Bataryada yeni teknoloji lityum fiyatlarını düşürdü

Elektrikli otomotiv bataryalarında kritik öneme sahip lityumda, üreticilerin geçen yıl aşırı üretim yapması fiyatları düşürdü. Diğer taraftan, lityum-iyon bataryalara alternatif olarak geliştirilen sodyum-iyon ve florid-iyon bataryalar da fiyatları aşağıya çekiyor.

Dünyada yeşil enerjinin öneminin artmasıyla bakır, nikel ve gümüş gibi lityum da rüzgar türbinleri ve güneş panelleri başta olmak üzere temiz enerji teknolojilerinde yoğun şekilde kullanılıyor. Elektrikli araç bataryalarının üretiminde kritik önem taşıyan lityumun fiyatı, geçen yılın sonlarına doğru elektrikli araçlara talebin artmasıyla sert bir şekilde yükselmişti. Elektrikli araçlara artan talebin yanı sıra tedarik sıkıntıları da lityumun fiyatını etkileyen faktörlerden olmuştu.

ÇİN’İN ETKİSİ

Kasım 2022’de ton başına 600 bin yuan seviyelerine çıkan lityum karbonat fiyatı, Nisan 2023’te 113 bin yuana kadar geriledi. Bu arada, lityum işleme kapasitesinin yüzde 60’ı Çin’de bulunuyor. Lityum fiyatlarındaki sert yükselişe karşın son zamanlardaki düşüş eğilimi dikkati çekiyor. Çin ekonomisindeki belirsizlik ve zayıflık, diğer emtia gruplarında olduğu gibi lityum tarafında da talep endişelerini beraberinde getirdi. Ülkede otomobil satışlarının olumsuz etkilenmesi ve elektrikli araç talebinin sekteye uğraması da lityumdaki düşüşü tetikledi. Süreci değerlendiren Asya Piyasaları Uzmanı Süleyman Mete Özbalaban, elektrikli araç bataryasında kullanılan lityum için lityum karbonat fiyatlarına bakılması gerektiğini belirtti. Lityum karbonat fiyatlarının gerilemesindeki nedenlere değinen Özbalaban, bunlardan birinin, geçen yıl devlet sübvansiyonları bitmeden önce üreticilerin avantaj sağlamak için aşırı üretim yapması olduğunu vurguladı. Diğer taraftan, elektrikli araç piyasasının beklendiği kadar hızlı büyümeyeceği gibi bir görüş oluşmaya başladığını ifade eden Özbalaban, “Geçen yıl elektrikli araç fiyatları özellikle Çin’de yaklaşık yüzde 20 düştü. Tesla da fiyatları Çin’de yaklaşık yüzde 15, ABD’de ise yaklaşık yüzde 50 düşürdü” dedi.

ALTERNATİF BATARYALAR

Lityum-iyon bataryalarda Çin’in ağırlığının fazla olduğunu belirten Özbalaban, lityum-iyonda kullanılan nadir metallere bağımlı kalmamak için Japonya ve ABD’de yeni nesil bataryalar üretilmeye başlandığına dikkat çekerek, şu bilgiyi verdi: “Bunların en önemlileri sodyum-iyon ve florid-iyon bataryalar. Bu bataryaların geliştirilmesi lityum bataryanın önemini azaltıyor. Bu da doğal olarak lityum karbonatın fiyatını düşürdü.” Florid-iyon bataryanın mevcut lityum-iyon türüne göre önemli üstünlükleri olduğunu belirten Özbalaban, en önemli özelliğinin, lityum-iyon bataryaya göre 6-7 kat daha fazla elektrik depolayabilmesi, dolayısıyla bu bataryayla araçların tek şarjda 1.000 kilometre gidebilmesi olduğunu, bu nedenle florid-iyon bataryanın 2030 yılından sonra elektrikli araç bataryasının en önemli adayı olarak görüldüğünü söyledi.

29 Mayıs 2023 Pazartesi