Avrupa Birliği, Bulgaristan'a 2026'dan itibaren euroya geçmesi için yeşil ışık yaktı.
Avrupa Komisyonu Bulgaristan'a 2026 yılı başından itibaren euro para birimini benimsemesi için onay vererek Bulgaristan'ı tek para birimine katılan 21. ülke yaptı.
Bulgaristan ekonomisinin Euro bölgesinin geri kalanıyla nasıl uyum sağladığını anlatan bir "yakınsama raporunda" Komisyon, Bulgaristan'ın şu anda 20 ülkede 347 milyon Avrupalı tarafından kullanılan para birimini benimsemek için gereken resmi kriterleri karşıladığını söyledi.
Komisyon'dan yapılan açıklamada, "Avrupa Komisyonu bugün, Bulgaristan'ın 1 Ocak 2026 itibariyle Euro'yu benimsemeye hazır olduğu sonucuna varmıştır. Bu, Bulgaristan'ı Euro bölgesine katılan yirmi birinci Üye Devlet yapacak önemli bir kilometre taşıdır” denildi.
BULGARİSTAN YILLARDIR UĞRAŞIYOR
Komisyon ayrıca Bulgaristan'ın ekonomisinin ve piyasalarının AB'nin geri kalanıyla entegre olup olmadığını ve ülkenin ödemeler dengesindeki eğilimleri de inceledi.
Bulgaristan, 2007 yılında Avrupa Birliği'ne katıldığından bu yana para birimi levayı euroya çevirmek için çaba sarf ediyor.
Euro bölgesine üye olmak, euro banknot ve madeni para kullanmanın yanı sıra, Avrupa Merkez Bankası'nın faiz oranlarını belirleyen Yönetim Konseyi'nde bir koltuk anlamına da geliyor.
ECB Çarşamba günü ilerleyen saatlerde ülkenin hazır olup olmadığına ve merkez bankasının bağımsız olup olmadığına dair kendi değerlendirmesini yayınlayacak. Ancak Komisyon'un görüşü belirleyici olacak.
AB yürütme organının olumlu tavsiyesi, AB liderlerinin Haziran ayının ilerleyen günlerinde bunu onaylaması gerektiği anlamına geliyor. AB maliye bakanları daha sonra Bulgar levasının Euro'ya dönüşüm kurunu Temmuz ayında belirleyecek ve yılın geri kalanında ülkenin teknik olarak geçişe hazırlanmasına izin verecek.
KRİTERLERİN KARŞILANMASI
Bulgaristan'ın olumlu tavsiye alabilmesi için enflasyon kriterini yerine getirmesi gerekiyordu; bu kritere göre Euro'ya aday bir ülkenin tüketici enflasyonu AB'nin en iyi performans gösteren üç ülkesinin yüzde 1.5 puan üzerinde olamaz.
Nisan ayında en iyi performans gösteren ülkeler %0.9 ile Fransa, %1.4 ile Kıbrıs ve %1.5 ile Danimarka olurken, Bulgaristan %2.8 ile bu sınırın hemen içinde yer aldı.
Euro'ya aday ülke aynı zamanda GSYH'nin %3'ünden fazla açık verdiği için AB'nin disiplin bütçesi prosedürüne tabi tutulamıyor. Bulgaristan 2024 yılında %3.0 ve 2025 yılında beklenen %2.8 bütçe açığı ile bu kriteri karşılıyor.
Ülkenin 2024'te GSYH'nin %24,1'i ve 2025'te beklenen %25,1'i oranındaki kamu borcu, maksimum seviye olan %60'ın oldukça altında ve uzun vadeli tahvil faiz oranı, en iyi üç enflasyon performans göstericisinin borçlanma oranının üzerindeki 2 puanlık marjın oldukça içinde.
Son olarak Bulgaristan, Döviz Kuru Mekanizması II'deki merkezi parite oranının her iki tarafında %15'lik bir marj içinde kalarak istikrarlı bir döviz kuruna sahip olduğunu kanıtlamak zorundaydı.
Bu kolayca yapılabildi çünkü Bulgaristan 1999'da euro para biriminin başlangıcından bu yana levayı euroya 1.95583'te sabitleyen bir para kurunu uyguluyordu.
Bulgaristan'ın Euro'ya geçişi, Hırvatistan'ın 2023 yılı başında tek para birimi grubuna katılmasıyla gerçekleşen son Euro bölgesi genişlemesinden üç yıl sonra gerçekleşecek.
Bulgaristan'ın Euro bölgesine katılmasıyla 27 AB ülkesinden sadece altısı tek para birimi alanının dışında kalacak: İsveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Romanya ve Danimarka.
Bu ülkelerin hiçbirinin siyasi nedenlerle ya da gerekli ekonomik kriterleri karşılamadıkları için euroya geçme gibi bir planları yok.
