HABER: CANAN BİLGİN

Ekonomi piyasalarının son zamanlarda en tartışmalı konu başlıklarından olan bitcoin, bu yıl değerini 22 kat artırmayı başardı. Yılbaşında 1000 dolar seviyelerinde seyreden bitcoin, aralık ayında 20 bin dolar barajını da aşarak en fazla yatırım çeken kripto para birimi oldu.

Özellikle bu yıl kırdığı rekorlarla dikkatleri çeken, hızla yükselen fiyatıyla popüler alternatif yatırım araçlarından biri haline gelen sanal para birimi, yatırım kuruluşları, hizmet ve ürün sağlayıcılar tarafından ödeme aracı olarak kabul gördü. Startup şirketlerinin de tercih listesine giren Bitcoin, son olarak vadeli işlemler pazarına dahil edildi.

Kripto para birimleri piyasasına katılan şirket ve kurum sayısı her geçen gün artarken, bitcoin’in aşırı dalgalanma nedeniyle büyük risk içerdiği ve yükselişinin sürüp sürmeyeceği de bir başka tartışma konusu. Bitcoin’in tamamen bir balon olduğu ve bir gün sönüp sistemin dışında kalacağı iddialarına karşı kripto para birimlerinin geleceğin parası olduğunu ve daha fazla insanın bu para birimlerini kullanarak işlemlerini yapacağını savunanlar da az değil.

Peki, son dönemde değeri artarken yüksek riski nedeniyle art arda uyarılar alan bitcoin, gerçek bir para birimi olarak tedavüle çıkar mı?

21 MİLYONLA SINIRLI

ABD’nin önde gelen gazetelerinden Washington Post’ta yayınlanan makaleye göre, “bitcoin asla para birimi olamaz”. Matt O’Brien tarafından kaleme alınan makalede gerekçesi de, “Esrarengiz mucidi baştan beri bitcoin’i yalnızca 21 milyon madeni para ile sınırladı” şeklinde açıklandı. Bitcoin’i, online ödeme sistemi PayPall’ın kötü bir versiyonu olarak nitelendiren O’Brien, “Bitcoin’in sınırlı arzı, talebin artmasına ve özellikle insanların birkaç ay içinde bir ömür boyunca yetecek para kazandığını görmesiyle fiyatlarının yükselmesine neden olacak. Sonuçta, bir balon satın almaktan daha kötü olan şey, sistemin dışında kalıp para kazanmamaktır” diye yazdı.

Peki, geçen sene 775 dolardan işlem gören bitcoin’in değerinin bugün 17 bin doların üzerine çıkması nasıl açıklanabilir? Tek bir madeni para, bugün 22 kat daha fazla ürün veya eşya alabilir. O’Brien’a göre aslında bu, herşeyin fiyatının bitcoin açısından yaklaşık yüzde 95.4 oranında düşmesi anlamına gelir.

AŞIRI DALGALI

O’Brien, bitcoin’in para birimi olamayacağı tezine, sanal para birimindeki aşırı fiyat dalgalanmasını da gerekçe gösterdi. Bitcoin fiyatlarının birkaç yıllık seyrininin değerlendirildiği makalede, “Bitcoin’in aşırı dalgalanması, fiyatların yüzde 200 veya yüzde 300 arttığı ya da daha sık olarak yüzde 80 ila yüzde 90 oranında düşüş eğiliminde olduğunu gösteriyor.
200 bin dolarlık bir borcun bir yıl sonra 3.4 milyon dolara çıkacağını bildiğiniz halde, bitcoin’le mortgage alır mısınız? Hiç kimse sadece değerinin artabileceğini düşündüğü parayı harcamak ya da ödünç almak istemez. Bu noktada gerçekten onun para olup olmadığını merak etmek zorunda kalırsınız. Bitcoin’e sadece para birimi dediğiniz için bu, onun bir para olduğu anlamına gelmez” yorumu yapıldı.

DAHA ÇOK YATIRIM İÇİN ALINIYOR

Dijital para bitcoin ile gıdadan kozmetiğe, web hizmetlerinden oyun ve videolara kadar her türlü ürün satın alınabilir.
Ancak daha çok yatırım için alınıyor. Herhangi bir ülkeye veya düzenlemeye de tabi değil.

VADELİ İŞLEMLER PİYASASINA GİRDİ

Kripto para birimlerinin geleceğine yönelik tartışmalar devam ederken bitcoin ile vadeli işlemler de başladı. ABD’nin en büyük borsalarından Chicago Board Options Exchange (CBOE), bitcoin’i vadeli işlemler pazarına dahil etti. Chicago Ticaret Borsası (CME) da 18 Aralık’ta vadeli bitcoin işlemleri başlattığını açıkladı. ABD’li teknoloji borsası Nasdaq ise 2018’in ikinci yarısında bitcoin işlemlerine başlayacak.

DİJİTAL CÜZDAN SİGORTALI DEĞİL

Bitcoinler bulutta veya kullanıcının bilgisayarındaki ‘dijital cüzdan’da saklanıyor. Bir tür sanal banka hesabı olan cüzdan ile kullanıcılar bitcoin alıp satabilir, ödeme yapabilir ve para biriktirebilir. Ancak dijital cüzdanlar, banka hesaplarından farklı olarak sigortalı değil.

ŞİFREYİ ÇÖZENE 25 BITCOIN ÖDÜL

Bitcoin 21 milyon adet ile sınırlı olarak oluşturulmuş. Yeni bitcoin üretmenin de bir limiti ve prosedürü bulunuyor. Yaklaşık 16.5 milyon adet bitcoin’in dolaşımda olduğu belirtiliyor. Yeni bitcoinler’in piyasaya girebilmesi için ‘bitcoin madenciliği yaparak’ 16 haneli şifreyi çözmek gerekiyor. Şu anda yaklaşık her 10 dakikada bir şifreyi çözen sanal para meraklıları, 25 bitcoin ile ödüllendiriliyor.

TARİHİ DÜŞÜŞ

Reuters’ın haberine göre, bitcoin işlem hacminin yüzde 30 ile 50 düzeyinde aslan payına sahip olduğu Japonya’da Cis ismiyle bilinen yatırımcının satış uyarısıyla bitcoin fiyatlarında 20 Aralık’ta tarihi düşüş gerçekleşti.

21 milyar yen (186 milyon dolar) varlığı olduğu belirtilen yatırımcı, 24 saatte yüksek miktarda bitcoin sattığını belirtince kripto para piyasası hareketlendi. Tokyolu analistlere göre diğer Japon yatırımcılar da benzer pozisyon alarak bitcoin fiyatlarının düşmesine yol açtı. İki günde yaklaşık yüzde 20 değer kaybeden bitcoin’in fiyatı 16 bin 500 doların altına indi.

Bitcoin fiyatları eylül ayında yüzde 40 kayıpla 4 bin 979 dolardan 2 bin 972 dolara, kasım ayında da yüzde 30 kayıpla 7 bin 888 dolardan 5 bin 555 dolara düştü. Son dalgalanma bitcoin fiyatlarındaki en ciddi değer kayıplarından biri olarak değerlendiriliyor.

27 Aralık 2017 Çarşamba

Etiketler : Gündem