Vakıflar Genel Müdürlüğü, geçtiğimiz günlerde restorasyonu tamamlanan 201 tarihi eserin ziyarete açıldığını duyurdu. Aralarında UNESCO Kültürel Miras Listesi’nde yer alan eserlerin de olduğu yapıların restore edilmesiyle birlikte 2024 kültür turizm haritası da yenilendi.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, geçtiğimiz günlerde restorasyonu tamamlanan 201 tarihi eserin açılışını gerçekleştirmişti. Böylece son 22 yılda 5 bini aşkın eserin restorasyonu tamamlanmış oldu. Aralarında Türkiye’nin UNESCO Kültürel Miras Listesi’ne ilk eklenen kültürel mirası Sivas Divriği Ulu Cami Darüşşifası’nın da bulunduğu restorasyon hareketi ile Türkiye’nin dört bir yanından tarihi eserler, turizm haritasına bir yenilik getirdi.
8 MİLYAR LİRALIK EKONOMİ
Vakıflar Genel Müdürlüğü internet sitesinde yer alan bilgilere göre, 2023 sonuna kadar restore edilerek ziyarete açılan eser sayısı 5 bin 800’e ulaştı. Geçtiğimiz günlerde toplu açılışı yapılan tarihi eserlerle bu sayı artarken Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da son 22 yılda restorasyon için 8 milyar lira harcandığını ifade etmişti. İşte kültür turizm rotalarına yeni soluk getiren yapılardan bazıları:
TÜRKİYE’NİN HER YERİNDEN
Türkiye, UNESCO Kültürel Miras Listesi’ne 19 eserini kaydettirdi ve bu alanda 149 ülke arasında 10. sırada yer alıyor. Turizm rotalarını yenileyen restorasyon atağı kapsamında onarılan yapılar arasında Türkiye’nin UNESCO Kültürel Miras Listesi’ne 1985 yılında giren ilk eseri olan Sivas Divriği Ulu Cami Darüşşifası da geliyor. İnanç ve tarih turizmi açısından önemli bir durak olan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, 1228 yılında yapılan ve Anadolu’nun El-Hamra’sı olarak bilinen bir yapı özelliği taşıyor. Yapı, 2015 yılında restore edilmeye başlandı ve çatı değişimi, lazer temizleme, enjeksiyon sistemi, güçlendirme çalışması gibi işlemlerin ardından 9 yıl sonra tekrar ziyarete açıldı.
79 YIL SONRA İBADET
Restorasyon projesinin bir diğer önemli ayağını da Kariye Camisi oluşturdu. Geçmişi 6. yüzyıla dayanan ibadethane, 1945 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile müzeye çevrilmiş, 2010 yılında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden camiye dönüştürülmüştü. Dünya sanat tarihi açısından çok önemli eserleri de içinde barındıran camide, yapının Bizans döneminden kalma mozaikleri ve freskleri görülebiliyor. Camide müzeye çevrilişinin ardından 79 yıl sonra ilk namaz geçtiğimiz günlerde kılındı. Kariye Camisi de Türkiye’nin UNESCO Kültürel Miras Listesi’nde yer alan eserleri arasında.
EVLİYA ÇELEBİ’NİN RÜYASI
Yenilenen kültür rotalarından biri de Kasımpaşa Mevlevihanesi oldu. Mevlevihane, İstanbul’un üçüncü büyük mevlevihanesi olma özelliği taşıyor. Fırıncızade Şeyh Sırri Abdi Dede tarafından 1623-1630 arasında kurulan ve yaklaşık 300 yıl, Osmanlı medeniyetine insan yetiştiren irfan olacakları arasında yer alan yapı, Evliya Çelebi’nin seyahate çıkmasına sebep olan meşhur rüyasının tabir edildiği mekân olarak da biliniyor.
USTALIK ESERİ MİNARELER
Turizm haritasını yenileyen çalışmalardan biri de Edirne’de gerçekleşti. Mimar Sinan’ın ‘ustalık eserim’ dediği Edirne’deki Selimiye Camisi de 2021 yılında kapsamlı restorasyona alınmıştı. Restorasyon hâlâ devam ediyor, ancak dört minaredeki restorasyonun üçü tamamlandı. En çok minarelerin yıprandığı gerekçesiyle başlayan restorasyon kapsamında minare külahının altında yer alan orijinal tek turkuaz çini çoğaltıldı ve 64 çini yerlerine takıldı.
İSTANBUL’DA 33 NOKTA
Restorasyon projesi kapsamında haritada İstanbul’dan 33 nokta yenilendi. Bu eserler arasında Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi, Beyazıt Medresesi, Lala Hayrettin Paşa Camii, Beyazıt Cami Hünkar Kasrı gibi yapılar bulunuyor. İstanbul’da yenilenen kültür turizm duraklarının 19’unu cami ve mescit, 5’ini kütüphane, medrese ve rüştiye, 1’ini kilise, geri kalanları da imaret, minare, ev gibi tarihi yapılar oluşturuyor.
HARİTA TAZELENMEYE DEVAM EDECEK
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilen eserlerin toplu açılışı gerçekleşse de Hatay, Tekirdağ, Adıyaman, Kocaeli, Ankara gibi illerde onlarca tarihi eserin restorasyon süreci devam ediyor. Kültür mirası olan eserlerin ziyareti turizmde de önemli bir paya sahip. TÜİK 2024 yılı ilk çeyrek verilerine göre, turistlerin yüzde 46’sı kültürel gezileri de kapsayan tatil için Türkiye’ye geliyor.
