Dünyanın ilk sanal fizik laboratuvarı

SOYHAN ALPASLAN

Teknopark İstanbul’da yerleşik GDS Mühendislik Ar-Ge Sanayi Ticaret Limited Şirketi, ilk yerli Gemi Makina Dairesi Simülatörü (Ship Engine Room Simulator- SERS) geliştirdi. SERS, uzaktan değerlendirme sistemi ile amaca uygun dünyadaki tek simülatör. Firmanın, SERS deneyimi ile hayata geçirdiği sanal fizik laboratuvarı yazılımı (SFL), TR Covid-19 Ortak Akıl Platformu’nun seçtiği en iyi 20 girişim arasında. Yazılım, sahip olduğu deney talimatları özelliği ile literatürde tek.

ABD’DEN TERSİNE BEYİN GÖÇÜ

İstanbul Ticaret’in sorularını GDS Mühendislik Genel Müdürü Dr. İsmail Çiçek cevapladı. Dr. Çiçek, Türkiye’ye tersine beyin göçünü gerçekleştirmeden önceki 15 yılını ABD’de geçirdi. Amerikan Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda ve özel sektörde önemli görevlerde bulunan Dr. Çiçek, 2012 yılında Türkiye’ye döndü. TÜBİTAK’ın aynı yıl yayınladığı ‘Türkiye’nin Yurt Dışındaki 1500 Kişilik BeyinGücü’ listesinde yedinci sırada gösterilen Dr. Çiçek, halen İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi’nde Öğretim Üyesi.

ABD VE TÜRKİYE DENEYİMLERİ

GDS Mühendislik’i tanıtır mısınız?

Üniversite-sanayi işbirliği ile yüksek teknoloji gerektiren sistem, ürün, tasarım ve mühendislik çözümlerini sunabilmek amacıyla kurulduk. Mekanik tasarımlar, mühendislik analizleri, dizel motor simülasyonu yapıyoruz. Ürün geliştirme ve Ar-Ge projelerinin süreçleri, yönetimi, test ve sertifikalandırmasında ABD’de ve Türkiye’de gerçekleştirdiğimiz projelerle tecrübe kazandık. Bu konuda danışmanlık ve eğitim hizmetleri de veriyoruz.

20 FİKİR ARASINA GİRDİK

Covid-19 projeniz nedir?

Ticarileştirme aşamasına geldiğimiz Türkiye’nin ilk yerli Gemi Makina Dairesi Simülatörü olan SERS ile önemli deneyimler kazandık. Bu yazılımımıza Japon Klas Kuruluşu Class NK ile uluslararası sertifika kazandırdık ve kullanıma başlandı. Salgın tüm dünyada Fizik I ve II laboratuvar derslerini de aksattı. Derslerin uzaktan verilebilmesi için Sanal Fizik Laboratuvarı tasarlayıp, geliştirdik. Projemiz, Türkiye Covid-19 Ortak akıl Platformu’na başvuran 172 fikir arasından seçilen 20 fikirden biri oldu.

SANAL FİZİK LABORATUVARI

Sanal laboratuvarın hedefi ne?

Burak Çavuşoğlu liderliğinde geliştirilen projemizdeki hedefimiz; üniversite öğrencilerinin fizik derslerinde yaptıkları deneyleri bir yazılım platformu üzerinde geliştirebilmeleri. Böylece fizik dersleri uzaktan eğitim ile gerçekleştirebilecek. Eğitim sektöründe uzaktan veya online eğitimlere yeni bir bakış açısı kazandıracak. Diğer laboratuvar uygulamalı dersler için de sanal laboratuvarlar geliştirilmesine katkıda bulunacak.

YAPAY ZEKADAN HOCAYA RAPOR

Sanal fizik deneyi mümkün mü?

