Türkiye uzayda yerini sağlamlaştırıyor

Uzay ve havacılık teknolojilerine yönelik hedefler için 2018’de Uzay Ajansı’nı kuran Türkiye, ilk yerli gözlem uydusu İMECE’yi de tamamladı. Son aşamaya gelen Türksat 6A uydusuyla birlikte Türkiye uzayda da gücünü pekiştirecek.

HABER: OSMAN KUVVET

Türkiye, son dönemde uzay ve milli uydu geliştirilmesi çalışmalarında da ivme kazandı. Uzay ve havacılığa yönelik hedefler doğrultusunda 2018’de Uzay Ajansı kuruldu. Ayrıca gözlem ve haberleşme uydularında da yerli üretime önem veren Türkiye, bu alanda çalışmalar yürütüyor. 2017 yılında TÜBİTAK 1007 Programı ile desteklenen İMECE Uydu Projesi ile ilk yerli gözlem uydusu İMECE de yörüngede yerini alacak. İMECE’nin devreye girmesiyle birlikte Türkiye’nin 5’i haberleşme, 4’ü gözlem olmak üzere aktif 9 uydusu olacak. 

GÖREV ÖMRÜ 5 YIL

TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen Türkiye’nin metre altı çözünürlüğe sahip ilk elektro-optik uydusu İMECE’nin görev ömrü 5 yıl olarak planlandı. Uydu, sivil ve güvenlik amaçlı kullanılabilecek şekilde tasarlandı. Proje kapsamında Türkiye’de ilk defa uzay uyumlu elektro-optik kamera tasarlanıp geliştirilerek üretildi. Bunun yanı sıra elektrikli itki sistemi, güneş algılayıcı, yıldız izler, tepki tekeri, küresel konumlandırma sistemi alıcısı, manyetometre ve manyetik tork çubuğu, İMECE Projesi kapsamında ilk defa yerli olarak üretildi. Türkiye, bu sayede sıfırdan bir uydunun aviyonik sistemlerini tasarlayıp üretebilecek kabiliyetlere sahip bir ülke konumuna geldi.

UZAYDAKİ İLK UYDU

Türkiye, 10 Ağustos 1994’te Türksat 1B uydusu ile uzaydaki yerini almıştı. Türksat 5A ve Türksat 5B uyduları ise 2017’de imzalanan sözleşme sonrası bu şirketin Fransa’nın Toulouse şehrindeki tesislerinde üretilmeye başlandı. Türksat-5A, 8 Ocak 2021’de yörüngesine başarılı şekilde fırlatıldı. Türksat 5B uydusu da 19 Aralık 2021’de SpaceX’e ait Falcon-9 roketiyle uzaya gönderildi. 

İLK GÖZLEM UYDUSU

Türkiye’de tasarlanıp üretilen ilk yer gözlem uydusu RASAT ise 17 Ağustos 2011’de Rusya’dan fırlatıldı. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri’nin hedef istihbaratına yönelik uydu görüntüsü ihtiyacını karşılamak amacıyla üretilen Göktürk-1 uydusu da 2016’da uzaya gönderildi. Bunların yanı sıra Türkiye’nin ilk yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu Göktürk-2, 2012’de Çin’den fırlatıldı.

TÜRKSAT-6A YOLDA

Öte yandan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, TÜBİTAK ve TÜRKSAT arasında 2014 yılında imzalanan bir protokülün somut ürününü de yakında uzaya çıkaracak. Türksat 6A Milli Haberleşme Uydu Proje Sözleşmesi ve Ek Protokolü kapsamında, Türksat 6A uydusunda da çalışmalar tamamlanmak üzere. 

YETİŞMİŞ İNSAN GÜCÜNE KATKI 

Türksat 6A, TÜBİTAK UZAY önderliğinde TUSAŞ, ASELSAN ve C-Tech ortaklığıyla geliştirilen, Türkiye’nin ‘ilk yerli haberleşme uydusu’ unvanına sahip olacak. Uydu, kritik teknolojilerin yerli imkanlarla üretilmesi ve bu alanda insan kaynağının geliştirilmesinin yanı sıra daha önce kapsanmayan yeni coğrafyalara hizmet sunma yönünden de birçok katkı sağlayacak. Bu yıl yörüngeye fırlatılması hedeflenen Türksat 6A’nın 15 yıl tasarım ömrü var. Türksat 6A, yörüngedeki yerini almasıyla uzay kalifiye bir platform olacak ve sonraki haberleşme veya farklı görev yüklerine sahip uydular için de bu deneyim kullanılabilecek. Özellikle kritik bileşenlerin yerli imkanlarla üretilmesi ve yüksek yerlilik oranı ile uydu ve uzay sektöründe dışa bağımlılığı azaltacak. Uydu uzay sektöründe yetişmiş insan kaynağı oluşturma konusunda önemli katkılar sunacak.

17 Nisan 2023 Pazartesi