HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL - ŞEREF KILIÇLI
Geçtiğimiz yıl ağustostaki spekülatif kur atağını da hatırlatan Avdagiç, “Ekonomi yönetimimiz müdahale etti ve ekonomiyi kıskaca almayı hedefleyenler, amaçlarına ulaşamadı. Biz de üyelerimizle birlikte istihdamı, üretimi ve ihracatı canlandıracak faaliyetlere giriştik” diye konuştu.
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Küresel piyasalarda finansal koşullar iyileşirken faiz oranları da düşürüldü. Bu iki unsur, 4. çeyrek büyümesini olumlu yönde etkileyecek. Küresel ekonomide genişlemeci dalga ihtimali, Türkiye ekonomisinin toparlanmasını olumlu etkileyecek” dedi
Fed’in 11 yıl sonra ilk kez geçtiğimiz haftalardaki 25 baz puan faiz indirimi kararını hatırlatan Avdagiç, “Bu açıklamayla uluslararası piyasalarda petrol fiyatları gerilerken, altın fiyatlarında sıçrama yaşandı. Avrupa ekonomilerinde ise durgunluk derinleşiyor” dedi.
Avdagiç, Avrupa ekonomilerinde enflasyon ile birlikte büyümenin düşüş eğiliminde olduğunu belirterek, Brexit’in getirdiği belirsizlikler ile ABD-Çin gerginliğinin de Euro Bölgesi’nde yakın dönem için beklentileri olumsuz etkilediğini kaydetti.
BÜYÜME OLUMLU
Türkiye ekonomisinin ise iki şansı olduğunu vurgulayan Avdagiç, şunları söyledi: “Bir yandan küresel piyasalarda finansal koşullar iyileşiyor. Diğer yandan faiz oranları düşürüldü. Bu iki unsur, 4. çeyrek büyümesini olumlu yönde etkileyecek. Küresel ekonomide yeni bir genişlemeci dalga ihtimali, Türkiye ekonomisinin toparlanmasına olumlu etkide bulunacak.Bizim için bir diğer önemli parametre enflasyon. Temmuz’da TÜFE yüzde 1.36 ile beklentilerin altında arttı.
Yurtiçi üretici fiyatları ise 0.99 oranında geriledi. Merkez Bankası da faizleri indirerek, önemli bir adım attı. Merkez, 425 baz puanlık faiz indirimi ile hem yatırım maliyetlerini geriye çekti hem de mevduat faizini girişimciye rakip olmaktan bir ölçüde uzaklaştırdı. Faizde indirim umut verici, ancak tek seferle kalmamalı. Bir trendin başlangıcı olmalı. Faizin yüksek kaldığı her gün, Türkiye’nin yatırım potansiyelinden çalıyor.”
Merkez Bankası’nın hamlesinin ardından Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank’ın konut kredisi faiz oranlarında indirime gittiğini hatırlatan Avdagiç, “Böylece ikinci el dahil tüm konutlar için aylık 0.99’dan başlayan oranlarla kredi kullanma imkânı sunuldu. Bu zincirleme ile 200’e yakın sektör canlanacak. Faiz indiriminin ertesinde yapılan 13 bin konut kredisi müracaatı, toplam
2.1 milyar liralık hacme ulaştı. Üç kamu bankasıyla başlayan indirim sürecinin diğer özel bankalarla sürmesini diliyoruz” dedi.
İTO’DAN ÜÇ ÖNEMLİ ADIM
Geçen ay, İTO’nun üç umut verici faaliyete imza attığını belirten Avdagiç, şöyle devam etti: “Birincisi, turizm sektöründe önemli bir projeye imza attık. Oneİstanbul Projesi’nden sonra TripAdvisor Projesi ile İstanbul’un ziyaretçi sayısını artırma yolunda dijital bir hamle başlattık. İkincisi ise Güney Kore’nin önde gelen şirketlerinden Halla Holding’i Odamız’da ağırladık. Halla Grup, İTO’nun devreye girmesiyle ihracatımızı 1 milyar dolar artıracak bir yatırım yapacak. Grup yetkilileriyle, bu amaçla kurulacak şirketin kuruluş sözleşmesini imzaladık. İTO olarak, ülkemize döviz kazandıracak böyle bir yatırıma öncülük ettiğimiz için mutluyuz. Üçüncü olarak da Hamilik Projemizin güzel sonuçlarını paylaşmak isterim. İTO’nun başlattığı Hamilik Projesi’nden sonra gençlerimizin mesleki eğitime olan ilgisi arttı. Okulların doluluk oranı yüzde 100’e yaklaştı. Mesleki ve teknik liseler artık başarılı öğrencilerin de tercih ettiği okullar haline geldi.”
