Yatırımcı hukukuna ombudsman güvencesi

Kamu Denetçiliği Kurumu ile sekiz yıl önce başlayan genel ombunsmanlık uygulamasının performansı, Yatırım Ombudsmanlığı için de güven veriyor. 2020 yılında 100 bine yakın başvuru alan kurumun, dostane çözüm tavsiyelerine uyum oranı yüzde 20’den yüzde 76’ya yükseldi.

HABER: BARIŞ CABACI

Geçtiğimiz hafta açıklanan İnsan Hakları Eylem Planı, yatırımcılara da önemli kolaylıklar öngörüyor. 11 temel ilke, 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyeti içeren eylem planının yatırımcıya yönelik en dikkat çeken unsur ise ‘Yatırım Ombudsmanlığı’nın öngörülmesiydi. Söz konusu uygulama ile kamu kurumları ile uyuşmazlığa düşen yatırımcının mahkemeye gitmeden, zaman ve para kaybetmeden uyuşmazlığına çözüm bulabilmesi, hakkını-hukukunu kolaylıkla koruyabilmesi hedefleniyor.

ALTERNATİF YOLLAR

Buna göre ticari hayatın yoğun olduğu il ve ilçelerde ticaret mahkemeleri ile fikri ve sınai haklar mahkemeleri kurulacak. Eylem Planı içindeki “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarının Etkinliğinin Artırılması ve Yaygınlaştırılması” hedefine yönelik olarak, gerçek ve tüzel kişiler ile devlet arasındaki uyuşmazlıkları en hızlı ve en az maliyetle çözmek amacıyla idari sulh usulü getirilecek. Böylece alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri daha adalet hizmetlerine kazandırılacak. İdare ile yatırımcılar arasındaki uyuşmazlıkları gidermek amacıyla bağımsızlık ve tarafsızlık esasıyla çalışacak, uyuşmazlıkları temel ilkeler çerçevesinde değerlendirerek hızlı karar alabilecek yeni bir kurumsal yapı ihdas edilerek, özel kesim yatırımlarının korunmasına ilişkin kanuni düzenleme yapılacak.

ARABULUCU İHTİSASLAŞACAK

Eylem Planı’na göre tahkimin ticari uyuşmazlıkların çözümünde daha fazla kullanılması teşvik edilecek. Bu kapsamda, Adalet Bakanlığı bünyesinde alternatif uyuşmazlık çözüm yollarına ilişkin kurumsal yapı güçlendirilecek. Ceza muhakemesinde uzlaştırmacı olabilmek için mevcut uzlaştırmacıların müktesep hakları saklı kalmak kaydıyla, hukuk fakültesi mezunu olma şartı getirilecek. Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğun kapsamı genişletilecek ve arabulucuların farklı alanlarda ihtisaslaşması sağlanacak.

STANDART OLUŞTURULACAK

Arabuluculuğun sekiz yıllık uygulama sonuçları dikkate alınarak sistemin etkinliğinin artırılması amacıyla ‘Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’ gözden geçirilecek. Arabuluculuk merkezlerinin hukuki statüsü belirlenerek, kurulmasına ve denetlenmesine ilişkin standartlar oluşturulacak. Böylelikle 6328 sayılı Kanunla kurularak, 2013’ten beri faaliyetlerini sürdüren Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) ticari hatta daha fazla bilinir olması ve yatırımcı hayatını kolaylaştırması bekleniyor.

ÇÖZÜM PERFORMANSI

Ombudsman olarak kamu kurumlarıyla vatandaşlar arasında arabuluculuk yapan KDK’nın geçen 8 yıldaki performansı da güven veriyor. Şimdiye kadar yapılan toplam 170 bin başvurunun yüzde 98.70’i çözüldü ya da çözüm yolları üretildi. Firmalar neredeyse tüm sorunları hakkında ombudsmanlıktan bilgi alabiliyor ve çözüm sürecini buradan yürütebiliyor. 2019’da 21 bin başvurunun yapıldığı ombudsmanlık kurumuna 2020’de yüzde 330’lük artışla 90 bin başvuru gerçekleşti. En iyi haber ise 2013’te kurumun tavsiyelerine yüzde 20’ler seviyesinde olan uyum oranının, 2020’da yüzde 76.38’e yükselmesi. Bu arada 140 ülkede farklı yetkilere sahip ombudsmanlık kurumlarının dünyada tavsiyelerine uyum oranı yüzde 80.

