Uzak Doğu’daki YAKIN ORTAK

Malezya, Türkiye’nin Uzak Doğu’da ilk Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzaladığı ülke. Malezya ile Türkiye’nin ticaret hacmi STA öncesinde yaklaşık 1.5 milyar dolar düzeyindeydi. STA’nın imzalanmasından sonraki 5 yılda iki ülke arasındaki ticaret hacmi 3.4 milyar dolarlık bir seviyeye ulaştı. ‘Asya’nın Güney Doğu’sundaki yakın ortak’ olarak tanımlanan Malezya ile 2023, yeni bir milat olacak.

STA ile hâlihazırda birçok ürün grubunda gümrük vergileri karşılıklı olarak sıfırlanmış durumda. 2023 yılında ise tarife satır sayısı bakımından Türkiye’nin ihracatının yüzde 99’u, hâlihazırda ticarete konu olan ürünler bakımından ise ihracatın yüzde 94’ü gümrük vergisinden muaf şekilde olacak. Bu gelişme iş dünyası için büyük fırsat penceresi açıyor.

ONUR BAYRAMOĞLU

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Kuala Lumpur Ticaret Müşavirleri Elif Haliloğlu Güngüneş ve Setenay İyigün, Asya kıtasındaki ticari ortağımız Malezya’daki potansiyel iş fırsatlarını ve pazara girişte izlenecek yol haritasını İstanbul Ticaret’te anlattı:

İSTANBUL’A YATIRIM OFİSİ

Son dönem Türkiye–Malezya ticari ilişkilerinden bahsedecek olursak neler söylemek istersiniz?

Türkiye ve Malezya arasında güven ve kazan-kazan temeline dayanan diplomatik ilişkilerimiz 1964 yılında tesis edildi. Ayrıca ilişkilerimiz D-8 ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi uluslararası platformlarda da devam ediyor.

Malezya Varlık Fonu Khazanah, Malezya Dış Ticareti Geliştirme Ajansı (MATRADE) ve Malezya Palm Yağı Konseyi MPOC’nin İstanbul’da ofisleri bulunuyor. Ayrıca Malezya’nın İstanbul Başkonsolosluğu yakın tarihte faaliyete geçmiş olup, Malezya Yatırım Geliştirme Ajansı’nın (MIDA) da önümüzdeki aylarda İstanbul’da ofis açması planlanıyor.

İHRACATIMIZ ARTIYOR

Geçtiğimiz yıl, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve dönemin Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed’in karşılıklı ziyaretleri sonucu olarak savunma sanayi alanında işbirliğine ilişkin 14 Mutabakat Muhtırası teati edilmişti. Malezya ve Türkiye arasındaki uzaklık yüzünden ticari ilişkilerimiz tam oturmamış olsa da, STA ile birlikte önemli bir ivme kazandı.

Ülkemizin Asya Bölgesi’nde Güney Kore’nin ardından ikinci, Güney Asya Bölgesi’nde ise ilk STA’sı olma özelliğini taşıyan Malezya, dünyanın en çok palmiye yağı ihracatı yapan ülkesi konumunda. Halihazırda birçok ürün grubunda gümrük vergileri sıfırlanmış durumda. İhracatımızın yüzde 99’u, ithalatımızın ise yüzde 86’sı; hâlihazırda ticarete konu olan ürünler bakımından ise ihracatımızın yüzde 94’ü, ithalatımızın yüzde 75’i gümrük vergisinden muaf şekilde gerçekleşti. STA öncesinde Malezya ile ülkemiz arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 1.5 milyar dolar düzeyken, STA’nın kabulü ile bu rakam 3.4 milyar dolarlık bir seviyeye ulaştı. Türkiye’nin en çok ihraç ettikleri, demir ve çelik ürünleri oldu.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2020 yılı ocak-kasım döneminde Malezya’ya olan ihracatımız pandemiye rağmen, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.6 artışla 335 milyon dolara ulaştı. Türkiye’nin Malezya’daki toplam yatırım miktarı 197 milyon dolar seviyelerinde olup en büyük yatırımımız ise kimya sektöründe.

YEREL TEMSİLCİ

İki ülke arasındaki ticaret hacmini arttırmak için neler yapılmalı ve bu hedefe ulaşmamızı sağlayacak potansiyel oluşturan sektörler neler?

Yeme-içme sektöründe yatırım yapacak yatırımcılarımız ülkedeki Müslüman nüfusun yoğunluğunu dikkate almalı. Helal sertifikalı ürünler, daha çok tercih ediliyor. Yatırımcıların, Malezya pazarına girmek için ülkede bir temsilci ya da distribütör bulundurmaları önem arz ediyor. İhracatçılarımız, dijitalleşmeyi göz önünde bulundurarak e-ticaret sitelerini ve mobil uygulamaları daha aktif şekilde kullanmalı. Dijital pazarda 10 milyon tüketici olan Malezya’da, yatırımcıların tekstil ve hazır giyim, kozmetik, ev gereçleri ve hediyelik eşya satışına öncelik vermeleri önemli.