Zaferler ayı ağustos
İTO Başkanı Avdagiç, ağustos ayında üç önemli olayın yıldönümünün idrak edildiğini hatırlattı. Avdagiç, “Ağustos ayı, zaferler ayı. Büyük komutan Sultan Alparslan, 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferi’yle Anadolu’nun kapılarını Türk ve İslam dünyasına açtı. Zaferimizin 948. yılını kutluyorum. İkinci bayramımız ise 30 Ağustos Zafer Bayramı. Bu zafer, beka ve varlık mücadelemizin simgesi. 26-30 Ağustos 1922’de kazandığımız Başkumandanlık Meydan Muharebesi, Anadolu’nun tapusunun bize ait olduğunun cümle aleme ilanıdır. Bu zaferi bize armağan eden Cumhuriyetimiz’in kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını, bu vesileyle rahmet ve minnetle anıyorum. Bu ayda yaşadığımız askerî zaferlerimiz, ekonomik zaferlerle taçlansın…Herkesin Kurban Bayramı’nı da tebrik ediyorum” dedi.
Kur atağının birinci yılı
Geçtiğimiz yıl 10 Ağustos’taki spekülatif kur atağını hatırlatan İTO Başkanı Avdagiç, “Türkiye’yi ekonomik kıskaca almaya yönelik spekülatif kur atağında dolar/TL paritesi, 13 Ağustos günü 7.23’ü görmüştü. Türkiye, büyük bir güvensizlik içine itilmek istenmiş, ekonominin temel direklerinin çökertilmesi hedeflenmişti. Ekonomi yönetimimiz, bu gelişmelerin Türkiye’yi hedef aldığı gerçeğinden hareketle müdahale etti. Zorlu bir süreç oldu ama ekonomiyi kıskaca almayı hedefleyenler, amaçlarına ulaşamadı” dedi. Avdagiç, şunları söyledi: “420 bin firmayı temsil eden İTO yönetimi olarak, ilk andan itibaren devletimizin ve hükümetimizin yanında yer aldık. Üyelerimizle birlikte ekonomiyi, istihdamı, üretimi ve ihracatı canlandıracak faaliyetlere giriştik. Bu süreçte, döviz kurundaki hızlı gerileme ve faizlerde düşüş gibi parametreler, Türk ekonomisinin savunma kalkanlarının direncinin artığını gösteriyor.”
Fuar salonlarının eksikleri sezona yetişecek
İTO Başkanı Avdagiç, Oda’nın iştirakleriyle ilgili yapılan çalışmaları şöyle anlattı:İDTM: İstanbul Dünya Ticaret Merkezi’nde 11 salon bulunuyor. Bu salonlardan 9, 10 ve 11 numaralı salonlar tarafımızdan, diğerleri kiracı tarafından işletiliyordu. Kiracı tarafından işletilen 8 salondan 6’sının yönetimi kontrolümüze geçti. Buradaki salonların tam ve mükemmel şekilde hizmet vermesi için gereken eksikleri gideriyoruz. Bu bağlamda, 1 (İDTM’de) ve 3 (kiracıda) numaralı salonlarda, riskli bir durum olduğu için güçlendirme çalışmaları yapmayı planlıyoruz. Hedefimiz fuar döneminden önce bunu bitirmek…Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM): BTM’yi, Fulya’da yeni yerine taşıdık. Bu taşınma, BTM’yi İTO’nun vizyon projelerinden biri yapma kararlılığımızın bir yansıması.
