Johns Hopkins Üniversitesi’nde geliştirilen ve ABD hükümeti tarafından desteklenen SRT-H adlı cerrahi robot, safra kesesi çıkarma ameliyatının önemli bir adımını ilk kez tamamen insan müdahalesi olmadan başarıyla gerçekleştirdi. Bu gelişme, yalnızca aletle destek değil, tam anlamıyla anlayarak cerrahi operasyon gerçekleştiren robotların mümkün olduğunu gösterdi.
GELENEKSEL ROBOTLARDAN FARKLI
SRT-H, daha önce geliştirilen STAR gibi modellerin aksine, önceden belirlenmiş adımlar yerine gerçek zamanlı analizle karar veren bir sistem olarak öne çıkıyor. Yeni robot, yalnızca görsel ipuçlarıyla çalışabiliyor; dokular önceden işaretlenmemiş olsa bile damar ve safra kanallarını doğru şekilde tespit edip müdahale edebiliyor.
GÖR-ÖĞREN-YANITLA
Robot, eğitim sürecinde gerçek ameliyat videolarını izledi. Araştırmacılar, her cerrahi adıma görev bağlamları ekleyerek sistemi yönlendirdi. Ayrıca, test süresince “safra kesesi başını tut” gibi sözlü komutlarla desteklendi. Bu geri bildirimlerden öğrenen robot, hem görsel hem sözel işaretlere göre adapte olmayı başardı.
ETKİLEYİCİ DOĞRULUK ORANI
Deneyler sırasında robot, rastgele başlangıç pozisyonları, kan benzeri sıvılarla bozulmuş görüntüler gibi beklenmedik koşullara rağmen yüzde 100 doğrulukla görevini yerine getirdi. Daha önceki robotlar bu tür durumlarda kilitlenirken, SRT-H ameliyat sürecine hakim olarak süreci tamamladı.
KLİNİKTE YENİ DÖNEM
Johns Hopkins’teki araştırmanın başındaki Dr. Axel Krieger, bu başarıyı “robotların artık cerrahi prosedürleri gerçekten anladığı bir çağın başlangıcı” olarak nitelendirdi. Krieger, bunun yalnızca robotların mekanik görevler üstlendiği bir dönemden, karmaşık klinik kararlar alabilen sistemlere geçiş anlamına geldiğini vurguladı.
Devamında, araştırma ekibi SRT-H'yi diğer cerrahi alanlarda da test etmeyi ve nihayetinde tüm operasyonları kendi başına gerçekleştirebilecek tam otonom sistemler geliştirmeyi hedefliyor. Bu gelişmeler, robotik cerrahinin gerçek hasta bakımına entegrasyonunu önemli ölçüde hızlandırabilir.
