Meclis Genel Kurulu'ndan geçerek yasalaşan Köy Kanunu ile imar rejimine hak aktarımı modeli getirildi. İşte imar hakkı transferi ile ilgili 6 soru cevabı...
İmar hakkı aktarımı, kentsel dönüşüm kapsamında vatandaşın tapulu evinin ya da arsasının başka bir alandaki taşınmazla değiştirilebilmesi anlamına gelmiyor. Kentsel dönüşüm süreçlerindeki mülkiyetlerin dışında kamunun kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına planladığı ancak stratejik ihtiyacın çok üzerinde olduğu için kamulaştırılması zaman alan bölgeler düzenlemenin odak noktasını oluşturuyor.
Yeni Şafak'ın haberine göre; Düzenlemeyle kamulaştırma kanunu kapsamında yer alan ancak davaları sonuçlanmayan, kamuya mali yük getiren ve bazı durumlar içinde vatandaşa ait taşınmazların da bulunduğu arazi ve arsaların üzerinde imar hakkının korunarak, başka bir alanda aynı imar değeri ve hakkına sahip arazi ve arsayla takas ya da trampa edilmesi anlamına geliyor. İşte düzenlemeye ilişkin merak edilenler:
YAPILARA EL KONULMASI GİBİ BİR DURUM SÖZ KONUSU DEĞİL
Düzenleme ile vatandaşların mülkiyet hakkı, gerektiğinde başka parsellere de taşınabilecek. Kentsel dönüşüm sürecindeki yapılara el konulması gibi bir durum söz konusu olmayacak. Aksine kamulaştırma kanunu kapsamında yer alan ancak davaları sonuçlanmayan mülkiyetlerin imar hakkı korunacak. Vatandaşa başka bir alanda aynı imar değerine ve hakkına sahip bir mülk verilecek.
DÜZENLEME NELERİ İÇERİYOR?
Düzenleme, yerleşim alanı içinde olup, imar planları kamu hizmet alanlarına ayrılan ancak yıllardır kamu eline geçmemiş vatandaş mülkiyetlerini içeriyor. Vatandaşın mülkiyetinde olup da, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında; okul, hastane, sosyal ve kültürel tesis alanı, resmi kurum, idari tesis, belediye hizmet alanı gibi kamu eline geçmesi gereken yerler yasa kapsamında olacak. Bu alanlar kamu kurumlarının ve yerel yönetimlerin planladıkları veya yatırım programlarında bulunmayanlar alanlar. Stratejik olarak planladıkları ihtiyaçlarından fazla alanlar olması nedeniyle de yıllardır kamulaştırılmayan araziler.
YENİ KANUN KÖYLERİ KAPSIYOR MU?
Düzenleme, kırsal bölgeleri ve köylük yerleşimlerdeki arazi ve arsaları içermiyor. Büyükşehirlerde, mülkiyet hakkının başka parsellere taşınması amacını taşıyor. Böylece imar aktarımı yapılacak alanlar, belediye mülkiyetindeki alanlardan veya onay alınmak kaydıyla kamuya ait taşınmazlardan ya da Hazine mülkiyetinden karşılanabilecek.
BU ALANDA DAHA ÖNCE DÜZENLEME YAPILDI MI?
2019 yılında da İmar Kanununda yapılan değişiklikle bu gibi yeni mağduriyetlerin oluşmasının önüne geçilmişti. 2019 yılından önce kamu hizmet alanı olarak ayrılan ancak imar kanununun öngördüğü 5 yıllık imar programları kapsamında kamu eline geçemeyen bu alanların çözümü konusundaki belirsizlikler vatandaşı mağdur ettiği için düzenlemeye gidildi.
AKTARIM BEDELİ NASIL TESPİT EDİLECEK?
Burada imar hakkı aktarımı yapılacak alanlara, kamulaştırma kanunu kapsamında tespit edilen bedel göre, yine aynı değere karşılık gelen yerler verilecek. İmar Hakkı Aktarımı iş ve işlem süreçleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yayımlanacak yönetmelik ile belirlenecek. Bedel anlamında tesis edilecek tüm işlemler ise kamulaştırma kanunu, Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) mevzuatı, gayrimenkul değerleme esaslarına göre tesis edilecek.
HANGİ SORUNLAR ÇÖZÜLECEK?
Yıllardır kamulaştırmaya konu edilmeyen bu alanlar, vatandaşların mülkiyet haklarının süresi belli olmayan bir şekilde kısıtlanmasına neden oluyor. Hatta bu durum kamu kurumları ve yerel yönetimler ile vatandaşları uzun yıllar sürecek kamulaştırmasız el atma davaları ile karşı karşıya getiriyor. Kamu kurumları ve yerel yönetimler ile vatandaşların hukuki olarak karşı karşıya getiren anlaşmazlıkları düzenleme kapsamında çözüme kavuşacak. Uzun süreli istimlak davalarının kurumlar ve yerel yönetimlere getirdiği mali yük ortadan kalkacak. İmar planlarında kamu hizmet alanlarına ayrılmış ancak kamu eline henüz geçişi sağlanamamış içerisinde vatandaş mülkiyetlerinin de bulunduğu bu yerler kamulaştırılacak.