Taşhan: İnşa çalışmaların sonuna geldik. 2010’da satın aldığımız ve İkinci Derece Tescilli Kültür Varlığı kabul edilen binamızda, sadece cepheyi tutup, taşıyıcı sistemi yıktık. Zemine de 15 metrelik 490 adet enjeksiyon kolonu yaptık. Taşhan’da inşa çalışmalarımız bitti. İç sistemler ve tefriş ile ilgili faaliyetlerimizi de eylül ayına kadar bitirmeyi hedefliyoruz. Eylül ayı itibariyle Taşhan’ı hizmete açmayı planlıyoruz.Liman Han: İkinci derece tarihi bina olan Liman Han ile ilgili 10 yıldır süren izin süreci tamamlandı. 2014’te Mimarlar Odası’nın girişimi ile proje onayı askıya alındı. Uzun mücadele sonunda, Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu, İTO’yu haklı buldu. Böylece 2012’ye ait restorasyon projeleri geçerli hale geldi. Liman Han ile ilgili restorasyon ve inşaat izni alındı, şantiye kurma çalışmaları başladı.
MECLİS KÜRSÜSÜNDEN YANSIMALAR
Otogara katkımız olabilir
Levent Birant
Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı Meslek:Komitesi: Amman’ın kentiçi toplu taşıma işini aldık. 30 Haziran’da çalışmaya başladık. Dubai’deki fuarda Başkanımız Şekib Bey’e konuyu söyledim. Başkanımız, 2 Temmuz’da Amman’a geldi. Ammam Ticaret Odası başkanı ile ardından Büyükşehir Belediyesi Başkanı ile görüştü. Bizi orada çok güçlü hissettirdi. Başkanımıza çok teşekkür ediyorum. Servis araçlarının plaka tahdidi meselesi vardı. Plaka tahdidi 33 ilde uygulanıyordu, İstanbul’da da uygulanmasını talep ediyorduk. 23 Haziran seçiminden önce UKOME kararıyla kabul edildi. Diğer bir konu, İstanbul Otogarı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından devralındı. Bu konuda İTO olarak söyleyeceğimiz çok şey var. Başkanımızdan talebim, bu süreçlerin içinde yer alalım. Otogar şu an içler acısı durumda. Otogarın rehabilitasyonu veya yeni yapılacak otogar konusunda katkılarımız olabilir.
Kayıt dışı ilemücadele edilsin
Nuri Özelmacıklı
Emlak Müşavirleri Meslek Komitesi:Emlakçılarla ilgili yönetmelik çıktı, çok eksiklikleri var. Birincisi diploma kabul sorunu var. Ticaret Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın verdiği diplomayı kabul ediyor, öbür diplomayı kabul etmiyor. 20 yıldır mesleğin içindeyim, ben bile emlakçılık yapamayacağım. Taşınmaz yönetmeliği belgenin en az 5 yıl saklanmasını söylüyor ama yetkilendirme belgesinin örnekleri yok.
İTO olarak yasal emlakçıyla çalışma olgusunu anlatmalıyız. Emlakçılıkla ilgili şikayet, legal olmayan emlakçılardan. Kayıtlı emlakçılar mesleğine kötülük yapmıyor. İnternette emlak ilanlarında emlakçıya hakaret ediyorlar, emlakçıya ‘komisyon verme’ diyorlar. Tapu harçları yine yüksek. Tapu harçları konusunda af çıkarılsın. Ardından oran yüzde 1’e çekilsin. O zaman ‘gerçek değeri üzerinden satılmazsa devlet alır’ diye madde konsun. Kayıt dışı emlakçılarla mücadele edilsin. Tapu takas sistemi var fakat sıkıntı var. Tapu çek sistemini bankacıların model olarak gerçekleştirmesi lazım.
