ABD Hava Kuvvetleri'ne ait WC-135R “Constant Phoenix” adlı özel izleme uçağı, pazartesi gecesi geç saatlerde Nebraska’daki Offutt Hava Kuvvetleri Üssü’nden kalkış yaptı. Nükleer izleri havadan tespit edebilen bu özel uçak, küresel güvenlik açısından yüksek önem taşıyor.
“Nükleer koklayıcı” olarak da bilinen WC-135R’nin hareketi, İsrail’in İran nükleer tesislerine yönelik olası saldırı iddialarının gündeme geldiği bir döneme denk geldi. İran’ın artan misilleme tehditleri ise durumu daha da kritik hale getiriyor.
NÜKLEER GÖZETLEME UZMANI
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), uçuşla ilgili resmi bir açıklama yapmazken, uçağın rotası sivil gözlemciler ve savunma analistleri tarafından dikkatle takip ediliyor. ABD Hava Kuvvetleri Teknik Uygulamalar Merkezi’ne bağlı 45. Keşif Filosu tarafından işletilen WC-135R, ABD envanterinde aktif olan yalnızca iki örnekten biri olma özelliğini taşıyor.
ATMOSFERDEKİ İZLERİ TAKİP EDİYOR
Uçak, 1963 Sınırlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması kapsamında, nükleer patlamalardan kaynaklanan radyoaktif izleri havadan tespit etme görevine sahip. Uçak içinde bulunan ileri düzey cihazlar, atmosferden gaz ve partikül örnekleri toplayarak, nükleer silah denemelerine veya radyolojik olaylara dair izotopların varlığını analiz ediyor.
YÜKSEK KAPASİTELİ DONANIM
Uçakta yer alan sistemler arasında, radyoaktif parçacıkları filtre kağıtları üzerinde toplayan akış cihazları ve detaylı laboratuvar testleri için kullanılan kompresör sistemleri yer alıyor. Yaklaşık 40.000 feet tavan yüksekliği ve 4.000 deniz mili menziliyle WC-135R, farklı coğrafyalarda uzun süreli gözetleme görevleri gerçekleştirebiliyor.
TARİHSEL GÖREV MİRASI
Uçak, sadece günümüzde değil, tarih boyunca kritik görevlerde yer aldı. Soğuk Savaş döneminde Sovyetler’in nükleer denemelerinden Çernobil felaketine, Bengal Körfezi’nden Akdeniz’e kadar birçok coğrafyada görev yaptı. Programın kökeni, 1947 yılında General Dwight D. Eisenhower’ın talimatıyla başlatıldı.
1949 yılında Sovyetler’in ilk nükleer denemesinden kaynaklanan serpintiyi tespit eden WB-29 ile başlayan bu görev serisi, günümüzde WC-135R ile devam ediyor.
UÇUŞ ROTASINA DİKKAT
Uçağın bu haftaki uçuşu, özellikle stratejik bölgeler üzerindeki rotası nedeniyle kamuoyunun dikkatini çekti. Ancak bazı askeri havacılık uzmanları, uçağın güzergâhının kıtalararası balistik füze silo bölgeleri ve Stratejik Komutanlık tesisleri üzerinden geçtiğini belirterek bu uçuşu “rutin eğitim” olarak nitelendirdi.
HASSAS GÖZETLEME ROLÜ
Siber izleme ve uydu teknolojilerinin yaygınlaştığı günümüzde bile, WC-135R gibi fiziksel örnek toplayabilen platformlar hâlâ kritik öneme sahip. Constant Phoenix, gelişen tehdit ortamında sessizce gökyüzünü tarayarak nükleer bir olayın erken işaretlerini tespit etme görevini sürdürüyor.
