Şili'de bulunan Vera C. Rubin Gözlemevi'nde, testlerin son aşamasına geçilmeden önce gerekli olan son optik bileşen olan teleskobun devasa LSST Kamerasının kurulmasıyla önemli bir dönüm noktasına ulaşıldı. Kısa bir süre önce Vera C. Rubin Gözlemevi'ne monte edilen araba büyüklüğündeki Büyük Sinoptik Araştırma Teleskobu (LSST) Kamerası, bugüne kadar yapılmış en büyük dijital kamera olup on yıl boyunca güney yarımküre gökyüzünün ayrıntılı görüntülerini yakalamak için kullanılacak.
Uzmanlar, LSST Kamerasının teleskoba yerleştirilmesini bilim ve mühendisliğin bir zaferi olarak değerlendiriyor. Teleskop, ABD Ulusal Bilim Vakfı ve ABD Enerji Bakanlığı Bilim Ofisi tarafından finanse ediliyor. Karanlık maddenin kanıtına diar bulgular sağlayan Amerikalı Dr. Vera C. Rubin, meslektaşı Kent Ford ile birlikte inceledikleri çok sayıda galaksinin dış kenarlarındaki yıldızların merkeze yakın olanlar kadar hızlı hareket ettiğini gözlemledi. Bu alışılmadık bir durum çünkü Newton fiziği ve Kepler'in gezegensel hareket yasalarına göre, sistemin merkezinden uzaktaki nesneler, daha zayıf yerçekimi nedeniyle daha yavaş yörüngede dönmesi gerekir.
GÖRÜNTÜ İÇİN 400 TANE 4K TV GEREKİYOR
Ekstra çekim kuvveti sağlayan ilave kütle olmadan, galaksilerin birbirlerinden ayrılmaları gerekirdi. Bu tutarsızlık, şimdi karanlık madde olarak bilinen görünmeyen bir kütle biçiminin onları bir arada tuttuğu sonucuna götürdü.
Rubin teleskobu, karanlık enerji ve karanlık maddenin gizemlerini en son teknolojiyle araştıracak. Son teknoloji ürünü ayna tasarımı, son derece hassas kamerası, hızlı araştırma hızı ve gelişmiş bilgi işlem altyapısının her biri kendi alanlarında çığır açacak nitelikte.
Açıklamaya göre 3.200 megapiksel çözünürlükte olan kamera, birkaç gecede bir tüm gökyüzünü tarayarak ‘evrenin ultra geniş, ultra yüksek çözünürlüklü hızlandırılmış kaydını’ oluşturacak. Her bir görüntü o kadar büyük olacak ki, görüntülenmesi için 400 ultra yüksek çözünürlüklü TV ekranı gerekecek.
İLK ÇALIŞMA 2025 İÇERİSİNDE
Gözlemevinin internet sitesinde “Bu eşsiz film gece gökyüzünü canlandıracak ve asteroitler ve kuyruklu yıldızlar, titreşen yıldızlar ve süpernova patlamaları gibi bir keşif hazinesini ortaya çıkaracak” deniyor.
LSST Kamerası bir mühendislik harikası olsa da, kurulumu da bir o kadar zordu. Mart 2025'te, Rubin Gözlemevi'nin temiz odasında aylarca süren testlerin ardından, zirve ekibi kamerayı teleskop zeminine taşımak için dikey bir platform asansörü kullandı. Daha sonra özel bir kaldırma cihazı kamerayı ilk kez teleskopun üzerine dikkatlice yerleştirdi ve sabitledi.
Rubin Gözlemevi yetkilisi, LSST Kamerasını Simonyi Teleskobuna monte etmenin yoğun bir planlama, hassasiyetle uygulanan ekip çalışmasıyla gerçekleştirildiğini dile getirdi. Önümüzdeki haftalarda LSST Kamerası'nın araçları ve sistemleri bağlanacak ve test edilecek. Yakında, gece gökyüzünün ayrıntılı görüntülerini yakalamaya hazır olacak. Şili’deki, Cerro Pachón’da bulunan Rubin Gözlemevinde yapımı devam eden teleskobun ilk ışığını 2025 yılında görmesi bekleniyor.