Yapılandırmalar tek çatı altında olmalı
Hacı Demir
Mali Müşavirlik Meslek Komitesi: Şirket kuruluşları artık MERSİS üzerinden yapılıyor. Perpa Ticaret Merkezi olarak geçtiğimiz günlerde AVM statüsüne alınacaktık. Başkanımızın desteği ile bu statüye geçmekten kurtulduk. Bugün ticaret erbabının önünde önemli sorun var. Borçlarla ilgili yapılandırmalar var ve bu kafaları karıştırıyor. Şu an önümüzde üç yapılandırma var. Mali müşavirler olarak hangisini ödedi, hangisini ödemedi takibinde olamıyoruz. Hem takibinin kolay olması hem de borç sahiplerinin borçlarını topluca bilebilmesi için bu yapılandırmaların tek çatı altında toplanmasını talep ediyorum.
Doğal taş ihracatıdeğer kaybediyor
Nedim Yusuf Baş
Mermercilik ve Madencilik Meslek Komitesi: Madencilik ve Taş Ocakçılığı Endeksi 2018 Nisan ayına göre yüzde 9.2, bir önceki aya göre yüzde 7.8 azaldı. Bunda ruhsat ve izinlerin geç sonuçlanması, izinlerdeki belirsizlikler, artan maliyetler, küresel ve iç piyasa daralmaları etkili oluyor. Artan maliyetlerin en önemli kalemini, emsal fiyatlama, arazi ruhsat bedelleri, orman bedelleri, ceza miktarları oluşturuyor. Bu maliyetler rekabet gücünü azaltıyor. Mermer doğal taş sektörü yeni alanlara kayamıyor, klasik ruhsatlarla izin sonuçlanmıyor, orman izinleri bekliyor, devir işleri bekliyor. Bu süreler 6 ay ile 3 yıl arasında oluyor.
Üreticiler yeni taşları alıcı ile buluşturamıyor. Mermer doğal taş ihracatı 2017’den 2018’e kadar yüzde 14.2 değer kaybetti. 2019 ocak/nisan arası bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 23 değer kaybetti. Mermer ihracatında, bir önceki yılın aynı dönemine göre blokta yüzde 13.9, işlenmiş üründe yüzde 12.9 değer kaybı oldu. İhracat düştü. 2017 ve 2018 ile kıyaslandığında blok mermer alıcısı ülkelerin ilk sıralarındaki Çin’e yüzde 11.47, işlenmiş ürün alıcısı olarak ilk sıradaki ABD’ye yüzde 9 ihracat değer kaybı var. Dünya doğal taş piyasasındaki üçüncülüğü kaybediyoruz. İnşaatın durağanlaşması da etkiledi.
Göçmen işçi prosedürü kolaylaşmalı
Ali Bakaner
Demir Dışı Metaller Meslek Komitesi: Almanya’da 10 milyon 600 bin yabancı var ve ekonomiye katkı sağlıyorlar. Almanya 1950 ile 60’daki iş gücü eksikliğini İtalya, Yunanistan ve İspanya’dan tamamladı. Ülkemizle de 1961’de işgücü anlaşması imzalandı. İşçilerimiz Alman ekonomisinin en ağır kısmında çalıştılar ve Alman ekonomisinin bugüne gelmesinde rolleri büyük. 330 milyon nüfuslu Amerika’nın 25 milyonu Amerikalı.
Diğerleri göçmen ve bunlar Amerika sanayisine destek veriyor. Amerika sanayi sektörünün yüzde 35’i, inşaat sektörünün yüzde 50’sini göçmenler oluşturuyor. Bizler yabancı işçi çalıştırıyoruz. Memnunuz. Yabancı işçilerin çalıştırılmasında kanuni ve hukuki kolaylık istiyoruz. İşçilerimiz iş beğenmiyor ya da iki/üç kat maaşla çalışmıyor, AVM’lerde asgari ücretlerle çalışıyorlar. İş gücü ihtiyacımızı yabancılardan temin ediyoruz. Göçmen işçi çalıştırma prosedürü kolaylaşmalı. Yabancı işçilerden daha fazlaistifade etmek istiyoruz.
