Tüketici hakem heyetleri, tüketicilerle tacirler arasında yaşanan uyuşmazlıkları adil ve hızlı biçimde çözerek, piyasanın işleyişini hızlandırıyor. Yargının üzerindeki iş yükünü önemli ölçüde azaltan tüketici hakem heyetlerine, e-Devlet üzerinden de başvuru yapılıyor. Bakanlık verilerine göre başvuruların yaklaşık yüzde 67’si, e-Devlet üzerinden gerçekleştirildi. Geçen yılın ilk 8 ayında tüketici hakem heyetlerine gelen başvuru sayısı 490 bin 876 oldu. Devreden dosyalarla birlikte 4.3 milyar lira değerindeki 494 bin 114 uyuşmazlık çözüme kavuşturuldu.
HAKEM HEYETLERİ İTO’DA
İstanbul Ticaret Odası’nın düzenlediği tüketici hakem heyetleri bilgilendirme toplantısında, tüketici mahkemeleri ve hakem heyeti hakkında bilgi verilirken, hakem heyeti üyelerinin uygulamada yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri değerlendirildi.
Toplantının açılış konuşmasını yapan İTO Yönetim Kurulu Üyesi Bahadır Yaşık, tüketici hakem heyetlerinin piyasanın düzgün bir şekilde işlemesine yönelik stratejik bir rol üstlendiğini belirtti. Yaşık, mevzuata ilişkin bilgilenme ve farklı konulardaki deneyimlerin paylaşılmasının önemli katkı sağlayacağına dikkat çekerek, “Hızlı, etkili ve ücretsiz bir şekilde piyasadaki anlaşmazlıklara çözüm getiren ‘tüketici hakem heyeti mekanizması’, Odamızın da ana gündem maddelerinden birini oluşturuyor. Yasa gereği, söz konusu hakem heyetinde bir üyemiz görev yapıyor. Bu da ticaretin sağlıklı ve güvenli şekilde yapılmasını sağlamak konusundaki genel çalışmalarımıza destek oluyor” dedi.
Yaşık, ayrıca tüketici hakem heyetlerinin sağladığı faydaları şu üç başlıkta topladı:
* Tüketici-satıcı ilişkilerinde güvenin tesis edilmesi,
* Satıcı ve tedarikçilerin dikkatli, özenli olması,
* Tüketicilerin bilinçli hareket etmesi.
17 MİLYON UYUŞMAZLIK DOSYASI
Toplantıda, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü Avni Dilber, 1995 yılından bu yana 17 milyon uyuşmazlık dosyasının karara bağlandığını belirtti. Yılda ortalama 700 bin civarında başvuru aldıklarını söyleyen Dilber, “Yoğun bir iş yükümüz var. Tüketici mahkemeleri ve hakem heyeti süreçlerini iyileştirmek ve hızlandırmak için çeşitli çalışmalar yürütüyoruz. Verimli çalışan hakem heyetlerini inceleyerek, tüm yapının verimli işlemesine yönelik çalışmalar yapıyoruz. Ayrıca bilirkişi konusunda yaşanan aksaklıklar nedeniyle bilirkişi müessesesini düzenleyen yönetmelik üzerinde de çalışıyoruz; yeni yönetmelik yakın zamanda çıkacak” dedi.
Dilber, ayıplı mal ve taklit ürün konusunda ilgili sektörlerle çalıştay düzenlediklerini kaydetti.
Aynı firma ile ilgili fazla şikayet olması durumunda inceleme ve denetleme yaptıklarını, caydırıcı cezalar kesildiğini anlatan Dilber, “Şikayet siteleri konusunda da düzenleme yaptık. Ürün almadan yorum yapma ya da sahte şikayet gibi konularda sitelere ciddi cezalar kesiliyor” diye konuştu.
Hakem heyeti üyelerinin ve turizm sektör temsilcilerinin sorunlarını ve önerilerini dile getirdiği toplantıya, İTO Meclis Başkan Yardımcısı Mustafa Büyükdede, İTO Genel Sekreteri Prof. Dr. Nihat Alayoğlu, İstanbul Ticaret İl Müdürü İsmail Menteşe, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü yetkilileri, TÜRSAB yetkilileri, ICVB Genel Müdürü Cemil Hakan Kılıç, tüketici hakem heyetlerinde görevli İTO Meclis ve Komite Üyeleri ile akademisyenler katıldı.
2024’TE 755 BİN BAŞVURU YAPILDI
Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü Avni Dilber, geçen yıl tüketici hakem heyetlerine 755 bin başvuru yapıldığını belirterek, “Geçen yıl, 100 bin başvuru ile birinci sırada ayakkabı sektörü yer aldı. Bu da genel başvuruların yüzde 13’ünü oluşturuyor. İkinci sıraya kredi kartı üyelik ücreti, üçüncü sıraya ise 35 bin başvuru ile kıyafet sektörü yerleşti. Başvuruların karara bağlanmasında adil olunmasına özen gösteriliyor. Karara bağlanan dosyalar, tacir ve tüketici lehine olması açısından neredeyse birbirine yakın” dedi.
TÜKETİCİ BİLGİ SİSTEMİ YENİLENİYOR
Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü Avni Dilber, tüketicilerin başvurularını, elektronik ortamda ilgili tüketici hakem heyetine iletebildiklerini söyledi. Tüketici hakem heyetlerinin, Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) ile tüm iş ve işlemlerini gerçekleştirdiklerine dikkat çeken Dilber, “İlgili yönetmelik gereğince tüketici hakem heyetlerinin iş ve işlemlerinde TÜBİS’i kullanmaları zorunlu. TÜBİS’in daha kullanışlı ve etkin çalışması amacıyla sistemi yeniliyoruz. Yeni sistemde hakem heyeti başkanları ve üyeler için ayrı modüller, e-imza ile de dosya imzalama imkanı olacak. Eksik evraktan dolayı iş yükü bu sistemle azalacak” diye konuştu.
Dilber, tüketici şikayet platformu da oluşturulduğunu belirterek, şunları söyledi: “Bu platformla tüketici ve tacirleri bir araya getiriyoruz. Aralarındaki uzlaşmazlıkları burada çözmelerini amaçlıyoruz. Anlaşma sağlanamaması durumunda hakem heyetine başvuru yapılıyor.”
