Yeniçerilerin haraca bağladığı çeşme

HABER: FAHRİ SARRAFOĞLU

İstanbul’un en eski su tesislerinden olan Fatih’teki Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi, Osmanlı döneminde ancak para ile su alınabilen bir çeşme idi.

SAKALAR ÇOK ÇEKTİ

Yeniçeri askerlerinin kontrolünde olan ve nöbet tutulan bu çeşmeden su içen de, su dolduran da para ödemek zorundaydı. Üzerinde çınar ağacı kabartması bulunan çeşme, özellikle su satmak için gelen sakaların uğrak yeriydi. Yeniçeriliğin kaldırılmasından sonra halk bu çeşmeden rahat rahat su içebildi.

FATİH DÖNEMİ ESERİ

Fatih’te Horhor Caddesi üzerinde yer alan çeşme, Fatih Sultan Mehmed dönemi eserleri arasında gösteriliyor. Daha sonra Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’a ihya ettirilerek, Kanuni’nin vakfına dahil edildi. Horhor Tekkesi olarak da bilinen Hindîler Tekkesi girişindeki çeşme, zamanında su terazisi ve maksem olarak da kullanıldı. Uzun yıllar harap bir vaziyette kalan çeşme, 2010 yılında restore edilerek hizmete açıldı. Tarihi çeşme, iki tarafındaki pencereli kuleleri ve piramidal çatısıyla heybetli bir şekilde ayakta durmaya devam ediyor.

HAMALLAR DA DÜŞÜNÜLMÜŞ

Tarihi çeşmede diğerlerinden farklı olarak, sağda ve solda olmak üzere iki büyük oturak taşı bulunuyor. Çeşmede, su içmeye gelen hamalların yüklerini indirip bindirirken zorlanmamaları için Mimar Sinan tarafından hem özel hem estetik bir tasarım gerçekleştirilmiş.

HORHOR İSMİ NEREDEN GELİYOR?

Mimar Sinan’ın Kırkçeşme su şebekesinin şehir içinde en önemli dağıtıcılarından biri bu çeşme oldu. Su dehlizlerden gelip hazneye akarken kulelerden hor hor diye ses duyulduğu için bir ara Horhor Çeşmesi olarak adlandırılsa da asıl Horhor Çeşmesi daha yukarıda yer alır.

Aksaray Horhor Caddesi’nde yer alan Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi, Osmanlı döneminde yeniçerilerin nöbet tuttuğu ve para karşılığında su verdiği bir çeşme idi.

16 Mayıs 2017 Salı

Etiketler : Gündem