Denetimler ertelenmeli
Sultan Selim Şimşek
Ekmek, Un ve Unlu Mamüller Meslek Komitesi: Kaçak yabancı işçilere yönelik 26 Ağustos’tan sonra 800 kişilik bir ekiple tetkik düzenlenecek. Tebligat yapıldı. Çok az sayıda göçmene çalışma izni veriliyor. Bu izinler kolaylaştırılmalı. Mevsimsel problem de yaşıyoruz. Herkes İstanbul’dan gidiyor. Denetimler yılbaşına ertelenmeli. Bir yabancı işçi yakalanırsa 8 bin 820 TL işçi başına ceza ödeniyor, ikinci defa 17 bin 642 TL maliyetle karşı karşıya kalınıyor. Ayrıca kaçak yakalanan işçiye 3 binin üzerinde ceza veriliyor. Bu işçi sınır dışı ediliyorsa masrafları da işverenden tahsil ediliyor.
Darülaceze teşekkürü
Fuat Kolaçoğlu
Altyapı İnşaatı Meslek Komitesi: İki dönemdir İTO Meclis üyesiyim. Darülaceze’nin de idare meclisinde görevimi 2014’ten beri yürütüyorum. Başkanımız Şekib Bey’e teşekkür ediyorum. Cemile Sultan Tesisleri’nde, bir sabah kahvaltısında bizleri misafir ederek aydınlattı. İkinci teşekkürü meclis üyemiz Levent Birant’a yapmak istiyorum. Her arayışımızda bize yardım ediyor, acizelerimizi İstanbul dışına taşımanın onurunu bize yaşatıyor. TOBB İstanbul Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı ve meclis üyemiz Hatice Güner Kal’a da teşekkür ediyorum. Geçtiğimiz ay Darülaceze’de kahvaltılı toplantıda iş dünyası ile darülacezeyi bir araya getirdi.
Meslek liselerimemleket meselesi
Mustafa Balkuv
Örme Kumaş, Çorap ve Trikotaj Meslek Komitesi: Meslek liselerine teveccüh yok, Anadolu meslek liselerine var. Hami okullar konusunda gayretleri de takdir ediyorum ama yetmiyor. Odamız bu konuda ağırlığını koymalı. Meslek liselerini özendirmek adına üniversite sınavında meslek lisesi mezunlarına artı puan verilsin. Bu yöntem teveccühe ciddi anlamda katkı verecek. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan 24 yıllığına okul aldık sahiplendik.
TRİSAD Tekstil Teknoloji Meslek Lisesi olarak devam ediyor. Türkiye’deki 18 meslek lisesi arasına kabul ettirdik. Öğrenciler ara eleman değil, ana eleman oluyor. Meslek liseleri memleket meselesi. Sahip çıkılmalı, hak ettiği destek verilmeli. Bir de denetimli serbestlik çalışmamız var. Cezaevinde olmayan 700 bine yakın mesleksiz insana sahip çıktık. Usta öğreticiler nezaretinde eğitim veriyoruz, 100 kişiyi işe yerleştirdik. İstihdamda burada önemli kaynak var. Bu kullanılmalı.
Kitaba ilgi duyalım
Erhan Erken
Basım-Yayın Meslek Komitesi: İş adamının ötesinde biz insanız, insanlıkla ilgili daha fazla değerleri duymamız gerekiyor. İnsan olduğumuzla ilgili hassasiyeti öne çıkarmalıyız. Kendimize saygıyla bakmalıyız. İçimizdeki insanı nasıl ortaya çıkaracağız? Kültür, sanat, ilim, imanla ilgili noktaları uyarmamız lazım. Okumamız lazım. İyi bir şey yapmaya çalışıyoruz. Kitaba ilgi duyalım, okuyalım. Temmuzda 55 milyonun üzerinde bandrol satıldı. Bu nicelik olarak hoşumuza gitti. Kütüphanelerle dost olmalıyız. Okunan kitap yabana atılmasın. Biz okursak çocuklarımız okuyacak. İnsanı insan yapan önemli değerlerin üzerinde daha fazla duralım.
