Pekin yönetimi, askeri ve sivil ikili kullanıma sahip kritik minerallerin ihracatını durduran tedbirlerin 27 Kasım 2026’ya kadar askıya alındığını duyurdu. Böylece ABD savunma sanayisi için kritik önemde olan galyum, germanyum ve antimonun yanı sıra süper sert metaller de yeniden ihracat kapsamına girmiş oldu.
ÇİN’İN KRİTİK MİNERAL TEDBİRLERİ ASKIYA ALINDI
Çin Ticaret Bakanlığı, Aralık 2024’te alınan ihracat yasağı kararının iki yıl süreyle geçici olarak durdurulduğunu açıkladı. Yasak, savunma sistemlerinde, yarı iletken teknolojilerinde, batarya ve yakıt hücrelerinde kullanılan stratejik mineralleri kapsıyordu. Ayrıca grafitin ihracatı da kontroller altına alınmıştı.
Bu tedbirler, ABD’nin Çin’e yönelik çip üretim ekipmanı ve yapay zeka çipleri ihracatını kısıtlamasının ardından alınmıştı. ABD, yüksek bant genişlikli hafıza (HBM) çipleri ve 24 tür çip üretim donanımının Çin’e ihracatını 2024 sonunda yasaklamış, yüzlerce Çinli şirketi de ihracat kontrol listesine eklemişti.
TEKNOLOJİ GERİLİMİNDE KARŞILIKLI ADIMLAR
Trump ve Şi Cinping’in Busan’da yaptığı görüşmenin ardından taraflar kritik anlaşmazlıkların bir kısmını ötelemeyi kabul etmişti. ABD, yabancı şirketlerin yüzde 50’den fazla pay sahibi olduğu ortaklıkları da kapsayan “varlık listesi” kuralını bir yıl erteledi. Çin ise karşılık olarak nadir toprak elementlerinin ihracatına ilişkin aldığı tedbirleri uygulamayı ertelemişti.
Pekin yönetimi 7 Kasım’da yaptığı açıklamayla nadir toprak elementlerine yönelik kontrol tedbirlerini 10 Kasım’dan itibaren bir yıl süreyle askıya alacağını duyurmuştu. Son olarak kritik mineraller ve süper sert metallerdeki yasağın da geçici olarak kaldırılması, iki ülke arasındaki ekonomik tansiyonun düşürülmesine yönelik yeni bir adım olarak görülüyor.
Bu gelişmeyle ABD savunma, yarı iletken ve batarya üretim zincirleri için kritik ham maddelere erişim kolaylaşırken, küresel teknoloji tedarik zincirlerinde kısa vadede rahatlama bekleniyor.
