Ufukta İngiltere ile STA görünüyor

Giriş: 20.06.2016 - 00:00
Güncelleme: 17.12.2024 - 22:35

HABER: FEDAİ YILDIRIM

İngiltere’de 23 Haziran’da gerçekleştirilecek AB referandumunda halka, ‘Birleşik Krallık AB üyesi olarak kalmalı mı, yoksa AB’den ayrılmalı mı?’ sorusu yöneltilecek. Referandumdaki sonuçlar aynı gün açıklanacak. Halkın AB’den ayrılma yönünde karar vermesi halinde, İngiliz hükümetinin AB ile görüşmelerini Lizbon Anlaşması’nın ilgili maddesi uyarınca 2 yıl içinde tamamlaması gerekiyor.

BELİRSİZLİK OLUR

İngiltere’nin olası ‘ayrılık’ kararının hem Türkiye ile İngiltere arasındaki ticari ilişkilerde hem de AB içinde birçok belirsizliği de beraberinde getirmesi bekleniyor. Çünkü Türkiye 2015’te İngiltere’ye 10.5 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirirken, 5.5 milyar doların üzerinde de ithalat yaptı.

YENİ STA GEREK

İngiltere’nin AB’den ayrılmasının, Türkiye’nin İngiltere’ye olan ihracatını da etkileyeceği kaydediliyor. Çünkü Türkiye’nin önemli ihracat pazarlarından olan İngiltere, Gümrük Birliği Anlaşması’nın da dışında kalacak. Bu durumda iki ülke arasında yeni bir Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) müzakere edilmesinin de söz konusu olabileceği değerlendiriliyor. İstanbul Ticaret Gazetesi olarak konunun uzmanlarına referandum sonucunun iki ülke ilişkilerine olası etkilerini sorduk.

TİCARET DEVAM EDER

Alman Marshall Fonu Ankara Ofisi Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, referandumda ayrılık yönünde karar alınması durumunda, AB ile İngiltere arasında STA imzalanmasının muhtemel olacağını belirtti. Bu durumda Türkiye’nin, Gümrük Birliği kapsamında olması nedeniyle İngiltere ile ticarete devam edeceğine dikkat çeken Ünlühisarcıklı, “İngiltere’nin, AB’den ayrılmasının gerek kendi ekonomisinde, gerekse Avrupa ortak pazarındaki olumsuz etkileri, Türkiye’nin İngiltere’ye ve AB’ye yaptığı ihracatı da olumsuz etkileyebilir” dedi.

EN ÖNEMLİ İKİNCİ PARTNER

İngiltere, Almanya’nın ardından Türkiye’nin en önemli ikinci ticari partneri olurken, bu ülkeye ihraç edilen başlıca ürünler arasında hazır giyim ve konfeksiyon, taşıt araçları ve yan sanayi, elektrik-elektronik malzemeler, meyve ve sebze yer alıyor.

TÜRKİYE’Yİ FAZLA ETKİLEMEZ

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Ekonomi Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Yülek, 23 Haziran’daki referandumdan çıkacak sonucun AB üzerinde olumsuz etkisi olabileceğini ancak ekonomik ya da siyasi olarak Türkiye’yi çok fazla etkilemeyeceğini savundu. Yülek, şunları söyledi: “AB’de ilk başta travma oluşturabilir. Piyasa göstergeleri de bu yönde. Ancak AB içindeki siyasi sıkıntı, ekonomik sıkıntıya dönüşürse bu Türkiye’yi de etkiler. Ardından finansal ve ekonomik daralma oluşursa bunun birinci etkisi finansal kanaldan, ikinci etkisi ise sermaye piyasaları üzerinden olur. Daha sonra talepte daralma olursa Türkiye’nin ihracatını da etkiler. Ancak tüm bu etkilerin çap olarak küçük ve kısa süreli olacağını düşünüyorum.”

BOŞLAMAYA GELMEZ

İTO Ekonomi Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Hüseyin Bilgin, “İngiltere AB’den ayrılırsa Türkiye ile de mutlaka bir STA anlaşması yapılır. İki ülke ekonomik açıdan birbirinden kopamayacağı için uzun vadede ticaretimiz olumsuz etkilenmez. Ayrıca Türkiye’nin de mutlaka bir ‘B’ planı vardır. Pazarı boşlamamak gerekiyor” dedi.

KÜRESEL RİSK İŞTAHINI ETKİLER

Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) Başkanı Sinan Ülgen, İngiltere’nin AB’den çıkmasının kısa dönemde uluslararası piyasalardaki risk iştahını da etkileyebileceğine dikkat çekerek, “Risk iştahı azaldığı ölçüde bunun döviz üzerinde etkisi olacak. Daha çok doların Türk Lirası üzerinde baskısı olabilir. Bu daha kısa vadeli etkidir” diye konuştu.

16 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ

Türkiye ile İngiltere arasında geçen yıl itibarıyla 16 milyar doları aşan dış ticaret hacmi bulunuyor. Türkiye’nin İngiltere’ye ihracatı 10 yılda yaklaşık yüzde 55 artış gösterdi. İngiltere’ye ihracatımız geçen yıl 10 milyar 556 milyon 915 dolar olurken, ithalatımız 5 milyar 541 milyon 279 dolar düzeyinde kaldı.

AYRILMA YANLILARI DAHA FAZLA

Times Gazetesi’nin yaptırdığı ankette, katılımcıların yüzde 46’sı ‘Birlikten çıkalım’, yüzde 39’u ise ‘Birlikte kalalım’ dedi. Guardian Gazetesi’nin yaptırdığı ankette de ‘Ayrılalım’ diyenlerin oranı yüzde 53 oldu.