Avrupa Birliği, genel amaçlı yapay zeka sistemlerini hedef alan yeni bir gönüllü uygulama kuralları listesini kamuoyuyla paylaştı. Kurallar, OpenAI, Microsoft, Google ve Meta gibi büyük teknoloji firmalarının, önümüzdeki ay yürürlüğe girmesi beklenen Yapay Zeka Yasası’na daha kolay uyum sağlamasını hedefliyor.
ŞEFFAFLIK VE GÜVENLİK
Yasal bağlayıcılığı olmayan yeni kurallar; şeffaflık, telif hakkı koruması ve güvenlik gibi temel ilkeleri içeriyor. AB yetkilileri, kurallara uyan firmaların daha düşük idari yük ve daha yüksek hukuki netlikten yararlanabileceğini belirtiyor. Şirketlerden, yapay zeka sistemlerini eğitirken kullandıkları verileri açıkça belirtmeleri ve olası kötüye kullanım risklerini değerlendirmeleri isteniyor.
GÜÇLÜ FİRMALAR ODAKTA
Kurallar, biyolojik silah geliştirme gibi hassas senaryolara karşı önlem alınmasını da şart koşuyor. Bu kapsamda yapılan düzenleme, özellikle birden fazla ürün ve hizmette kullanılan temel yapay zeka modelleri geliştiren teknoloji devlerine yönelik hazırlandı.
ELEŞTİRİ VE DESTEK
Bazı teknoloji şirketleri kural metnini hâlâ incelerken, OpenAI ve Google nihai taslağı gözden geçirdiklerini bildirdi. Öte yandan, Amazon, Google ve Meta’yı temsil eden CCIA Europe isimli ticaret grubu, yönergelerin yapay zeka sağlayıcıları üzerinde orantısız yük oluşturduğunu savunuyor.
LOBİ ETKİSİ İDDİASI
Bazı eleştirmenler, metnin son halinin büyük teknoloji firmalarının baskısıyla yumuşatıldığını ileri sürüyor. Alan uzmanları, şirketlerin lobi faaliyetleriyle düzenlemelerin içeriğini etkilediğini öne sürerken, bu durumun kuralların etkisini zayıflatabileceğine dikkat çekiyor.
ERTELEME ÇAĞRILARI CEVAPSIZ
Bu yılın başlarında aralarında Airbus, Mercedes-Benz, Philips ve Mistral’in de bulunduğu 40’tan fazla Avrupa şirketi, düzenlemelerin iki yıl ertelenmesi yönünde açık mektup yayımlamıştı. Şirketler, AB genelindeki yapay zeka düzenlemelerinin belirsiz, karmaşık ve birbiriyle çelişen yönleri olduğunu vurguladı. Ancak Avrupa Komisyonu, süreci erteleme konusunda herhangi bir adım atmadı.
TRANSATLANTİK TEPKİLER
Düzenlemeler ABD’de de dikkat çekti. Amerikalı yasa yapıcılar, Avrupa'nın "aşırı düzenleyici" yaklaşımının inovasyonu engelleyebileceğini belirterek uyarılarda bulundu. ABD Senatosu’ndan bazı isimler, Paris’te yaptıkları konuşmalarda düzenlemelerin küresel rekabette olumsuz sonuçlar doğurabileceğini savundu.
