Zeytinyağı küplerinin sırrı yıllar sonra çözüldü

Pertevniyal Valide Sultan Camii, valide sultanlar tarafından yaptırılan camilerin son örneği. Cami, aynı zamanda İstanbul’un camilerinde yanan kandiller için gerekli zeytinyağı küplerinin deposuydu.

HABER: FAHRİ SARRAFOĞLU

Mübarek Ramazan ayını idrak ettiğimiz şu günlerde İstanbul gecelerini mahyalar süslüyor. Mahyanın en önemli özelliği, İstanbul’da padişahlar tarafından yaptırılan ve Selatin Camileri olarak bilinen camilerde iki minare arasında gerilmesiydi. Peki, bu kadar çok caminin bulunduğu İstanbul’da yanan binlerce kandil için gereken ‘yağ’ nerede saklanıyordu?

ESRARENGİZ KÜPLER

Fatih Aksaray’da yer alan Pertevniyal Valide Sultan Camii, İstanbul’da yanan kandillerin ihtiyacı olan ‘zeytinyağlarının’ depolandığı bir yerdi. Zeytinyağlarının neden bu camide depolandığı ise restorasyon sırasında keşfedilir. Caminin tadilatı sırasındaki kazılarda çıkan büyük küplerin zeytinyağı küpleri olduğu anlaşılır. Araştırmalar genişletilince bu küplerin mahyaların ihtiyacı için gerekli olan zeytinyağı küpleri olduğu ortaya çıkar. Küplerin burada saklanmasının sebebi ise caminin zemininin çok sağlam olması ve uzun yıllar beklemesine rağmen depremlerden etkilenmemesidir.

SON VALİDE CAMİİ

Sultan II. Mahmud’un eşi ve Sultan Abdülaziz’in annesi Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan cami, 1869-1871 yılları arasında inşa edildi. Caminin banisi Pertevniyal Sultan, oğlu Sultan Abdülaziz tahta çıkınca, İstanbul’a hayır eserleri kazandırma geleneğine uyarak kentin muhtelif semtlerinde sebiller ve çeşmeler yaptırdı. İstanbul’un sonuncu valide camii olan bu camiyi yaptırmak da PertevniyalValide Sultan’a nasip oldu.

EFSANE SULTAN

Pertevniyal Valide Sultan, rivayete göre bir hamamda ‘nalın’ yapıp satarken, Topkapı Sarayı’na aldırılır. Bazı kaynaklar da Pertevniyal’den ‘Nalıncı Besime’ olarak bahseder. Anne-babasının ölümünün ardından bir hamamda nalın yaparak geçimini sağlayan Pertevniyal Valide Sultan’ın, bir gün tesadüfen padişahın arabasının önünden geçtiği ve Sultan Mahmud’un onu görüp saraya aldırdığı, ismini de ‘Işığa, iyiliğe nail olan’ anlamına gelen ‘Pertevniyal’ ile değiştirdiği söylenir.

29 Mayıs 2017 Pazartesi

Etiketler : Gündem