Düşünce gücüyle yazıya ilk adım

Konuşamayan engelliler veya ağır hastaların daha rahat iletişim kurmasına yönelik çalışmalarda ümit veren gelişmeler yaşanıyor. Stanford Üniversitesi Howard Hughes Tıp Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, felçli bir kişide implant kullanarak, hastanın ‘söyleyemediğini’ yazmasını sağladı. Bir hasta üzerinde olumlu sonuç elde edilen deney, Elon Musk’ın nöral implantlar üzerindeki çalışmasını da gündeme getirdi.

İmplantlar yoluyla felçli insanlara yazma yeteneği kazandırarak kendilerini ifade etmelerini sağlamaya yönelik girişimler, şimdiye kadar sadece sanal bir klavye vermeyi ve zihinleri ile bir imleci hareket ettirmelerini içeriyordu. Bu çözüm çok yorucu ve çıktısı yavaş oluyordu. Yeni yöntemde hasta, elle yazdığını hayal ederek, dakikada 90 karakter yazmayı başardı.

SİNİRSEL DEŞİFRE

Yazmak için düşünce sürecimizin bir aşamasında, belirli bir karakter kullanma niyetini oluşturduğumuz üzerinde duran bilim insanları, bu niyeti takip etmek için bir implant kullanmanın işe yarayabileceğini düşündü. Araştırmacılar, felçli bir kişinin premotor korteksine (beynin, hareketleri planlayan ve kontrol eden bölümü) iki implant yerleştirdi. Daha sonra hastadan bir sayfaya mektup yazdığını hayal etmesi istendi. Hasta bunu yaparken, araştırmacılar deneğin sinirsel aktivitelerini kaydetti. Sonunda, ilgili kortekste bulunan 200 elektrottan bazılarının aktivitede etkin olduğunu tespit etti.

SİSTEM HIZLANDI

Stanford Üniversitesi Howard Hughes Tıp Enstitüsü araştırmacıları, çeşitli harfler hayal edildiğinde en çok farklılık gösteren sinir kayıtlarının özelliklerini belirledi. Böylece muhtemel karakter yüzde 94 oranında doğru şekilde deşifre edilebildi. Çalışmada ekranda görünen bir karakter ile düşünce arasındaki gecikme yarım saniyeye indirildi. Katılımcı dakikada 90 karakter üreterek, daha önceki rekor olan dakikada 25 karakter üreten implant temelli yazma sisteminin rekorunu da geçti.

Elon Musk da kurucusu olduğu Neuralink ile nöral implantlar alanında çalışmalar yapıyor; ancak implantları gerçekte nasıl kullanılabileceğini henüz gösteremiyor. İmplant çalışmaları, yeni yollar belirlemek üzere araştırma şeklinde ilerliyor.

22 Kasım 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem