Avrupa Birliği ile ticarette yeni bir dönüşümü zorunlu kılan 2020 tarihli Avrupa Yeni Sanayi Stratejisi Eylem Planı’nın ardından fasıllar uygulamaya konmaya başlandı. 2050 yılına kadar sıfır karbon ayak izini hedefleyen düzenleme kapsamında uygulanması istenen eko- tasarım mevzuatı gereğince; demir çelik, alüminyum, tekstil ve mobilya gibi sektörlerin AB ile ticaretinde köklü değişiklikler olacak.
TERCİH DEĞİL ZORUNLULUK
Bu değişiklikler İstanbul Ticaret Odası tarafından düzenlenen ‘AB ile Ticarette Yeni Dönem: Döngüsel Ekonomi ve Güncel Gelişmeler’ webinarında ele alındı. Webinarın açılış konuşmasını yapan İTO Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Doğan Salman, “En yakın ticaret partnerimiz AB’de yeşil mutabakatın devreye girdiği bir süreçte, döngüsel ekonomiye uyumlu iş modelleri geliştirmek bizler için artık bir tercih değil, zorunluluk haline geldi. Çevreye duyarlı yatırımlar, atık yönetimi ve bütünüyle döngüsel ekonomi konusu önümüzdeki 10 yılda her bir firmanın ajandasında ağırlıklı olarak yer bulacak konular” dedi.
POLİTİKALARIN MERKEZİ
Avrupa Birliği’nin bu politikalarda çok iddialı olduğunu söyleyen Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve AB Genel Müdür Yardımcısı Canan Nilüfer Dora da “AB tüm politikalarının merkezine bu düzenlemeleri yerleştirdi” dedi. Dora, bu konuda geniş bir mevzuat olduğunu hatırlatarak, “AB, yeni dönemde idari basitleştirme için de çeşitli adımlar atıyor. Basitleştirmeler KOBİ’ler dikkate alınarak yapılıyor. AB ile ticaret yapan tüm KOBİ’lerin bu düzenlemeleri takip etmesi gerekiyor” diye konuştu.
DAYANIKLILIK VE TAMİR ÖNCELİKLİ
Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve AB Genel Müdürlüğü AB Tek Pazar ve Yeşil Mutabakat Dairesi Ticaret Uzmanı Elif Berrak Taşyürek ise AB’nin üretim ve tüketim modelli bir var olma biçiminden uzaklaştığını ifade etti. Taşyürek, “Artık dayanıklılık ve tamir edilebilirlik her ürün için çok önemli. Ürünü üretirken çıkan atık miktarı bile o ürünün tercih edilme oranını etkileyecek. Hurda metale erişim kıymetli olacak. Çevre ayak izinin hesaplanması ile ilgili dijitalleşme sağlanacak. Sanayicilerimizin bu alana yönelmesi gerekiyor” dedi.
GERİ DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ ARAÇLAR
Toplantıda Avrupa Yeni Sanayi Stratejisi Eylem Planı’nda otomotiv sektörünün altı çizilen başlıklardan biri olduğu hatırlatıldı. Buna göre, mart ayında açıklanan Avrupa otomotiv sektörü için Endüstriyel Eylem Planı’na göre 2035 yılına kadar AB pazarına arz edilen yeni araçların yapay zeka ve otonom sürüşlerle donatılmış olması gerekiyor. Ayrıca araçlarda asgari geri dönüştürülmüş çelik ve alüminyum kullanılması zorunluluğu gelecek. Döngüsel Araç Tasarımı ve Ömrünü Tamamlamış Araç Tüzüğü Taslağı’na ilişkin fizibilite çalışmasının 2026 yılının son çeyreğinde tamamlanması hedefleniyor.
ORMANSIZLAŞMAYI ÖNLEME TAKVİMİ
AB ile ticarette ormansızlaşma içermeyen ürünler için uygulanmaya başlanan takvim için de geri sayım başladı. AB pazarına girecek ve ormansızlaşmaya sebep olan soya, sığır eti, palm yağı, ahşap/ağaç ürünleri, kakao, kahve ve bunlardan elde edilen belirli ürünleri üretimde girdi olarak kullanan çikolata, mobilya gibi sektörler mercek altına alınacak. AB’ye ihraç edilen emtia ve ürünlerin 30 Aralık 2025 tarihinden itibaren ormansızlaştırma içermediğinin ve yasal olarak üretildiğinin gösterilmesi gerekiyor.