Bu sokaklarda hikâye var

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

Bisiklet sürülen, misket oynanan, kapı önlerinde oturulup sohbet edilen sokak görüntüleri tarihe karışalı yıllar olsa da milyonlarca kişiye ev sahipliği yapan kadim kent İstanbul’un sokaklarının her biri ayrı hikâyeleriyle varlıklarını devam ettiriyor. Bugün bakkallar yerini markete, pencere sohbetleri yerini sanal mecralara bıraksa da eski anılar sokakların isimlerinde yaşamaya devam ediyor. Kimi zaman asırlık bir ağacın, kimi zaman sokakta kurulan sohbet meclislerinin, kimi zaman sokak sakinlerinin mesleğiyle anılan sokaklar, İstanbul’un sosyolojik tarihi hakkında da derin izler barındırıyor.

İşte yıllar boyu kendi halinde durmayı başaran sokaklar ve hikayeleri:

PEK KİBAR BİR SOKAK

Bakırköy’ün Cevizlik Mahallesi’nde bulunan Dantelacı Sokak, ismini, günümüzde olduğu gibi Osmanlı döneminde de İstanbul’un en önemli dantel üretim merkezi olmasından alıyor. O yıllarda Bakırköy’ün bu sokağında Osmanlı hanımları tarafından yapılan dantelalar, Avrupa’daki fuarlarda boy göstermişti. Günümüzde bu sokağın olduğu bölgede yine çeyiz dükkânları bulunuyor.

SERİNLİK BURADA

Yine Bakırköy’de bulunan Kartopu Sokak eski İstanbul adetleri hakkında önemli bilgiler içeriyor. Zira adında serinlik olan bu sokak eski sıcak İstanbul yazlarında halkı serinletmek için satılan kartoplarının imal edildiği bölge imiş. İstanbullular burada bulunan ‘kartopuculardan’ aldıkları karlarla pekmezi karıştırarak yiyip serinlerlermiş.

O KADAR SICAK Kİ

Beyoğlu’nun dik yokuşlu dar sokakları İstanbulluların malumudur. Bedrettin Mahallesi’nde bulunan Yaşmaksıyıran Mahallesi’nin adı da bölgenin bu cilvesinden ileri geliyor. Zira tozlu, sıcak yaz günlerinde bölgede bulunan yokuşu çıkmaya çalışan kadınların terleyince yaşmaklarını sıyırıp çıkarmak zorunda kalmaları sokağa bu ismin verilmesine neden olmuştu.

PADİŞAHA HER GÜN ALTI POĞAÇA

İstanbul’un en eski semtlerinden biri olan Fatih’te yer alan Altıbohça Sokak da değişik bir hikâyeyi içinde barındırıyor. Zira Sultan II. Beyazıt zamanında burada ikamet eden Ahmet Efendi, sultanı öyle severmiş ki her gün güneşte pişirdiği altı poğaçayı sultana götürüp onun dualarını alırmış. Sokağın ismi bu altı poğaçadan hareketle Altıbohça ismiyle anılır olmuş.

EBESİ BOL SOKAK

Üsküdar Ahmediye Mahallesi’ndeki Kabila Sokak da adını eskiden bünyesinde bolca bulunan ebelerden alıyor. Osmanlı zamanında ebelere verilen kabila isminden hareketle bu isimle anılan sokak da Osmanlı’nın ilk diplomalı ebelerinden Ayşe Hanım ikamet ediyordu.

ESNAF SAMİMİYETİ

Beyoğlu’nun Karaköy Mahallesi’nde bulunan Kardeşim Sokak da adını İstanbul esnafının samimiyetinden alıyor. Perşembe Pazarı’nın yanında bulunan sokak, öteden beri bu bölgede faaliyet gösteren esnafın birbirine olan ‘kardeşim’ hitabıyla kadim kentin tüccarlarının sıcaklığını yansıtıyor.

ŞEHRİN ORTASINDA BİR DEĞİRMEN

Bugün ahşap evleri, arnavut kaldırımlı sokaklarıyla eski İstanbul’un dokusunu biraz olsun yaşatan Eyüp’te yıllar önce İstanbul halkının un ihtiyacını temin için bir değirmen de bulurmuş. Eyüp Merkez Mahallesi’nde bulunan Kızıldeğirmen Sokak da adını bu değirmenden alıyor. Tarihi kayıtlarda bu değirmenin yanında bir de ekmekçi fırını yer alıyordu.

BU SOKAK ÇOK EĞLENCELİ

Beşiktaş’ın Arnavutköy Mahallesi’nde bulunan Eğlence Sokağı’nın ise ismi gibi eğlenceli bir hikâyesi bulunuyor. Sokakta uzun yıllar kıtır kurabiyeler satan, satarken de birbirinden eğlenceli fıkralarla halkı şenlendiren bir satıcı sokağa bu ismin verilmesine vesile olmuş. Günümüzde de bu sokakta çocuklar hala dışarda eğlenceli oyunlar oynamaya devam ediyor.

02 Eylül 2016 Cuma

Etiketler : Gündem