Türkiye ulaşımı şarj ediyor

81 ilin 60’ında ilk şarj istasyonları kurulmuş durumda. 2011 yılında 3 şarj istasyonu firması varken, bugün itibariyle pazarda 25 firma faaliyette bulunuyor. Türkiye’deki elektrikli araç sayısının 2030’da 2 milyon 200 bin olacağı belirtiliyor.

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) tarafından geliştirilen yerli elektrikli otomobilin 2022 yılında ticari satışa sunulması bekleniyor. Elektrikli otomobil konusunda önemli bir paydaş da şarj istasyonları olacak. Henüz emekleme döneminde olsa da hem özel kullanım hem de halka açık şarj istasyonları yakın bir dönemde gündelik hayatın önemli bir parçası haline gelecek. Başlangıç düzeyinde de olsa kamu kurumları bu konudaki mevzuat düzenlemelerini yapmaya başladılar.

MEVZUATTAKİ ADIMLAR

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, akaryakıt istasyonlarının aynı zamanda şarj istasyonuna dönüşümüne imkân sağlıyor. Yönetmeliğin 35. maddesinde; “Elektrik enerjisi ile çalışan araçların şarj edilmeleri için, ilgili elektrik kurumunun olumlu görüşü ile otoparklar, akaryakıt istasyonları veya diğer uygun yerlerde elektrikli araç şarj yeri yapılabilir” deniliyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, otoparkların ve AVM’lerin elektrikli otomobil dönemine uyum sağlamasını zorunlu tutan mevzuat adımını da atmış durumda. 1 Haziran 2018’de yürürlüğe giren Otopark Yönetmeliği’nin 6. maddesine göre; bölge ve genel otoparklar ile AVM’lere ait otoparklarda, her 50 park yerinden en az biri elektrikli araçlara uygun olarak (şarj ünitesi dâhil) düzenlenmek zorunda. İhtiyaca göre elektrikli araç otopark yeri sayısının artırılması hususunda idarelerce karar alınabiliyor.

EPDK KOLAYLIK GÖRÜŞÜNDE

Otoparklarda, elektrikli otomobil şarj istasyonu kurulması Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın da mevzuatına girmiş durumda. Ulaşımda Enerji Verimliliğinin Artırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesinde, “Otoparklarda elektrik piyasasına ilişkin mevzuat hükümlerine uygun olmak kaydıyla elektrikli araç şarj istasyonları kurulur, ücretsiz veya uygun fiyatla araçların şarj edilebilmesini sağlayacak hizmetler sunulur” denilerek, konuya verilen önem vurgulanıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ise daha önce elektrikli araç şarj istasyonları konusunda bir taslak çalışması yaptı. Şarj istasyonu kuracakların ön lisans veya lisans şartına tabi tutulmayacağı o çalışmada ifade edilmişti.

25 FİRMA VAR

Şarj istasyonu ve elektrikli otomobilin ayrılmaz bir ikili olduğunu belirten Türkiye Elektrikli ve Hibrit Araçlar Derneği (TEHAD) Başkanı Berkan Bayram, “Şu anda ülkemiz yollarında yaklaşık bin 500 adet elektrikli otomobile karşılık 2 bin civarında (bireysel sahiplik dâhil ) şarj soketi mevcut. 81 ilimizin 60’ında şarj istasyonu var. 2011 yılında ülkemizde sadece 3 şarj istasyonu firması bulunurken, bugün itibariyle 25 firma şarj istasyonu pazarında faaliyette. Yerli üretim yapan 2 firmamız var” dedi.

2030’DAKİ ŞARJ İSTASYONU TAHMİNİ

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin, Türkiye Ulaştırma Sektörünün Dönüşümü - Elektrikli Araçların Türkiye Dağıtım Şebekesine Etkileri Raporu’nda, elektrikli araç şarj noktalarının 2030 yılındaki toplam sayısına dair tahminler de yer alıyor. Raporda, elektrikli araç şarj noktalarında orta performanslı büyümede rakamın 781 bin, yüksek performanslı büyümede ise 1 milyon 939 bin olacağı öngörülüyor.

ÖNCE ALTYAPIYA ODAKLANDILAR

Elektrikli otomobil sisteminin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için hem şarj istasyonlarına hem de elektrik şebekesine yapılacak yatırımlar kritik önemde. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, daha önce bu konudaki düşüncelerini şöyle aktarmıştı: “Fransa, İngiltere ve Çin elektrikli araç konusunda atılım yaparken gözlerini diktikleri ilk konu araçların yapımı değil, alt yapısı. Şarj yerleri yaptıktan ve elektrik santrallerini buna dayanıklı hale getirdikten sonra araca geçiyorlar. Tersini yapmamak lazım. Yoksa çok fazla elektrikli araç kullanırsanız, şebekeniz ona dayanıklı değilse sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle önce altyapıyı sonra aracı yapmak lazım.”

10 YILDA 3 MİLYAR DOLAR YATIRIM

Zorlu Holding Enerji Grubu Başkanı Sinan Ak, elektrikli otomobiller için yapılacak altyapı yatırımlarını şöyle anlatıyor: “Hesaplamalara göre, Türkiye’deki elektrikli araç sayısı 2030’da 2 milyon 200 bin olacak. Buna göre, elektrik şebekesinin bu kapasitede gerekli şarj istasyonlarını kaldırabilmesi için 10 yılda 3 milyar dolar yatırım yapılması gerekiyor. Belediyeler, dağıtım şirketleri ve elektrikli araç şarjı pazarındaki firmaların yapması gereken yatırımlar bunlar. Bunun 2 milyar dolarlık kısmını dağıtım şirketlerinin yapacağı yatırımlar oluşturuyor.”

AKARYAKIT İSTASYONLARININ DÖNÜŞÜMÜ

Otomotiv endüstrisi radikal bir dönüşüm yaşarken elektrikli otomotiv teknolojisi bu dönüşümün ana gövdesi haline gelmiş durumda. Uluslararası Enerji Ajansı’nın araştırmasına göre, dünyanın dört bir yanında yollardaki elektrikli araçların sayısı 2030’a kadar 125 milyona ulaşacak. JP Morgan raporuna göre; 2030 yılında araçların yüzde 59’u elektrikli ve hibrit araç olacak. Peki, akaryakıt sektörü nasıl bir dönüşüm yaşayacak? Bu soruya cevabı biri İngiliz, diğeri Hollandalı iki global akaryakıt şirketi verdi diyebiliriz. İki global akaryakıt şirketi şarj istasyonu firmaları satın alarak şimdiden hazırlıklarını yaptı. Şirketlerin yöneticileri, enerji firması olduklarının ve verdikleri hizmetin şekil değiştirebileceğinin altını çiziyorlar. Akaryakıt istasyonlarını, orta vadede hızlı şarj çözümlerinin sunulduğu yaşam merkezleri olarak görmek sürpriz olmayacak.

07 Ocak 2020 Salı

Etiketler : Sektörel