Yedikule’de imparatorlar yolunu açan restorasyon

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

İstanbul’un Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmesinin ardından Bizans Kralı’nın şehirden çıkmak için kullandığı son yol, İstanbul’a yapılan ilk mescit, Osmanlı zamanında imparatorluğu ziyarete gelen devlet adamlarının şehre giriş yaptığı kapı, siyasi suçluların cezalarını çekmeler için tutulduğu zindanlar… Tarihi Yedikule Hisarı, asırları kapsayan tüm hikayelerini anlatmak için geri dönüyor. Kadim şehrin adeta hafızası konumunda olan Yedikule Hisarı, hiç bitmemesi öngörülen bir restorasyonla şehrin günlük rutinine, tarih tozu serpecek. Şimdilik bahçesinin ve Genç Osman Kulesi’nin ziyaret edilebildiği Yedikule, kültür sanat faaliyetlerine de ev sahipliği yapacak.

REZERVASYONLU TURLAR

Yaşı İstanbul’la eşdeğer olan Yedikule Hisarı, İstanbul’un çeşitli dönemlerine şahitlik etmesi bakımından da önem taşıyor. Bizans zamanında şehrin en büyük kapısı olan Altın Kapı’nın da bulunduğu tarihi yapı, 1958 ve 1970 yıllarında restore edilmişti. Bu yıllardan sonra kapsamlı bir restorasyona tabi tutulmayan yapı, 2019 yılından beri tekrar restorasyon sürecinde. Fatih Belediyesi’nce onarımının bir kısmı tamamlanan Yedikule, bahçesi ve Genç Osman Kulesi ile rehberli turlar eşliğinde gezilebiliyor.

EN KAPSAMLI RESTORASYON

Bizans zamanında beş kulesi bulunan, şehrin Osmanlı egemenliğine girmesinin ardında da iki kule eklenerek toplam yediye tamamlanan kulelerinden ismini alan tarihi yapı, şu ana kadarki en kapsamlı onarım sürecinde. Onarımda bu sefer farklı bir yöntem izlenerek restorasyonun canlı olması planlandı. Buna göre planlanan onarım tamamlanıp, öngörülen bölümler de ziyarete açıldıktan sonra yenileme kaldığı yerden devam edecek. Bir onarım platformu 25-30 yılda bir başa dönerek kadim yapı eskimeye fırsat bulmadan yeni dokunuşlarla canlandırılacak.

TARİHİ MİSYONDAN YALNIZLIĞA

Kaderine terk edilmeden şehrin gündelik hayatına asırlık duruşuyla dahil olması planlanan Yedikule’nin aynı zamanda kültür sanat etkinliklerine ev sahipliği yapması da öngörülüyor. Kadim yapı, çeşitli tarihi misyonlarının ardından kendi haline bırakılmış, 2013 yılında ise tamamen kapatılmıştı. Söz konusu yıldan sonra 2019 yılında başlayan kapsamlı restorasyonla, “Ben de buradayım” diyen Yedikule, geçtiğimiz aylarda yalnızca bahçesi ve Genç Osman Kulesi ile ziyarete açılmıştı. Şu an önceden rezervasyon yaptırmak şartıyla rehber eşliğinde ücretsiz olarak belli bölgelerde tarihin izlerine tanıklık etmek mümkün.

HİSARIN ÜRKÜTÜCÜ YÜZÜ ‘ZİNDANLAR’

Yedikule Hisarı, Osmanlı’nın ilk zamanlarında şehri korumak amacı ile kullanıldı. Şehir fethedildikten sonra hisarın içine 500 yeniçerinin yaşayabileceği bir mahalle kuruldu. Hisarı çevreleyen kulelerden birine Osmanlı hazineleri yerleştirildi, biri de silahhane olarak kullanıldı. Sonraki dönemlerde çeşitli misyonlar yüklenen hisarın kuleleri, 15-17. yüzyılları arasında zindan olarak kullanıldı. Hem Osmanlı hem de yabancı devlet adamlarının tutulduğu zindanların kötü ünü ülke dışına kadar yayıldı.

ASLANLARIN MEKANI

Her dönem farklı ihtiyaçlar için hizmet veren hisar, bir dönem de aslanhane olarak kullanıldı. Abdülmecid zamanını kapsayan bu süreçte Topkapı Sarayı’nın önündeki aslanlar sökülerek buraya taşındı ve tarihi yapı bir süre hayvanat bahçesi olarak ziyaretçileri ağırladı.

400 KIZIN SANAT OKULU

Yedikule’nin İstanbul hafızasındaki yerlerinden biri de eğitim alanında oldu. Hisar, 19. yüzyılda hapishane olmaktan çıkarıldı ve Müze-i Hümayun olarak kullanıldı. Hisarın içine bu kapsamda 400 kızın eğitim gördüğü Kız Sanat Okulu kuruldu.

YAŞANMIŞLIKLARIN İZİ

Yedikule’nin tarihteki tüm tanıklıklarının arasında en çok zindan başlığı dikkat çekiyor. Bugün bir kısmı gezilebilen zindanın duvarlarında dönemin tutuklularının izlerini görmek mümkün. Kimi duvarda tutuklu isimleri yazılıyken kimi duvarlara çeşitli simgeler kazınmış durumda. Ayrıca dört katlı ahşap hapishanede İngiliz işgali sırasında oluşan kurşun izleri de görülebilir.

HEM RESTORASYON HEM EĞİTİM

Yedikule Hisarı, tarihteki tanıklıklarının yanı sıra restorasyon süreci ile de fark oluşturuyor. Fatih Belediyesi Kültürel Mirası Koruma Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre, Türkiye’de bir ilk olarak gezilebilir restorasyon projesi ile onarılan Yedikule, aynı zamanda bir eğitim külliyesi olarak da hizmet verecek. Restorasyon süreci hakkında verilecek eğitimlere üniversitelerin ilgili bölümlerinde okuyan öğrenciler katılabilecek.

01 Ağustos 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem