Ulaşımın kültürel yönü olan demiryolu ile seyahat, dünyada olduğu gibi Türkiye’de de her geçen gün gelişiyor. 2024 yılının nisan ayında seferlerine başlayan Diyarbakır Ekspresi ile birlikte ülke içinde üç hatla raylı ulaşıma kültürel boyut kazandırılırken, iki ayrı hat için de çalışmalar sürüyor. Yurt içi seferlerin yanı sıra yurt dışı hatlarla da kültürel tren seferlerine yenileri ekleniyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye’nin tek yurt dışı seferi olan İstanbul-Sofya Hattı’nda 2024 yılında 37 bin yolcu taşındığını açıkladı. Bakanlık, ayrıca önümüzdeki dönemde tarihi Hicaz Demiryolu’nun da kültürel ray haritasına eklenebileceğini kamuoyu ile paylaştı.
İLKİ 2019 YILINDA
Yurt içi kültürel raylı seyahat turlarının ilkine 2019 yılında Doğu Ekspresi ile başlandı. Her yıl iki sezonda seferlerine başlayan
Doğu Ekspresi’nin 2024-2025 yılında toplam 60 sefer yapacağı duyurulmuştu. Doğu Ekspresi ile bir sezonda ortalama 20 binin üzerinde yolcu taşınıyor. Türkiye’nin ikinci ve üçüncü demiryolu kültür rotası için yolculuk ise 2024 yılında başladı. Turistik Tuz Ekspresi 90 yıl aradan sonra 2024 yılının mayıs ayında Ankara-Çankırı arası seferlerine başlarken, Turistik Diyarbakır Ekspresi de 2024 yılının nisan ayında ilk seferini yapmıştı.
YURT DIŞI ROTALARI
Turistik adı atında olmasa da ziyaretçilerin kültürel amaçlı en çok tercih ettiği demiryolu rotasının başında Sofya Hattı geliyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye’nin yurt dışına uzanan tek demiryolu hattı olan İstanbul-Sofya Hattı’nda 2024 yılında 37 bin yolcu taşındığını duyurdu. ‘Türkiye’nin Avrupa’ya açılan demir kapısı’ olarak tanımlanan demiryolu hattına talebin her geçen yıl arttığı da açıklamada yer aldı. İstanbul-Sofya Ekspresi’yle, yaz aylarında yapılan yeni düzenlemelerle Bükreş’e doğrudan ulaşım mümkün.
2028 PLANINDA YER ALDI
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde 2024-2028 yılları arasını kapsayan Bölgesel Gelişme ve Ulusal Stratejisi’ni yayınladı. Türkiye’nin turizmdeki gizli hazinelerini daha görünür kılacak yaklaşım için tren yolu ulaşımı için de ayrı başlık açıldı. Buna göre, kültürel turizmde tematik rotalar, kültür yolları ve tren turizminin ön plana çıkacağı bir çalışma yapılacağı duyuruldu. Bu rotalar arasında başlıca destinasyonlar İstanbul, İzmir, Çanakkale, Nevşehir, Mardin, Şanlıurfa, Bursa ve Kars oldu.
HİCAZ DEMİRYOLU GÜNDEMDE
Türkiye’nin Osmanlı zamanındaki en prestijli demiryolu ulaşım rotalarından biri olan Hicaz Demiryolu’nun da önümüzdeki günlerde kültürel ray haritasında yer alması bekleniyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, tarihi demiryolu hattının Şam bölgesi için önümüzdeki dönemlerde restorasyon çalışmalarının başlayabileceğini duyurdu. Açıklamada, ilk etapta Şam’a kadar olan bölgenin tamamlanacağı, sonraki dönemlerde hattın daha da ileri taşınabileceği belirtildi. Hicaz Demiryolu, ilk olarak 1908 yılında Haydarpaşa ve Medine arasında seferlerine başlamış, 1. Dünya Savaşı’ndan sonra ise atıl kalmıştı.
ÜRDÜN HATTI HİZMETTE
Birinci Dünya Savaşı sonrası Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan’ı kapsayan üç ülkede kalan Hicaz Demiryolu Hattı’nın Ürdün rotası hâlâ hizmet veriyor. Hattın 45 kilometrelik bir kısmında turistik amaçlı seferler düzenlenirken, TİKA geçtiğimiz yıllarda bölgeye Hicaz Demiryolu Müzesi inşa etmişti.