UYUŞMAZLIĞA TEK TUŞ İLE ÇÖZÜM

Ombudsmanlığa başvurulduğunda mahkemelere dava açma hakkı süresi askıya alınır. Çıkacak karara göre dava hakkı süresi tekrar işlemeye başlıyor. Şikayet oluşturmak için, mobil cihazlardan Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurabilirsiniz. www.ombudsman.gov.tr adresine girilip e-devlet şifresiyle şikayet bildirilebiliyor.

HANGİ KONULARDA BAŞVURU YAPILABİLİYOR?

Kamu kurum ve kuruluşlarının (idarenin) eylemleri ve işlemleri ile kamu görevlilerinin tutum ve davranışları karşısında mağdur olduğunu ya da haksızlığa uğradığını düşünen herkes mahkemeye gitmeden önce Kamu Denetçiliği Kurumu’na (Ombudsmanlığa) başvurabilir. Şu konularda başvuru mümkün:

• Kamu kurum ve kuruluşlarınınkanunları yorumlama ve uygulama şekilleri
• Kamu kurumlarınınyönetmelikleri, tebliğleri, kararları ve uygulamaları
• Kamu kurum ve kuruluşlarında hizmet sunmak ile görevli olan tümkamu görevlilerinin tutumları ve davranışları
• Başvuru yapılankonu mahkemeye intikal etmişse,bu başvurular incelenmez.

SORUNLARI KISA SÜREDE ÇÖZÜYORUZ

Kamu Denetçiliği Kurumu Başdenetçisi Av. Şeref Malkoç “Kamu Denetçileri görev alanlarına göre alanında yetişmiş uzman personeliyle birlikte şikayetleri inceliyor. Ombusdmanlık içinde yetişmiş personel ve 8 yıllık tecrübe ile yatırımcıların ve iş dünyasının bürokraside yaşadığı sorunların kısa sürede çözüme kavuşturacağız” dedi.

İHTİSAS MAHKEMELERİ GÜÇLENDİRİLECEK

İnsan Hakları Eylem Planı’nda, “İhtisas Mahkemelerinin Güçlendirilmesi” hedefi doğrultusunda finans, sendika, imar ve kamulaştırma gibi alanlar ile vergi ve bilişim suçları bakımından ihtisas mahkemeleri belirlenecek. Hakimlerin adli yargıda ceza veya hukuk, idari yargıda idare veya vergi hakimi olarak görevlerini sürdürmeleri ve ihtisaslaşmaları sağlanacak. Başta kadastro mahkemeleri olmak üzere, hakimlerin ihtisas mahkemelerinde çalışma süreleri, davaların tamamlanma durumu da dikkate alınarak tespit edilecek, tayin olunacak yeni görev yerleri ise dosyaların bitirilme ve isabet oranına göre belirlenecek. Çözümü uzmanlık gerektiren uyuşmazlıkların ihtisaslaşmış hakimler eliyle ve daha hızlı bir şekilde sonuçlandırılması amacıyla il merkezlerinde bulunan ihtisas mahkemelerinde görülmesi sağlanacak.

OMBUDSMAN FİRMALARI DA BEKLİYOR

Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) kurulduğu yıldan bu yana firmaların devlet kurumlarıyla olan sorunlarına çözüm üretmeye devam ediyor. 2020 yılında 244 firmanın sorunlarına çözüm arayan kurum, firmaların kamu ile olan sorunlarında bir yol gösterici oluyor.

Gerçek kişilerin başvuru sayısı tüzel kişilerin sayısına göre kat kat fazla. Ombudsmanlığa 89.773 kişi başvururken, sadece 447 tüzel kişi sorunlarına çözüm aradı. Firmalar ve gerçek kişilerin 68 bin şikayet ile en çok şikayetçi olduğu konu bankalar ve bankacılık işlemleri oldu. Firmalar tarafından yapılan başvurular ise enerji, sanayi, gümrük, ticaret, maden işletme ruhsatı alınması ve iptalinde yaşanan sorunlar, elektrik dağıtım şirketlerinin uygulamaları, işletmelere verilen KOSGEB destek kredileri, iç ve dış ticarete ilişkin konular, tüketici sorunları ile gümrük işlemleri ve uygulamaları konularında yoğunluk yaşanıyor.

Firmalar ise en çok isim patenti, vergi ve bankacılık mevzuatları için denetçilere başvuruyor. Yeni dönemde kurumun yatırımcılar tarafından daha fazla bilinir olması ve daha fazla çözüm üretmesi hedefleniyor.

08 Mart 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem