleniyor. Avrupa Birliği, Rusya’nın sıvılaştırılmış doğal gazını, bankacılık sistemini, kripto işlemlerini ve petrol taşıyan gölge filosunu hedef alan 19. yaptırım paketini onayladı.
Bu gelişmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,93 ile nisan ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü, haftayı yüzde 4 seviyesinde tamamladı. Dolar endeksi ise yüzde 0,5 artışla 98,95 seviyesine çıktı.
ALTINDAKİ 9 HAFTALIK YÜKSELİŞ SEYRİ 10'UNCU HAFTADA SONA ERDİ
Değerli metaller, tamamlanan haftada sert dalgalanmalar yaşadı. ABD'de eylül enflasyonunun açıklanmasının ardından kısa süreli yükselişlerle kayıplarını törpüleyen değerli metaller, hafta başında altın öncülüğünde gelen kar satışları ve güvenli liman talebindeki azalma nedeniyle haftayı düşüşle tamamladı.
Analistler, ABD-Çin geriliminin azalacağına dair haber akışının güvenli liman talebini zayıflatan başlıca etkenler arasında yer aldığını belirtirken, altının ons fiyatındaki teknik nedenli düşüşlerin de değerli metallerin geneline yayılan satışları tetiklediğini kaydetti.
Altın fiyatları, ABD'de beklenenden düşük gelen enflasyonun Fed'in gelecek hafta faiz indirebileceği beklentilerini güçlendirmesiyle haftanın son işlem gününde kayıplarını azaltsa da hafta içinde yeni rekor seviyesini görmesinin ardından gelen teknik nedenli düşüşler ve güçlü kar satışları nedeniyle oluşan kayıplarını telafi edemedi.
Altının ons fiyatı, üst üste dokuz haftalık yükselişin ardından onuncu haftada değer kaybetse de tamamlanan haftada 4 bin 381,55 dolarla rekorunu tazeledi.
Değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, gümüşte yüzde 6,5, paladyumda yüzde 3,3, altında yüzde 3,2 değer kaybederken, platin önceki haftalık kapanışının hemen altında haftayı tamamladı.
BAZ METALLER TALEP BEKLENTİSİYLE DEĞER KAZANDI
Baz metallerde arz tarafındaki sorunların etkilerinin devam etmesi ve talebe dair endişeleri azaltan Trump'ın Asya turuna yönelik iyimserlikler ve ABD enflasyon verilerinin etkisiyle haftayı pozitif bir seyirle tamamladı.
Bakır fiyatları, arz endişeleriyle değer kazanımını sürdürürken, Uluslararası Bakır Çalışma Grubunun (ICSG) raporu yıl içinde yaşanan büyük maden kesintileri nedeniyle 2026'da küresel bakır piyasasının açık verebileceğine işaret etti.
ICSG, 2025 için öngörülen 178 bin tonluk fazlaya karşın 2026'da yaklaşık 150 bin ton arz açığı beklendiğini kaydederken, talep artışındaki yavaşlamaya rağmen, özellikle Endonezya ve Şili'deki üretim aksamaları ile bazı madenlerdeki doğal afetler nedeniyle bakır arzının gelecek yıl kısıtlı kalabileceğini belirtti.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında alüminyumda yüzde 3,1, çinkoda yüzde 2,8 ve kurşun ile bakırda yüzde 2,5, nikelde yüzde 1,6 değer kazandı.
PETROL FİYATLARI YAPTIRIMLAR VE ZİRVE İPTALİYLE YÜKSELDİ
Petrol fiyatları, tamamlanan haftada dalgalı seyretti. Arz fazlası endişeleriyle haftaya düşüşle başlayan petrol fiyatları, ABD'nin bazı Rus şirketlere yaptırım kararı ve ABD-Rusya zirvesinin iptali sonrası artan arz kesintisi endişeleriyle kayıplarını telafi ederek haftayı yükselişle tamamladı.
Brent petrolün varili hafta başında 61,01 dolara kadar gerileyerek mayıs ayının başından bu yana en düşük seviyesini gördü. Ancak Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yapılması planlanan zirvenin iptal edilmesi arz endişelerini artırarak fiyatlara pozitif yansıdı.
Trump ile Putin arasında yapılması planlanan zirvenin, Rusya'nın Ukrayna'da ateşkes çağrılarını reddetmesi üzerine süresiz olarak ertelendiği bildirildi.
Buna ek olarak ABD'nin Rusya'nın en büyük iki petrol şirketi Rosneft ve Lukoil ile iştiraklerini yaptırım listesine eklemesi ve AB'nin Rusya'nın sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sektörünü ve petrol taşıyan gölge filoyu hedef alan yeni yaptırım paketini onaylaması da arz endişelerini artırdı.
Analistler, fiyatlardaki kısmi yükselişte dünyanın en çok petrol tüketen iki ülkesi ABD ve Çin arasındaki ticaret gerilimine ilişkin tansiyonun azalacağına dair iyimser açıklamaların etkili olduğunu belirtti.
Öte yandan, Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) geçen hafta yayımladığı Petrol Piyasası Raporu'nda küresel petrol talebine ilişkin olumsuz görünümün fiyatlardaki yükselişi törpülediği kaydedildi.
Doğal gaz fiyatlarında ise ABD'de beklenen soğuk hava dalgası etkili oldu. Meteoroloji tahminlerinin gelecek iki haftada mevsim normallerinin altında sıcaklık öngörmesi, ısınma amaçlı talebin artacağı beklentisini güçlendirdi.
Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 6,5 artarken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 9,8 değer kazandı.
TARIM EMTİA KARIŞIK SEYRETTİ
Tarım emtia piyasalarında, jeopolitik gelişmeler, hava koşulları ve enerji piyasalarındaki hareketlilik fiyatlamalar üzerinde etkili oldu.
ABD ile Çin arasındaki ticarette iyimser beklentiler risk iştahını artırırken, ham petrol fiyatlarındaki yükseliş de fiyatlamaları destekledi.
Soya fasulyesinde, Çin'in eylülde ABD'den ithalatı sıfıra indi, bu durum 2018'den beri ilk kez gerçekleşirken, yüksek gümrük vergileri nedeniyle Çinli alıcılar Brezilya ve Arjantin'e yöneldi. Gelecek hafta APEC zirvesinde yapılacak ABD-Çin görüşmelerinde yeniden alımların başlayabileceğine yönelik beklentiler ise fiyatları destekledi.
Mısır fiyatları, ABD'de biyoetanol üretiminin günlük 1 milyon 112 bin varile ulaşması ve stokların yüzde 3,1 gerilemesiyle desteklendi. Meksika ve Güney Kore'nin ABD mısırına ilgisi sürerken, Brezilya'da ekim ayı mısır ihracat beklentileri yukarı yönlü revize edildi.
Öte yandan, Çin'de hasat sırasında görülen aşırı yağışın ürünlere zarar vermesi nedeniyle rekolte yaklaşık 297,5 milyon tona geriledi. Bu durum, ülkenin ilerleyen dönemde ithalat ihtiyacını artırabileceği beklentisini güçlendirdi.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar pirinçte yüzde 4,3 değer kaybederken, soya fasulyesinde yüzde 4, buğdayda yüzde 1,8 ve mısırda yüzde 0,4 arttı.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 0,7 artarken, pamukta yüzde 0,2, şekerde yüzde 3,4 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 7,4 artışla tamamladı.