YÜZDE 7.5 BÜYÜYECEK

Covid-19 sürecinin Malezya’daki seyri ve Malezya ekonomisine etkileri ne yönde oldu?

Malezya’da, Asya krizinde yüzde 3.2, 2009 küresel finans krizinde yüzde 3.7 olan işsizlik oranının Covid-19 etkisiyle yüzde 4.6’ya yükselmesi bekleniyor. Son 10 yıldır yıllık ortalama yüzde 5.3 oranında büyüyen Malezya ekonomisinin, 2020 yılı sonunda yaklaşık yüzde 5 küçülmesi öngörülse de 2021’de yüzde 7.5 büyümesi hedefleniyor. Diğer taraftan 22 yıldır aralıksız dış ticaret fazlası veren Malezya’nın 2020 yılı sonunda da dış ticaret fazlası vermeye devam edeceği tahmin ediliyor.

İHALELERE KATILIM

Malezya’daki ihalelerde yer almak isteyen yatırımcı Türk iş insanlarını etkileyecek yeni uygulamalar / kısıtlamalar veya değişiklikler var mı?

Kamu ihaleleri konusunda, Malezya’nın Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Kamu Alımları Anlaşması’na taraf olmaması nedeniyle yabancı şirketlerin yerel şirketler ile eşit rekabet fırsatı bulunmuyor. Aksi belirtilmediği takdirde kamu ihalelerinde yabancı şirketlerin ihaleye katılabilmek için yerel bir ortak ile anlaşması gerekiyor. İsteyen yabancı şirketler, Malezya Maliye Bakanlığı’na kayıtlı Malezyalı firmalarla ortaklık kurmak suretiyle ihalelere teklif verebilir. Malezya’da yerleşik yabancı firmalar ise kamu ihalelerine Maliye Bakanlığı’na kayıtlıysalar ve ortaklık payları yüzde 30’dan az ise katılabiliyorlar.

680 MİLYONLUK PAZARA GİRİŞ KAPISI

İstanbul’un ikinci büyük havalimanı olan Sabiha Gökçen başta olmak üzere birçok alanda Türkiye’ye yatırım yapan Malezya, MATRADE İstanbul Ofisi ile iki ülke arasındaki ticari ilişkileri daha da geliştirmeye çalışıyor. İstanbul Ticaret’in sorularını cevaplayan MATRADE İstanbul Ofisi Direktörü Rosmizah Mat Jusoh, ikili ilişkileri geliştirmeye yönelik yaptıkları çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi: “MATRADE İstanbul, Mart 2020’den beri online platformlar aracılığıyla Türkiye ve Malezya’daki şirketleri aktif olarak desteklemeye devam ediyor. Video konferanslar aracılığıyla sürekli iş toplantıları düzenliyoruz ve bu yaklaşımın da yüz yüze görüşmeler (B2B) kadar etkili olduğunu görüyoruz.”

Jusoh, Malezya’nın ticaret açısından önemini ise şöyle açıkladı: “Birincisi hammadde kaynaklarına daha yakın olmak, ikincisi ise Malezya’yı 680 milyondan fazla nüfusa sahip olan ASEAN için daha geniş ­bir pazara açılan kapı olarak kullanmak.”

FIRSAT ALANLARI

Türk iş insanları için Malezya’da hangi sektörlerde ticaret fırsatları bulunuyor?

Türk firmaları için çok sayıda sektörde işbirliği olanağı ve ihracat potansiyeli var. Özellikle yüksek teknoloji, savunma sanayi, yapı malzemeleri, yaş sebze-meyve ve gıda, ev tekstili, hazır giyim ile helal sektörleri potansiyel açısından öne çıkan sektörler. Hizmet ticaretinde ise görsel ve işitsel hizmetler (sinema-film-dizi), yazılım hizmetleri, sağlık hizmetleri, denizcilik hizmetleri de ülkemiz firmaları için Malezya’da potansiyel arz eden alanlar.

MARKET MAĞAZA POTANSİYELİ

Malezya’da gıda ve içecek ürünlerinin yanı sıra kişisel bakım, züccaciye, oyuncak, ev araç ve gereçleri ve hazır giyim ürünlerinin bir arada satıldığı çok katlı mağazalar (departmental store) rağbet görmekle birlikte, bahse konu mağazalar uzun yıllardır Çin, Japonya, ABD ve ASEAN ülkelerinden alım yapıyor ve yeni tedarikçilere karşı oldukça ihtiyatlı davranıyorlar. Bu nedenle girişimcilerimizin Malezya’da bir Türk süpermarketi ya da çok katlı mağaza açmaya teşvik edilmeleri, pazarda yer bulmak için önemli fırsat olabilir.

EN ÇOK NELER SATIYOR?

Elektrik ve elektronik ürünler, petrol ürünleri ve LNG, kimyasallar, palm yağı ve türevleri, makina ve ekipmanlar.

EN ÇOK NELER ALIYOR?

Elektrik ve elektronik ürünler, ham petrol ve petrol ürünleri, kimyasallar, makina ve ekipmanlar, metal ve türevleri.

04 Ocak 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem