Büyülafetler yıkımla sonuçlandığında arama kurtarma çalışmaları hayatidir. Molozlar altında sıkışıp kalan insanları kurtarmak için zamanla yarışmak gerekir. Afetzedeleri bu son derece tehlikeli ortamlardan çıkarmak ise hem onlar hem de kurtarma ekipleri için riskli bir süreçtir. En gelişmiş teknolojiler dahi bu süreçte çaresiz kalabilir.
Lincoln Laboratuvarı ve Notre Dame Üniversitesi bilim insanları, başta afetzedeler olmak üzere arama kurtarma ekiplerinin etkinliğini ve güvenliğini artırmak için bir robot geliştirdi. SPROUT adlı buluş, engellerin etrafından dolaşabilen ve son derece dar alanlardan geçmekle kalmayıp manevra yapabilen ‘yumuşak’ bir robot. Arama kurtarma ekipleri bu robotu enkazların en uygun giriş noktalarını keşfetmek, yıkıntıları haritalamak, insanları ve diğer canlıları bulmak için kullanabilir.
DÜŞÜK MALİYETLİ
Arama kurtarma ekipleri, kaotik çalışma ortamlarını kolaylaştırmak için uzun zamandır kamera ve sensör teknolojilerinden istifade ediyor. Ancak güncel teknolojilerin birçoğunun kısıtları var. Bu iş için özel olarak üretilen kameralar dahi çok sınırlı alanda çalışıyor. Robotlar molozlarda araştırma yapmak için önemli bir şans sunsa da sıkışık noktalarda arama yapmak için uygun değiller ve hasar gördüklerinde onarımları maliyetli oluyor.
SPROUT ise kameraları ve sensörleri taşıyabilen, çökmüş yapıların altındaki zorlu noktalara girebilen düşük maliyetli, kullanımı kolay bir robot.
HARİTA ÇIKARIYOR
SPROUT, hava geçirmez kumaştan yapılmış şişirilebilir bir tüpten oluşuyor. Şişirilebilen ve bir motor ile açılma süreci kontrol edilen tüp, enkazın içine doğru uzadıkça esneyerek dar geçitlerden geçebiliyor. Üzerine monte edilen kamera ve diğer sensörler robotun gezindiği ortamı görüntüleyip haritasını çıkarıyor. Ayrıca bir operatör, robotun kamerasından gelen görüntüleri izleyerek SPROUT’u kumanda edebiliyor.
SAHA ÇALIŞMASI
Araştırma ekibi, SPROUT’u inşa ederken robotun esnekliğiyle ilgili bir dizi zorluğun üstesinden gelmeyi başarmış. Robot, kolayca bükülen hatta deforme olabilen bir malzemeden yapıldığı için bulunduğu ortamda açılırken şeklini belirlemek ve kontrol etmek oldukça zor olmuş. Bilim insanları, karşılaştıkları sorunları çözmek için olabildiğince gerçekçi çökmüş yapı modelleri oluşturmuş ve içlerindeki boşluk alanlarını haritalayan algoritmalar geliştirmelerine olanak tanıyacak bir simülatör yapmışlar.
Ekip, önümüzdeki günlerde geniş çaplı bir saha çalışması planlıyor. Bu saha çalışması, robotun hazırlık seviyesini göstermekle kalmayacak, arama kurtarma profesyonellerine sistemin uygulamalı bir gösterimine katılma fırsatı da sunacak. Böylece araştırma ekibi, kurtarma ekiplerine göre kullanılma şeklini yeniden ele almayı da düşünüyor.
SPROUT'un herhangi bir moloz yığınına girmeden önce ekiplere eksiksiz bir resim sunması ve çok sayıda canı kurtarması hedefleniyor.