Kayıt dışı büyük sıkıntı
Hayrettin Ertemel
Motorlu Taşıt Satış ve Servisi Meslek Komitesi: En büyük sıkıntımız kayıt dışılık. Dışardan, bizim işimizi yapanlar var. Yılda 7 milyon ikinci el araç değişimi oluyor. Bunun 1.5 milyonunu yalnızca biz kayıtlı işyerleri yapıyoruz. Yetki belgesi çıktı. Bu bizim için bir milat. Bu işi gerçekten bilen insanlar yapsın. Diğer büyük sıkıntımız internet üzerinden yapılan satış. İnternette yetki belge numarası ile iş yapılsın. Sıfır araç satan firmalar sıkıntılı. ÖTV, indirilip yükseltiliyor. Belirsizlik oluşuyor. Bu şartlarda birinci el satışı mümkün olmuyor.
İhracat evraklarıteminat sayılmalı
Hikmet Tanrıverdi
Hazır Giyim ve Konfeksiyon Meslek Komitesi: Meclis üyeleri için vakıf kuralım, yönetim de destek versin, huzur haklarımızı da o vakfa devredelim. Zor duruma düşen arkadaşlara bu vakıf aracılığıyla destek verelim. Finansal sistemde kırılganlık ve firmaların üstünde baskı var. Kredi Garanti Fonu, geçmişte faydalı oldu, birçok firma batmaktan kurtuldu. Ancak şu an KGF’de bir tıkanma var. Finansal sistem, firmaların menkullerini teminat olarak kabul edebilecek. Ancak hiçbir firmanın bunu çalıştığını duymadım.
Şu an finansal sistem, teminat sisteminde gidiyor. Bugünkü faizlerle ileriyi göremiyoruz. Eximbank’ta ihracat evraklarının teminat sayılması konusunda talebimiz var. Döviz düşüyor fakat bu da ihracatçı için sıkıntılı. Ticaret ve kur savaşlarının Türk ekonomisine yansımasında bir kitap çalışması yapabiliriz. Ticaret savaşları altı ay sonra bizi etkileyecek. AB ile Gümrük Birliği’ni güncelleyemedik. AB ile çalışmalar hızlandırılmalı ve bir karar verilmeli.
KDV indirimi talebi
Hüseyin Karasu
Tekstil Terbiye Meslek Komitesi: Sektördeki firmaların çoğu aile şirketi. Koşullardan dolayı firmasını kapatan oldu. KDV’de de sıkıntı var. Hazır giyimde KDV yüzde 8, aksesuarda yüzde 8, fason giyimde yüzde 8. Bizim sektörde yüzde 18. Biz yüzde 8 talep ediyoruz. Yüzde 10 indirim ciddi bir rakam. Diğer konu, Odamızın 420 bin üyesi var, her firma iki ortaklı olsa 800 bin kişi eder. Ailelerle birlikte 3-4 milyon kişi yapar. Otellerle, zincir mağazalarla anlaşma yapılırsa üye firmalara jest olur.
Ekonomi dengelendi, artık gündem üretim
Oda’nın ağustos ayı meclis toplantısının açılışında konuşan Meclis Başkanı Öztürk oran, küresel ekonominin zor bir virajdan geçtiğini kaydetti. Dünya ekonomi-politiğinde önemli değişimlerin yaşandığını belirten Oran, “Bir yıl önce kurdaki dalgalanmayla başlayan ekonomik şok bugün püskürtüldü ve ekonomimiz yeniden dengelendi. Merkez Bankası’nın 425 baz puanlık faiz indirim kararı döviz kuru düzeyini etkilemedi. 1 yılın en önemli kazanımlarından biri bu.
Diğer yandan, Merkez Bankası’nın faiz indirimiyle finansman maliyetlerinde de rahatlama yaşadık. Bunun bankalardaki kredi maliyetlerine yansımalarını görüyoruz. Özellikle kamu bankalarımız ve Eximbank’taki faiz oranları geri çekiliyor. Bu noktada sadece kamu bankalarının elini taşın altına koyması yetmez. İş dünyası olarak beklentimiz bu sürecin özel bankalarımızdaki ticari, konut ve araç kredisi faizlerine de en hızlı şekilde yansıması. Dolayısıyla Türkiye’nin bundan sonra ilk ve değişmez gündem maddesi üretim, yatırım ve büyüme” dedi.
