Dünyanın yolcusu Türk Malı gövdeye emanet

HABER: ADEM ORHUN

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), dünyanın en çok kullanılan uçaklarının parçalarını üretiyor. Bu kapsamda Airbus A320 Section 19 Barrel programı kapsamındaki 300’üncü parça da teslim edildi. 1998’de yapılan anlaşma ile bazı Airbus uçaklarının parçalarını üretmeye başlayan TUSAŞ, bu kapsamda anlaşmanın ilk fazındaki 200 seti 2004’te tamamladı. Airbus A319/320/321 uçakları için gövde panelleri, üst, alt, sağ ve sol yan paneller ile panel birleştirme parçalarının üretimini tamamlayan TUSAŞ, Section 18 adıyla tamamlanan imalatta 2014 yılında tek kaynak oldu. Bu arada bazı modellerde Section 19 adlı bölümün imalatı için 2015 yılında anlaşma imzalandı. Airbus’un tek koridorlu A319/320 ve 321 uçaklarının Section 19 kısmı da TUSAŞ’ta üretiliyor.

Bu kapsamda Airbus A320 Section 19 Barrel programı kapsamındaki adet bazında 300’üncü parça da tamamlanarak teslim edildi.

A320’deki Section 19 Barrel ünitesi uçağın basınç verilmiş kısmıyla, basınç uygulanmayan kısmını birbirinden ayırıyor. Ayrıca bu ünite, uçağın önemli kontrol yüzeylerini de entegre ediyor.

ALMANYA’DA MONTAJ

A320’de Section 19 Barrel ünitesi uçağın basınç verilmiş kısmıyla verilmemiş kısmını birbirinden ayırıyor. Section 19 kısmı TUSAŞ tarafından panel olarak üretilerek, Premium Aerotec Augsburg (Münih) tesisine; barrel montajı yapılarak RUAG Oberpfaffenhofen tesisine teslim ediliyor. Barreller burada, yine TUSAŞ tarafından üretilen Section 18 panelleri ile birleştirilerek Airbus Hamburg FAL tesislerine gönderiliyor.

UZUN UÇUŞA PARÇA

Bu arada TUSAŞ, Airbus tarafından geliştirilen yeni nesil yolcu uçağı A320 ailesinin uzun uçuşlar için tasarlanan A321XLR modelinin ilk ‘Section-18’ panellerinin modifikasyonunu ve üretimini tamamladı.

1995’teki anlaşmadan sonra panelleri daha da geliştiren TUSAŞ, A321XLR için de TUSAŞ tarafından yapısal güçlendirme yapılan modifikasyonlu Section 18 panellerinin sevkiyatı tamamlandı. Uçağın arka çıkış kapısının bulunduğu kısım olan ve 4 ana panelden oluşan paneller Türkiye’de tek kaynak olarak üretiliyor. Bir set panelde toplam 1200 detay parça yer alıyor.

A321XLR için TUSAŞ’ın modifikasyonunu yaptığı Section-18, uçağın arka çıkış kapısının bulunduğu kısmı ifade ediyor. Bu bölüm sağ-sol ve alt-üst olmak üzere 4 ana panelden oluşuyor. Şirket, ilk etapta 5 uçaklık setin üretimini tamamlayıp, sevkiyatını gerçekleştirecek.

TUSAŞ’AYAN SANAYİCİ KATKISI

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yan Sanayi Borsası, sektörlerin büyük firmalarıyla, onlara üretim yapabilecek tedarikçi adayı firmaları bir araya getiriyor. İTO’nun yıllardır düzenlediği ‘Tedarikçi Günleri’ kapsamında TUSAŞ da sanayi ve bilişim firmalarının temsilcileriyle bir araya geliyor. TUSAŞ’ın yardımcı sanayi operasyonları kapsamında önceki yıl 1.3 milyon adetten fazla parça üretilmişti.

HÜRJET’İN 4400 PARÇASI İÇİN ÜRETİM BAŞLADI

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ), tarafından 2017’de öz kaynaklarla başlatılan Jet Eğitim Uçağı Geliştirme Projesi’nde (Hürjet) yeni bir aşamaya ulaşıldı. Şirket, şubat ayında kritik tasarımı tamamlanan Hürjet için tasarım döngülerini de sonuçlandırdı. TUSAŞ, böylece Hürjet için detay parça üretimine geçti. Bu şekilde uçağın yıl sonunda montaj çalışmalarına başlanacak.

İlk detay parçası ocak ayında üretilen uçak için 4 bin 400 civarında detay parça üretilmesi hedefleniyor. Uçağın yüzde 20 TUSAŞ’ta, yüzde 80 ise yan sanayi katkısıyla üretilmesi planlanıyor. Farklı rollerde kullanılabilecek altyapıya sahip olan uçak, halen Türk Yıldızları’nın kullandığı akrotim yerine geçebilecek özelliklere de sahip bulunuyor. TUSAŞ ve Hava Kuvvetleri pilotlarının görüşleriyle geliştirme faaliyetleri sürdürülüyor. Detay parça üretiminin hız kazanmasıyla yılın son çeyreğinde montajına başlanacak uçağın belli konfigürasyonda güvenli uçuşunu Aralık 2022’de gerçekleştirmesi hedefleniyor. Bu süreçten sonra sertifikasyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesiyle 2025-2026’da uçağın kullanıma sunulacağı öngörülüyor.

Hürjet’in, savaş gemisi TCG Anadolu’ya iniş kalkış yapabilmesine yönelik çalışmalar da Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile birlikte sürdürülüyor.

03 Mayıs 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem