Demiryolu altyapı erişimi ve kapasite tahsisine ilişkin yönetmelik yayımlandı

Demir yolu altyapı erişimi ve kapasite tahsisine ilişkin yeni yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca hazırlanan "Demiryolu Altyapı Erişim ve Kapasite Tahsis Yönetmeliği" ile serbest, adil, şeffaf ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında ulusal demir yolu altyapı ağına erişimin sağlanması amacıyla demir yolu altyapı erişim ücretlerinin belirlenmesi ve demir yolu altyapı kapasitesinin tahsisi ile ilgili olarak uygulanacak usul ve esaslar belirlendi.

Buna göre, geçerli bir demir yolu tren işletmecisi yetki belgesi almış olan demir yolu tren işletmecilerinin altyapı kapasite tahsisi için başvuru yapmadan önce ilgili ulusal mevzuat kapsamında tanımlanan bir emniyet yönetim sistemini kuracak ve Bakanlık'tan emniyet belgesi alacak.

Demir yolu altyapı işletmecileri, birden fazla altyapı şebekesinden geçen uluslararası yük ve yolcu taşımacılık hizmetlerinin verimli yürütülmesini sağlamak için diğer demiryolu altyapı işletmecileriyle işbirliği yapabilecek.

Demiryolu altyapı işletmecisinin bakım ve onarım çalışmaları sebebiyle yol kapatması neticesi demiryolu tren işletmecilerine sunulan alternatif yolun uzun mesafe olması durumunda, altyapı erişim ücretleri ve buna ilişkin ek ücretler, şebeke bildiriminde belirlenen kapatma süreleri dikkate alınarak, kısa olan asıl mesafe üzerinden ücretlendirilecek.

TÜM BİLGİLER YILLIK ŞEBEKE BİLDİRİMİNDE OLACAK

Demir yolu tren işletmecilerinin serbest, adil, şeffaf ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında demir yolu altyapısına erişimlerini sağlamak ve erişim haklarını kullanabilmelerine imkan vermek için gerekli tüm bilgiler demir yolu altyapı işletmecilerince hazırlanarak yıllık şebeke bildiriminde yayımlanacak.

Şebeke bildirimi ilgili formata uygun olarak hazırlanacak ve her yıl altyapı kapasite tahsis talepleri için son başvuru tarihinden en az 4 ay önce yayımlanacak, yayımlanma tarihinden en az 30 gün önce Bakanlık onayına gönderilecek.

Şebeke bildirimi, geçerlilik süresini kapsayacak ve en az 1 yıl uygulanacak.

Verimlilik artışına yönelik düzenlemeleri içeren şebeke bildirimi ekleri Bakanlık onayı olmadan yayımlanabilecek. Bu durumda yayım tarihinden itibaren 7 gün içinde şebeke bildirimi değişikliği Bakanlık onayına gönderilecek.

Altyapı kapasite tahsisi başvurusu olumlu sonuçlanan demir yolu tren işletmecisi, demir yolu altyapı işletmecisiyle bir erişim sözleşmesi imzalayacak, sözleşmelerin bir örneği, demir yolu altyapı işletmecisince Bakanlığa gönderilecek.

Ücretlendirme ilkelerine göre, demir yolu altyapı işletmecileri şebekenin benzer bir parçasında aynı nitelikteki hizmetleri gerçekleştiren farklı demir yolu tren işletmecileri için eşdeğer, ayrımcı olmayan ve işletmecilikten kaynaklanan çevresel etkileri de dikkate alarak bir ücret tarifesi uygulayacak ve ücretler, şebeke bildiriminde belirtilen kurallara uygun olacak.

Ücretlendirme sistemi, demir yolu tren işletmecilerinin verim artışlarını destekleyecek şekilde düzenlenecek.

Uygulama dönemine 90 gün süre kalmış ya da uygulama dönemi içindeki şebeke bildiriminde, altyapı kullanım ücretlerinde indirim veya artırım yapılamayacak.

Hizmet tesislerine erişim için istenecek ücretler, bakım-onarım dahil altyapı işletme giderleri ve diğer ulaştırma türleri dikkate alınarak belirlenecek.

Altyapı erişim ücreti altyapının sıkışık olduğu dönemlerde kapasite azlığını yansıtan ilave bir ücret içerebilecek.

Demir yolu altyapı işletmecileri, tahakkuk eden giderlerinin karşılanabilmesi için piyasa koşullarının sınırları dahilinde ve demir yolu piyasası bölümlerinin rekabet edebilirliğini garanti altına almak koşuluyla verimlilik ve şeffaflık ilkeleri ile ayrımcı olmama ilkelerini dikkate alarak altyapı erişim ücretlerini farklılaştırabilecek.

Yönetmelik hükümlerinin ihlali durumunda tespit edilen her tren seferi için demir yolu altyapı ve tren işletmecilerine ayrı ayrı olmak üzere 50 bin lira, şikayete ilişkin, şikayet sahibinin maddi zararının meydana geldiğinin tespiti halinde altyapı işletmecisi ve/veya demir yolu tren işletmecisine 25 bin lira idari para cezası uygulanacak ve bunlara belirlenen miktarda idari para cezası karar tutanağı düzenlenecek. 

Öte yandan, 2 Mayıs 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Demiryolu Altyapı Erişim ve Kapasite Tahsis Yönetmeliği" de yürürlükten kaldırıldı.

28 Eylül 2023 Perşembe