Eminönü’nün kültürel röntgeni çekiliyor

Çalışmanın ilk aşamasında eski Eminönü bölgesinde 32 mahalledeki toplam 2 bin 632 tescilli sivil mimari yapının güncel durumu belirlendi. Proje bittiğinde ilçenin kültürel mirasının röntgeni ortaya çıkacak.

Yerli ve yabancı turistler tarafından Türkiye’de en çok ziyaret edilen yerlerin başında gelen Fatih’te, ‘Fatih’in Kültürel Miras Envanteri’ projesi yürütülüyor. Projeyle 10 binin üzerindeki tescilli kültür varlığı ile İstanbul’un tescilli eserlerinin üçte birini bünyesinde barındıran Fatih’teki kültürel mirasın röntgeni çekiliyor.

Külliyeler, camiler, saraylar ve sarnıçların yanı sıra ziyaretçilerin dolaşmaktan keyif aldığı yerler arasında geleneksel konut mimarisine sahip sokak ve mahallelerin de bulunduğu ilçedeki bu eşsiz hazineye sahip çıkmak ve gelecek nesillere aktarabilmek amacıyla Fatih Belediyesi bünyesinde oluşturulan ekip, kasım ayından bugüne envanter çalışmalarını sürdürüyor.

TASNİF EDİLİYOR

Çalışma, kültür varlıklarına veya komşuluğunda bulunan parsellere ilişkin yapılması planlanan proje ve uygulamalar öncesinde kültür varlıklarının mevcut durumlarının tespit edilmesi, gerekli sanat tarihi araştırmalarının yapılması ve ayrıntılı etütlere dayandırılarak değerlendirilmesi gerektiği bakış açısıyla yürütülüyor. Envanter çalışması ile Fatih’te daha önce onarım izni talep eden, projelendirilen veya projelendirilmeyi bekleyen, onarımı yapılan veya onarılmayı bekleyen yapılar, metruk durumda olup tehlike arz eden yapılar ve hatta işlev verilerek şehir hayatına dahil edilebilecek yapılar, kolaylıkla sorgulanabilir olacak.

EN KAPSAMLI ENVANTER

Daha önce farklı kurumlarca İstanbul’un kültür varlıklarına yönelik yapılan bazı envanter çalışmaları, daha çok eserin tespitine yönelik gerçekleştirilirken, denetleme, proje ve uygulamaya dair gerekli bilgilerin bir kısmı eksik kalmıştı. Bu çalışmalardaki diğer bir olumsuz yön ise sürekli güncelleme sistemine sahip olmamaları nedeniyle zamanla veriler doğruluğunu kaybediyordu. Bu sebeple Fatih’te yapılması planlanan birçok iş ve işlemde başvurulmak üzere her türdeki kültür varlığı için aynı standartta hazırlanan kesin ve ulaşılabilir bir envanter sisteminin hazırlanması, anında GIS bağlantılı bir veri tabanına aktarılması konusunda çalışmalara devam ediliyor.

BİLGİLER GÜNCELLENİYOR

Bu çalışma kapsamında Fatih’teki kültür varlıklarına yönelik farklı birim veya kurumlar tarafından daha önce yapılmış olan envanter çalışmaları, yazılı-görsel, bilgi-belgeler ve haritalar ile birlikte ilgili kurumlardan talep edildi. Temin edilen envanterlerde bulunan tescilli veya tescile önerilecek nitelikte olan eserlere ilişkin dokümanlar kontrol edilerek, eksik veya güncelliğini yitiren bilgiler belirlendi. Yapılan tasnifleme ile her bir yapı için tescil, grup, proje onay kararları gibi yaklaşık 28 kalem bilgi güncellenerek, basit bakım onarım izinleri, statik raporları gibi 25 kalem yeni bilgi kayıt altına alınıyor.

TEK TEK FOTOĞRAFLANIYOR

Restorasyon uzmanı mimar, şehir plancısı, sanat tarihçisi, arkeologdan oluşan çalışma ekibi, saha-tespit çalışmalarını yürütürken, yapıların güncel durumlarını fotoğraflıyor ve daha sonra gerekli araştırmaları yapıyor. Birinci faz olarak kasım-aralık ayları içerisinde eski Eminönü bölgesinde bulunan 32 mahalledeki, toplam 2 bin 632 tescilli sivil mimari yapının güncel durumları tespit edilerek fotoğraflandı. Yapılan bu çalışma ile yapıların güncel envanter bilgileri oluşturuluyor.

Ayrıca farklı sebeplerden dolayı tahribata uğramış veya terk edilmiş tescilli metruk sivil mimarlık yapılarının çevreleri ile birlikte güvenlik önlemlerinin alınması sağlanıyor.

EMİNÖNÜ TAMAMLANDI, UNKAPANI İLE DEVAM

Eski Eminönü bölgesindeki sivil mimari yapıların güncel durumu tespit edildi. Birinci etap çalışması olarak Fatih’te bulunan ve büyük bir çoğunluğu vatandaşlara ait olan ahşap veya kagir sivil mimarlık örneği yapıların mevcut durumlarının tespit edilmesine başlandı. Ayrıca bu çalışma kapsamında; sağlamlığını yitiren ve her an yok olma tehlikesi altında bulunan acil durumdaki tescilli metruk yapılar belirlenerek, Fatih Belediyesince hızlı bir şekilde 3 boyutlu taramaları yapılarak rölöveleri hazırlatılıyor ve Koruma Kurulu onayına sunuluyor. Çalışmanın ikinci fazı Unkapanı bölgesi ile devam edecek.

NİHAİ AMAÇ KÜLTÜR ROTASI

İstanbul’da yer alan 34 bin 715 kültür varlığının yüzde 30’u Fatih’te. İlçedeki kültür varlıklarının yüzde 54’ünü sivil mimarlık örneği yapılar, yüzde 10’unun büyük çoğunluğu Tarihi Kapalıçarşı ve Eminönü Hanlar Bölgesi’nde bulunan ticaret yapıları, yüzde 7.7’sini su yapıları, yüzde 6.3’ünü dini yapılar oluşturuyor. Çalışmanın eski Eminönü bölgesi ve Fatih olmak üzere iki alanda yürütüldüğünü ifade eden Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan, “Yeni bir kültür rotası oluşturacağız. Mesela İspanya’ya gittiğinizde Gaudi rotası var. 10 tane bina ama herkes o rotayı gezmek durumunda hissediyor. Biz de farklı mimarların oluşturduğu, sivil mimaride bir rotada çalışıyoruz” dedi.

19 Nisan 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem