Üretimdeki performans borsaya da yansıyor

Rekor kıran borsa endeksinde üretim şirketlerinin aldığı payın büyük olduğunu söyleyen uzmanlar, imalat firmalarının kârlılıklarının yüzde 200 arttığının altını çizdi. Uzmanlar ayrıca, BIST’ın diğer borsalardan pozitif ayrıştığını ve borsa endeksinin dolar bazında 2-3 kat kazandıracağını vurguladı.

HABER: BARIŞ CABACI

Pandemi sürecinde küresel tedarik zincirleri değişmeye başladı. Güvenli liman arayan yatırımcıların talebini ise Türkiye karşıladı. Türkiye, Avrupa Birliği’ne (AB) yakın konumundan dolayı en tercih edilen tedarik merkezlerinden biri oldu. Buna bağlı olarak imalat firmaları, kapasitelerini artırdı, ihracatlarını yükseltti. İmalat firmalarının enflasyon üzerinde bilançolar açıklaması borsa endekslerine olumlu yönde yansıdı.

MİMARI İMALAT FİRMALARI

Borsa İstanbul (BIST) 3 bin 139’u aşarak tüm zamanların rekorlarını kırarken, rekorun önemli aktörleri ise borsada bulunan 480 tane imalat firması oldu. Çeşitli enstrümanlarla BIST’e son dönemde 300 milyon dolar girdi. Bu yatırımların çoğu ise imalat sektörü firmalarına ait oldu.

Yükseliş trendini yakalayan BIST’te, son 5 günlük işlem hacmi ise 80 milyar TL’ye ulaştı. Bunun büyük bir kısmı imalat şirketlerine oldu.

POZİTİF YÖNDE AYRIŞIYOR

İmalat sanayinin etkisiyle yükselen BIST, yurt dışı borsalarından pozitif yönde ayrışıyor. Bu kapsamda ülkelere göre 2022’nin ilk yarı borsa performansı; Türkiye’nin yüzde 64.8, Brezilya’nın yüzde 5.4, Birleşik Krallık’ın 2.0, Hindistan’ın 0.9, Çin’in -9.9, Fransa’nın - 11.1 seviyesinde.

İMALATTAN YÜZDE 200 KATKI

İmalat sanayi şirketlerine yatırımların artığını söyleyen ÖSTİM Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Berra Doğaner, imalat firmalarının kârlılıklarının yüzde 200’e çıktığını, böylelikle imalat firmalarının borsanın ilgi odağı olduğunu söyledi. Dr. Doğaner, konu hakkında İstanbul Ticaret’e şu açıklamaları yaptı: “Borsa endekslerinin yükselmesinde imalat firmalarının payı büyük. İhracatın artmasıyla imalat şirketlerinin getirileri yılbaşından beri zirve yaptı. Bu durumda doğrudan yatırımcıları beraberinde getirdi. Yılbaşından bu yana borsadaki toplam hisse senedi alışı yüzde 110 arttı” dedi.

Borsadaki yabancı yatırımcıların payının yüzde 65’lerden, yüzde 32’lere kadar indiğini ifade eden Dr. Doğaner, “Son döneme kadar yabancılar BIST’ten sistematik olarak çıkış yapıyordu. Son 2 hafta da ise çok uzun süredir ilk defa yabancı alımı gözlemleniyor. Yüzde 32’lik pay, yüzde 34.20’ye çıktı. Bu yatırımların çoğu körfez ve ortadoğu ülkelerinden geldi. S. Arabistan kaynaklı bir Türkiye fonu kuruldu. Bunun içerisine kaynak toplandı, yatırımcı alındı ve toplanan bu kaynaktan da Türk borsasında hisse senetleri satın alındı. Bunun yanı sıra batı kaynaklı yatırımcıların BIST’e ilgisi olduğunu görebiliyoruz.”

ÜRETİM ETKİLİ

Pandemi süreci, Rusya-Ukrayna savaşı ve Çin’e karşı uygulanacak muhtemel yaptırımların, Türk imalat sanayini etkilediğini söyleyen İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Arif Yavuz, konu hakkında görüşlerini şu şekilde açıkladı: “Türkiye imalat sanayi, ihracatını artırmış durumda. Özellikle Çin’in mal sattığı ülkelere ürün satışını artırdı. Dolayısıyla borsadaki imalat sanayi ve ihracat yapan firmaların ciroları ve kârlılıkların arttığını gözlemliyoruz. İmalat yapan firmalar borsanın yükselmesinde önemli katkı sağlıyor” diye konuştu.

ALIMLAR İMALATTAN

Volatilitenin fırsatları beraberinde getirdiğini söyleyen Türk-Alman Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Semih Emre Çekin ise şöyle konuştu: “ Türk imalat şirketleri tedarik zinciri içinde daha da önemli bir yer teşkil ediyor. Son haftalarda hisse piyasalarında gerçekleşen alımların önemli bir kısmının imalat yapan firmalardan olduğunu söyleyebilirim.”

ULUSLARARASI SERMAYENİN İLGİSİ BÜYÜK

Türkiye’ye son dönemde gelen yabancı para girişlerinin artığını belirten Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati, şunları söyledi: “Türkiye’ye çok ciddi şekilde bir giriş olduğunu gözlemliyoruz. Bunun yansımasını BIST’te görebiliyoruz. Son dönemde BIST’te ciddi şekilde yükseliş var. Endeks yükseliyor. Yurt dışından bulunan kaynakların ‘nereye gideyim’ şeklindeki tutumları Türkiye’ye yönlendiriyor. Şu anda 3 bin puanı aşmış durumda. Toplam işlem hacmi de BIST’te ciddi şekilde yükseliyor” diye konuştu.

HEM YERLİ HEM YABANCI YATIRIMCI İÇİN AVANTAJLI

Borsa İstanbul’un bu sene Batı ülkeleri ve ABD borsalarından pozitif ayrıştığını söyleyen Dr. Berra Doğaner, konu hakkında şunları söyledi: “Yılbaşından beri borsa endeksinin getirisi yüzde 65 oldu. İlk 7 aylık açıklanan enflasyon oranı ise yüzde 48, dolar kurundaki artış ise yüzde 35 seviyesinde. Reel getiri anlamında borsa, enflasyon ve dövizdeki artışa göre son derece tatminkar bir getiri sağladı. Yurt dışı piyasaları bu sene çok dalgalı seyrediyor. Almanya, ABD ve Rusya başta olmak üzere negatif getiriler yaratmış durumda. Dolayısıyla çok net bir şekilde rakamlardan baktığımız zaman BIST’in pozitif ayrıştığını görüyoruz. Hem içerideki hem de diğer yatırım enstrümanları yenileniyor.” Doğaner, BIST’teki yükseliş trendinin devam edeceğinin de altını çizdi.

3 KAT ARTIŞ BEKLENİYOR

Türkiye’nin ilk çeyrekte yüzde 7.3 büyüdüğünü, ikinci çeyrekte bunun da üzerinde bir büyüme beklendiğini söyleyen Prof. Arif Yavuz, ihracat, üretim ve istihdam modeli ile büyümeyle imalat sektörünün yıldız haline geldiğini belirtti. Prof. Yavuz, “BIST’ın artmasında da imalat sanayi etkili oldu. Kısa vadede borsanın yerinde sayacağına ancak orta ve uzun vadede borsa endeksinin çok yükseleceğini söyleyebilirim. Hisse senedi değerlerinin ve borsa endeksinin dolar bazında 2-3 kat kazandıracağını öngörüyoruz. Güncel durumda hisse senetleri hak ettiği değeri imalat endeksleriyle yakalayacağını tahmin ediyoruz.”

TÜRKİYE DİĞERLERİNDEN FARKLI

Borsaların aşırı oynaklık gösterdiğini söyleyen Türk-Alman Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Semih Emre Çekin, Türkiye’nin hisse piyasasının diğer birçok ülkenin piyasasından pozitif olarak ayrıştığını vurgulayarak, ayrışmayı şöyle özetledi:

* Türkiye’de yerleşik yatırımcıların hem sayısı, hem de yabancı yatırımcılara kıyasla hisse piyasalarındaki payları ciddi artış gösterdi.

* Yerli yatırımcıların piyasadaki paylarının artışının tamamı 2020 senesinden itibaren gerçekleşti.

* Bunun sebepleri arasında halkın yüksek enflasyon oranları karşısında hisse piyasalarını bir ‘hedge’ veya önlem olarak benimsemesi gösterilebilir.

29 Ağustos 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem