Kurumsal ve savunma sanayi şirketleri, STK’lar, yerli fikir ve projelerin Türkiye’de hayata geçirilmesine öncülük ediyor. Böylece hem tedarik zincirini kendileri geliştiriyor hem de yarının teknolojisini inşa ediyor.
ASELSAN, ROKETSAN, TUŞAŞ, HAVELSAN gibi teknolojinin yıldızları, yerli startuplarla çalışıyor ve bu startupların daha da ilerlemesini sağlıyor. Türkiye’nin ilk yerli otomobili Togg da üretim aşamasında 30 startupla çalıştı. Togg CEO’su Gürcan Karakaş, “Kullanıcının ihtiyaçlarını yerli startuplarla karşılıyoruz. Startuplar bizim asıl tedarikçilerimiz” diyor.
HABER: BARIŞ CABACI
Girişimciler, keşfedilmeyi bekleyen birer hazinenin anahtarları gibi önemli rol oynuyor. Bir girişimcinin hayali iyi bir yatırımcı bulmak, en büyük hayali ise ilgili sektörden bir yatırımcı bulmak.
Bu hem yatırımcı hem müşteri bulmak anlamına geliyor. Geçmişte her fabrika bir kale olarak görülüyordu. Günümüzde ise her fikir bir kale olarak benimseniyor. Bu sayede özellikle startup dünyasında yatırımcıların sayısı hızla artıyor. Böylelikle artan talepleri karşılamaya çalışan girişimciler, geçmişte sadece bireysel yatırımcılara ulaşmak için çabalarken, günümüzde küresel çapta sayısız fırsat yakalayabiliyor. Küresel düzeyde yatırımcılara ulaşma imkanı, girişimcilerin büyüme potansiyelini artırıyor. Bu durum da rekabeti körüklüyor. Girişimcilerin fikirlerinin ve projelerin yurt dışına gitmeden yurt içinde yatırıma dönüşmesi için birçok çalışma ve yatırımcı grupları faaliyette. Bunların başlıcaları; bireysel (melek) yatırımcılar, kurumsal, lider teknoloji firmaları ve STK’lar.
YARININ TEKNOLOJİSİNİ İNŞA EDİYOR
Türkiye’deki genç girişimciler için en önemli fırsat; ASELSAN, Togg, TUSAŞ, ROKETSAN ve HAVELSAN gibi firmaların doğrudan startuplarla çalışıyor olması. Bunların en yenisi olan Togg, bugüne kadar 30 startupla çalıştı. Genç fikirlerin Türkiye’nin geleceğini inşa ettiğini söyleyen Togg CEO’su Gürcan Karakaş, İstanbul Ticaret’e şu bilgiyi verdi: “Türkiye’nin akıllı cihazını üretirken 30 startupla çalıştık. Bu, hem tedarik zincirimizi sağlamlaştırdı hem de gençlerimizin fikirlerinin ülkemizde gelişmesini sağladı. Startuplarla çalışan firmaların startuplar gibi dinamik çalışması gerekiyor. Biz de startup gibi çalışıyoruz. Kullanıcıların ihtiyaçlarını ve pek çok şeyi startuplarla çalışarak yapabileceğimizi biliyoruz. Bu nedenle startuplar bizim asıl tedarikçilerimiz. Gençlerin fikirlerini hayata geçirmek için birçok seçeneği bulunuyor. Türk gençliğinin fikirleri yarının teknolojisini inşa ediyor.” Teknoparkların bir tedarikçi merkezi haline geldiğini söyleyen Karakaş, gençlerin yurt dışına gitmeyi düşünmesinden ziyade teknoparklara yerleşmesini önerdi.
MİLLİ ŞİRKETLER SEFERBER
1974 yılında sadece savunma odaklı ürünler üretmek amacıyla kurulan ASELSAN, HAVELSAN, TUSAŞ ve ROKETSAN, günümüzde birçok teknoloji ürünü geliştiriyor. Bu firmalar kendilerini lider ileri teknoloji firmaları olarak tanımlıyor.
ASELSAN
ASELSAN, hem ülkeye katkı sağlamak hem de firmayı geliştirmek için startup merkezi kuracak. İleri teknoloji girişimlerinin Türkiye’deki dağılımına bağlı olarak ASELSAN, oluşturacağı Girişimcilik Merkezi’ni İstanbul ve Ankara merkezli olacak şekilde kurguladı. Şirket, gelecek yıl fiziki olarak açacağı Girişimcilik Merkezi aracılığıyla sunacağı destekleri resmi olarak başlattı.
ROKETSAN
Bir diğer firma olan ROKETSAN, genç startupların fikirlerini, geliştirdiği Roket, Rota ve Pusula adlı programlar aracılığıyla analiz ediyor ve sonuçlarına göre ürünlerinde kullanıyor. Ayrıca düzenlediği yarışmalarla genç girişimcileri yatırımcılarla buluşturuyor.
HAVELSAN
HAVELSAN, genç mühendis adaylarını desteklerken başlattığı ‘Değerler Yuvaya Dönüyor’ projesiyle yurt dışındaki mühendislere ve mühendislik alanındaki startuplara ülkeye dönmeleri için çağrıda bulunuyor. Firma, HAVELSAN JET BİGG+ ile girişimcilere çeşitli destekler sunuyor.
