Temiz enerjinin küresel elektrik üretimindeki payı yeni teknolojilerle yükselirken, son yıllarda ekosistemin korunmasında etkili olabilecek tasarımlarla kullanıcılara sunulan güneş enerjisi santrallerine ilgi artıyor. Bireysel olarak güneş enerjisinden elektrik üretimi ve bunun şebekeye aktarılmasına yönelik kamusal düzenlemeler ise tüm dünyada güneş enerjisine yönelim hızını koruyor.
Covid-19 salgınının ardından yapılan ekonomik toparlanma planları ve Eylül 2021’de patlak veren küresel enerji krizi sebebiyle birçok ülke enerji ihtiyacını karşılamada güneş enerjisini daha etkin kullanmak için politikalar geliştirmeye devam ediyor.
KANUN DÜZENLEMESİ
Enerji alanındaki yatırımlarını artırmaya devam eden Türkiye, mevzuat konusunda da gerekli adımları atıyor. Yeni düzenlemeler içeren Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii
Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi. Bu kapsamda, içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile Kıyı Kanunu kapsamında kalan kıyı ve sahil şeritleri hariç olmak üzere denizler, baraj gölleri, suni göller ve tabii göllerin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarında imar planı yapılmaksızın yenilenebilir enerji üretim santralleri kurulabilecek.
TÜRKİYE ARAŞTIRMASI
Türkiye’nin yüzer GES potansiyeli hakkında Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan açıklamalarda bulundu. Erkan, içme suyu hariç tutularak göl, gölet ve barajların yüzde 10’unun panellerle kapatılması durumunda Türkiye’nin yüzer GES potansiyelinin yaklaşık 80 bin megavat olarak hesaplandığını söyledi. Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Raporuna göre, Türkiye’nin elektrikteki toplam kurulu gücü Ocak 2024’te, 107 bin 41 megavata ulaştı.
Yani yüzer GES alanındaki söz konusu 80 bin megavatlık potansiyel, Türkiye’nin elektrikteki mevcut kurulu gücünün yüzde 75’ine karşılık geliyor.
MALİYET PARAMETRELERİ
Yüzer GES yatırım maliyetlerinin su derinliği, malzeme, işçilik kalitesi, çevre şartları gibi değişkenlere bağlı olduğunu da belirten GENSED Genel Sekreteri Hakan Erkan, “Yüzer GES yatırım maliyetleri proje toplam gücü, sahadaki rüzgar ya da dalga potansiyeli, şebekeye uzaklığı gibi birçok parametreye göre farklılık göstermekle beraber 1 megavatlık yüzer GES için yatırım maliyetini yaklaşık 700 bin dolar olarak düşünebiliriz. Türkiye’de test amaçlı birkaç projenin yapıldığı ve üzerinde çalışmaların devam ettiği biliniyor” dedi.
SAHA TİPİ PANELLERE GÖRE DAHA VERİMLİ
Yüzer GES teknolojisi hakkında değerlendirmelerde bulunan Güneydoğu Enerji Araştırmaları Derneği (GEADER) Başkanı Ömer Çelebi de barajlarda ve göletlerde kurulacak yüzer güneş panellerinin saha tipi panellere göre daha verimli olduğunu söyledi. Çelebi, yüzer GES’lerin suyun buharlaşmasını azaltarak ve su yosunlarının büyümesini engelleyerek ekosisteme katkı sunacağını belirterek, “Türkiye’nin güneş enerji potansiyeli zaten yüksek seviyede. Güneş ışınımı, güneşlenme süresinin ve baraj-gölet veya sulama kanal sayılarının oldukça fazla olduğu Güneydoğu’da su kaybının önlenmesi için bölgede yüzer güneş enerji santralleri daha çok kurulacak” diye konuştu.
