Dünya genelinde her yıl yaklaşık 9,7 milyon insan kansere bağlı nedenlerle hayatını kaybediyor. Uzmanlara göre kanserin erken teşhisi, hayatta kalma oranlarını ciddi oranda artırıyor. Ancak birçok kanser türü hâlâ geç teşhis edildiği için etkili şekilde tedavi edilemiyor. Örneğin bağırsak kanseri birinci evrede tespit edildiğinde hastaların yüzde 90'ı hayatta kalırken, dördüncü evrede bu oran yüzde 10’a kadar düşüyor.
İNGİLTERE’DEN UMUT VEREN GELİŞME
Bu durumu değiştirmek için dünya çapında birçok araştırmacı erken teşhis üzerine çalışmalar yürütüyor. İngiltere'deki Southampton Üniversitesi ve biyoteknoloji girişimi Xgenera tarafından geliştirilen yeni bir yapay zeka destekli kan testi, kanser teşhisinde oyunun kurallarını değiştirebilecek potansiyel taşıyor. ‘miONCO-Dx’ adı verilen bu test, tümörlerin saldığı genetik materyalleri analiz ederek, semptomlar ortaya çıkmadan önce kanseri tespit edebiliyor.
YÜZDE 99 DOĞRULUK ORANI
Sadece 10 damla kandan sonuç verebilen test, akciğer, bağırsak, meme, pankreas, yumurtalık ve belirli beyin tümörleri dâhil olmak üzere 12 farklı kanser türünü tespit edebiliyor. MikroRNA analizi için yapay zeka kullanan test, kanserin türünü belirlemekle kalmıyor, vücuttaki yerini de tespit edebiliyor. 20 bin hasta üzerinde yapılan ilk testlerde yüzde 99 oranında doğruluk sağlandı.
İNVASİF TESTLERE ALTERNATİF
İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) tarafından başlatılan 8 bin kişilik klinik denemeye hükümet 2,4 milyon sterlin destek sağladı. Uzmanlar, bu testin kolonoskopi ve biyopsi gibi invaziv yöntemlerin yerini alabileceğini vurguluyor. Hızlı tanı ve erken müdahale sayesinde hem sağlık sistemlerinin yükü hafifleyecek hem de tedavi maliyetleri düşecek.