TUSAŞ
Havacılık denince akla gelen ilk firmalardan biri olan TUSAŞ, oluşturduğu Teknoloji Yol Haritası programıyla gençlerin geleceği inşa etmesine yardımcı oluyor. Öte yandan, gençlerin fikirlerini TUSAŞ Teknoloji Merkezi’nde değerlendiriyor. Böylelikle fikirler burada parlıyor.
TÜBİTAK
Gençleri birçok alanda destekleyen, projeler üretmesine destek olan TÜBİTAK, geliştirdiği BiGG Ekosistemi ve BİGG Portal Uygulaması ile şirketleri mentorlar ve yatırım fonlarıyla buluşturarak birlikte büyümeyi hedefliyor. 1512 Girişimcilik Destek Programı ise teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini pazara taşıyan girişimcilere destek sağlayarak nitelikli girişimciliği teşvik ediyor. Program, uluslararası rekabet gücü yüksek, yenilikçi başlangıç firmalarının gelişimini amaçlıyor.
485 BİREYSEL YATIRIMCI
Proje göçlerinin önüne geçen en eski temsilciler bireysel yani melek yatırımcılar, erken aşama yatırımla ilgileniyor. Türkiye’de 2 milyonu aşkın yatırımcı bulunurken, lisanslı melek yatırımcı sayısı sadece 485. Girişimcilere, erken dönem yatırım yapan bir diğer yatırımcılar da kurumsal yatırımcılar. Bu yatırımcılar, kimi zaman sadece fikri destekleyerek pazarlanmasında yardımcı oluyor. Kimi zaman ise doğrudan yatırım yapıyor. Türkiye’de kurumsal yatırımcılık, 2013’te başladı. En yüksek yatırım yapan teknoloji markalarından biri olan Türk Telekom, Türkiye’nin ilk kurumsal girişim hızlandırma programı PİLOT ile 2013 yılından bu yana erken aşama girişimleri destekliyor. Türkiye’deki 73 firmanın ise startup programı/desteği ya da merkezi bulunuyor. Firmalar fikirlerle sektörde liderliği hedeflerken, girişimler de hedef yatırımcılarını buluyor.
BİLGİYİ TİCARİLEŞTİREN MERKEZ
Günümüzde bir elin parmaklarını geçmeyen STK’nın startup merkezi bulunuyor. İstanbul Ticaret Odası, son 6 yıldır önemli bir adımı hayata geçirerek, bilgiyi ticarileştirmeye odaklanıyor. STK’lar arasında İTO’nun öncülük ettiği Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM), girişimcilere sadece sunduğu imkanlarla değil, aynı zamanda Türkiye’nin ticaretine yön veren iş insanlarına direkt erişim sağlayarak dikkat çekiyor. İTO’nun bu projesi, sektörün öncü olmasına neden oluyor. Girişimciler, İTO’nun 750 bine yakın üyesini temsil eden 81 meslek komitesine düzenledikleri aylık sunumlarla seslerini duyurabiliyor. Bu platform, sadece finansal destek sunmanın ötesinde, girişimcilere fikirlerini paylaşma, yatırım çekme, ürünlerini pazarlama ve işlerini hızlandırma fırsatı tanıyor. BTM, girişimcilerin iş dünyasında etkili bir konum elde etmelerine destek olurken, üyelerin startuplarla hızlı büyümesine ve Türkiye’nin ekonomik gelişimine de katkı sağlıyor.
GİRİŞİMLERİ ÜLKEMİZDE TUTAN PROGRAM: TAKE-OFF
“Fikrim var?” diyen herkesi, önce Teknofest yarışmasına, ardından Take-off’a katılmaya davet eden T3 Girişimci Merkezi Koordinatörü İrem Bayraktar Aksakal, şunları söyledi: “Girişim hem ülke hem ekonomik bağımsızlık açısından önemli. Medeniyetimizde bilimle uğraşan değil, bilim kuran insanlar vardı. Bu bağı yaşatmamız için girişimlerin desteklenmesi lazım. Toplum olarak girişimci ruhunu yaşatmamız gerekiyor. Fikri olan herkesi Teknofest’e bekliyoruz. 46 alanda yarışmalarımız bulunuyor. Fikirleriniz burada parlayabilir. Ayrıca fikri olan herkesin BTM, Teknofest gibi oluşumlara başvurması gerekiyor ki, raflarda fikir kalmasın. Teknofest’ten başarılı çıkan ürünlerin Take-off ile ülkemize katkıda bulunması ve pazarlanması sağlanıyor. Girişimlerimiz Take-off ile ülkemizden dünyaya açılıyor. BTM gibi merkezler ve Take-off sayesinde girişimler, yurt dışına çıkmıyor. Buraya startuplar ve yabancı yatırımcılar geliyor. Yabancı yatırımcılar, Türk startupları radarına aldı. T3 vakfı olarak bir girişim sermayesi yatırım fonu kuracağız. 2024 itibariyle yatırımlarımıza başlıyoruz. Buna Take-off’da başarılı olan firmalarla start vereceğiz. 2024, Türk girişimcisinin yılı olacak.”
