Kaya tozu ile mahsul verimi yüzde 16 artacak

Sheffield Üniversitesi Leverhulme İklim Değişikliğini Azaltma Merkezi’nde yürütülen bir araştırma, doğal kaya parçacıklarının tarlalara uygulanmasının sera gazlarını azaltacağını ve mahsul verimini yüzde 16’ya kadar artırabileceğini ortaya koydu.

Giriş: 15.04.2024 - 10:39
Güncelleme: 17.12.2024 - 22:35


Doğal döngü içinde parçalanan kayalar, atmosferik karbondioksiti emer. Parçalanma sayısı ne kadar fazla olursa, karbon tutumu için mevcut toplam yüzey alanı o kadar genişler ve dolayısıyla emilebilecek karbondioksit miktarı da aynı ölçüde büyür. Ancak doğal süreç içinde kayaların küçük parçalara ayrılması çok uzun zaman alır. Ayrıca bu parçaların karbondioksiti verimli bir biçimde absorbe edebilmesi için hepsinin atmosfere maruz kalacağı geniş bir alana yayılmaları gerekir. 

 

GÜBRE İLE AYNI ANDA

 

İşte Sheffield Üniversitesi bilim insanları burada devreye giriyor. Gelişmiş kaya iklimlendirmesi tekniğini bir süredir analiz eden bilim insanları, yaptıkları çalışmalar sonucunda bu doğal sürece müdahil olmanın fark yaratacağını görmüşler. Araştırma, kayaların mekanik olarak toz kıvamına gelinceye kadar parçalanıp tarım alanlarına yayılmasını öngörüyor. Üstelik çiftçilerin bunu yapmak için fazladan zaman harcamasına da gerek olmayacak; çünkü kaya tozu, tarlalara verilen gübre ya da diğer katkı maddeleri ile aynı anda uygulanabilir.

 

BESİN DEĞERİ ARTTI

 

Son çalışmalar, araştırmanın başka bir boyutunu da ortaya çıkardı: Verimlilik. Mısır ve soya fasulyesinin dönüşümlü olarak yetiştirildiği tarlalarda dört yıl boyunca, hektar başına 50 ton bazalt tozu uygulandı. Bazı parseller ise kontrol amaçlı olarak kaya tozu dökülmeden bırakıldı. Kaya tozu dökülmüş parsellerin veriminin kontrol parsellerine oranla yüzde 12 ila yüzde 16 oranında daha yüksek olduğu görüldü. 

 

Bu sonucun temel nedeni, bazaltın toprağın pH’ını yükseltmesi ve bunun da bitkilerin topraktaki mineralleri alma yeteneğini artırmasıydı. Böylece mahsullerin besin değerleri de artmış oldu. 

 

YILLIK 4 TON KARBONDİOKSİT

 

4 yıl önce yapılan ilk deneyler, kayaları bu şekilde ayrıştırıp kullanmanın küresel bazda uygulandığı takdirde, atmosferden her yıl 2 milyar tona kadar karbondioksit çekebileceğini gösterdi. Bu miktar, küresel havacılık ve denizcilik yoluyla yıllık olarak yayılan karbondioksit miktarından çok daha fazla. Son çalışmalarda, karbon tutma etkisi de takip edilerek doğrulandı; artık kırılmış kaya tozu uygulamasının hektar başına yılda yaklaşık 3 ila 4 ton atmosferik karbondioksiti yok edebileceği öngörülüyor.