Türkiye’nin nüfus hafızası koruma altında

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yaklaşık 140 yıllık bilgilerini içeren 110 bin nüfus kütüğü onarılarak dijital ortama aktarılıyor. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, yıpranan ve hasarlı hale gelen arşiv belgelerinin korunması için Dijital Arşiv Projesi’ni yürütüyor.

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının nüfus kütüklerini koruma altına almak için harekete geçti. Müdürlükçe başlatılan Dijital Arşiv Projesi sayesinde yıllar içinde yıpranan ve restorasyona ihtiyaç duyan belgelerin onarımı yapılıyor. Onarılan belgeler daha sonra dijital ortama aktarılıyor. Şu ana kadar 470 milyon belge onarılarak koruma altına alındı. 

110 BİN NÜFUS KÜTÜĞÜ 

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki Türkiye Nüfus Arşivi’nde yaklaşık 110 bin nüfus kütüğü ve 500 milyon nüfus dayanak belgesi bulunuyor. Dijital Arşiv Projesi kapsamında 29 restoratör görev yapıyor. Onarılan belgelerin içinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının kimlik, ikamet, aile bağları gibi bilgilerini içeren bilgiler bulunuyor. Bu belgeler hukuki ihtivaya da sahip olduğu için korunması çok önem taşıyor.

EN ESKİSİ 1882 YILINA AİT 

Özellikle tek nüsha olan belgeler yıprandığında onarılmaması halinde kayıplara yol açabiliyor. Bu kayıplar vatandaşların hukuki problemlerle de karşılaşmasına zemin hazırlıyor. Belgeler Türkiye’nin 81 vilayetini kaplıyor ve içlerinde en eskisinin tarihi 1881 yılına uzanıyor. Müdürlük tarafından aktarılan bilgilere göre, 110 bin cilt nüfus kütüğünün 70 bini restorasyona ihtiyaç duyuyor.

KOLAY ULAŞIM 

Bugüne kadar hafif hasarlı olan defterlerden 40 bininin hem restorasyonu hem de dijital çekimi tamamlandı. Dijital ortama aktarılan bilgilere hem daha kolay ulaşım sağlanıyor hem de ilgili belgenin tekrar tekrar kullanılmasına gerek duyulmuyor. e-Devlet uygulaması kapsamında, ilgili yerlere bu belgelerin görüntüleri gönderilecek. Böylece uzmanlar sadece bilgisayar başında işlemlerini yürütecek ve defterler yıpranmaktan kurtulacak.

ÖZEL KİMYASAL 

Müdürlük tarafından verilen bilgilere göre restorasyon çalışmalarında, belgelerin ilk olarak genel durumlarına bakıp temizlik çalışmalarına başlanıyor. Kıvrılmış veya yırtılmış belgeler varsa bunların ilk olarak toparlanması aşamasıyla devam ediliyor. Temizlik aşamasını kağıt için uygun fırça ve silgilerle gerçekleştirdikten sonra kağıda uygun özel yapıştırıcı ve kimyasallar kullanarak sağlamlaştırma çalışmaları gerçekleştiriliyor.

YIRTILMADAN AÇILIYOR 

Bazı çok eski belgelerin yazıları yıllar içinde okunamayacak duruma gelebiliyor. Bunları sağlamlaştırmak için özel kimyasal solüsyonlar kullanarak sayfaların açılması sağlanıyor. Sonra düzeltmeler yapılıyor. Daha sonra eksik, yırtılan kısımlarda asitsiz kağıtlarla tamamlama, yapıştırma gibi özel işlemler uygulanıyor.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK SAĞLANIYOR 

Restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından belgeler dijital arşiv kısmına gönderiliyor. Dijital arşivde taranan belgeler daha sonra ciltlenmek için ciltleme bölümüne gönderiliyor. Orada ciltlenen belgeler, daha sonra arşivlenmek üzere özel kutularda arşiv bölümlerine koyuluyor. Restorasyon işlemleriyle belgelerin onarımının yanı sıra korunması da sağlanıyor. Dijital arşiv kısmında, dijital ortama aktarılan belgelere süresiz olarak oradan ulaşılabiliyor. Belgelerin asıllarının saklandığı özel arşiv odaları bulunuyor. Bu alanlardaki belgeler, özel koşullarda saklandığı için en az 100-150 yıl kadar sürdürülebilirliği sağlanıyor. 

06 Şubat 2023 Pazartesi