SFL yazılımında; talimatlar, deney bilgisi, interaktif deneyler ve hoca tarafından gerçekleştirilen deneyin videosu ile değerlendirme sistemi var ve bu özellikleri ile literatürde tek. Sanal ortama cihazların görüntülerini birebir koyup, öğrencinin cihazların bağlantılarını kurarak deney yapmasını sağlıyoruz. Gerçekle birebir aynı değil ama defalarca tekrar edilebilir olması açısından faydalı. Yapay zeka; deney uygulamasında doğru adımların gerçekleştirilmesini ve öğrencinin bilgi seviyesini değerlendiriyor. Doğru sıralamada cihazları hangi değerlere getirdiği, hangi sonuçları okuduğu, interaktif tabloları doğru doldurup doldur-madığı kaydediliyor. Yapay zekanın arka planda yaptığı kayıt, eğitim raporu olarak hocaya gönderiliyor.

FİZİKSEL GERÇEKLİK İLE UYUMLU

SFL gerçeklikten uzaklaşmayı nasıl engelleyecek?

Etkin ve dinamik grafik arayüzleri ile gerçeğe benzer ortam oluşturduk. Ayrıca SFL’deki deneylerin fiziksel cihazlar ile olan arayüz bağlantıları ile fiziksel laboratuvar ortamındaki eğitimlerde de kullanılabilmesini sağlıyoruz. Bu özelliği ile SFL, pandemi sonrası dönemde de etkin olarak kullanılmaya devam edecek.

KURUMLAR KÂR EDECEK

SFL ile laboratuvar giderleri ciddi oranda azalacak. Sadece sanal fizik laboratuvarı kullanan kurumların laboratuvar giderleri sıfırlanacak. Geleneksel laboratuvarda deney şansı bulamayan öğrenciler, deney yapma becerisi ve tecrübesi kazanacak. İmkânları kısıtlı okullar bile öğrencilerine rahatlıkla deney yaptırabilecek ve aynı eğitim fırsatını sağlayabilecekler.

TALEP ÇOK

SFL’nin ilk versiyonu 2020 Haziran sonunda piyasada olacak. Dr. Çiçek, “Aldığımız talepler yazılımın satışının tahmin edebileceğimizden çok fazla olacağını gösteriyor. İlk yazılımın Türkçe ve İngilizce versiyonları olacak” dedi.

KAYNAK SIKINTISI

Dünyadaki bütün mühendislik fakültelerinde kullanılabilecek bir modül oluşturduklarını söyleyen Dr. İsmail Çiçek, “Ancak kaynak bulmakta çok zorlanıyoruz. Daha iyisini yapabiliyorken, sadece kaynak bulamamak yüzünden projelerimizin desteklenememesi, yabancı ürünlere mahkum kalmak çok üzücü” şeklinde konuştu.

UZAKTAN EĞİTİME UYGUN TEK SİMÜLATÖR

Türkiye’nin uluslararası sertifikaya sahip ilk yerli Gemi Makina Dairesi Simülatörü’nü (Ship Engine Room Simulator-SERS) geliştirdiklerini belirten Dr. İsmail Çiçek, şu bilgileri paylaştı: “Dünyada dördüncü, Türkiye’de ise ilk olan bu yazılımımız, uzaktan eğitime uygunluk özelliği ile ise dünyada tek. Malta’da bir eğitim merkezi ve İTÜ Kuzey Kıbrıs, SERS’i kullanmaya başladı. Türkiye’de denizcilik eğitimi veren 120’yi aşkın kurum ve kuruluş var. Gemi makina işletme mühendisi olabilmek için gemi makina dairesi simülatörü eğitimi almak zorunlu. Hepsinin bu simülatöre ihtiyacı var. Şu ana kadar yurtdışı menşeli yazılımlar kullanılmak zorunluluktu. Artık yerli ürünümüz ile yeni bir döneme girildi.”

FİZİK, OYUNLA ÖĞRENİLECEK

Dr. Çiçek, “Artık üniversitelerde web kuşağı öğrencileri var. Tabletle büyüyen bu kuşak her şeyi elektronik olarak algılıyor. Yani öğrenciler başrolde ve online eğitim, klasik eğitim haline dönüşmeye başladı. Öğrenciler SFL ile oynayarak ders öğrensin istiyoruz” dedi.

09 Haziran 2020 Salı

Etiketler : Teknoloji