Türkiye ticaret savaşında tarafsız ve tedbirli

Rusya’nın ithalat yasağını kaldırmasıyla birlikte sebze-meyve ihracatını artırması beklenen Türkiye, diğer taraftan Rusya ve Ukrayna’dan turist akışının kesintiye uğraması ihtimaline karşı alternatifler arıyor. İki ülkede de varlıklarını sürdüren Türk markaları ise Rusya’daki faaliyetlerine devam edecek.

HABER: MÜGE BİBER

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ABD’nin ve Batı ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı ambargolara karşı Türkiye tarafsız kalarak, iki ülke ile ticaretini devam ettiriyor. Türkiye, birçok sektörde karşılaşabileceği sorunlar için önlemler alıyor. Rusya’nın ithalat yasağını kaldırması ile birlikte sebze ve meyve ihracatını artırması beklenirken, bir yandan da tarımda ve ekonomide yeni önlemler devreye sokuluyor. Turizm sektöründe ise belirsizlik hakim. Yılda 7 milyon Rus turisti ağırlayan Türkiye, turizmde alternatifler aramaya başladı. Rusya’daki 32 Türk markası ise ABD ve AB’nin koyduğu ambargoların aksine, krize rağmen Rusya’daki varlıklarını sürdürüyor.

SEBZE İHRACATINDA KISITLAMA KALKTI

Türkiye’nin tarafsız kalması ve yapıcı bir rol üstlenmesi, yaş meyve ve sebze ihracatçılarını ve üreticilerini olumlu etkiledi. Rusya Gıda Güvenliği Kurumu (Rosselkhoznadzor) yaptığı açıklamada, Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Mısır, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan’dan sebze ithalatının artırılacağını açıkladı. Rusya daha önce ithalat kısıtlaması getirdiği domates, biber, kabak ve patlıcan için kısıtlamayı da kaldırdı. Öte yandan, savaş Türkiye’de ayçiçek yağında arz sorununu başlattı. Alınan kararla ayçiçek yağı ihracatı yasaklandı. Ayçiçek yağının yanı sıra soya yağı, ayçiçeği tohumu, aspir, pamuk tohumu yağları, rep, kolza ve hardal yağı, mısır yağı ve margarin ihracatı da durduruldu.

TARIMA DESTEK GELDİ

Pandemi ve savaş nedeniyle fiyatlarda dalgalanmanın önüne geçmek için Türkiye tarımsal üretimi artıracak tedbirleri de alıyor. Cumhurbaşkanı kararı ile atıl arazisini üretime açana da destek verilecek. Projelere yüzde 75’ine kadar verilecek hibenin finansmanı için 169 milyon lira bütçe ayrıldı. Desteklenecek alanlar ise hububat, baklagil ve yağlı tohumlu bitkilerin üretiminin geliştirilmesi, kurutma veya işleme tesisleri kurulması olarak belirlendi. Bakliyat, un, bulgur, mısır irmiği, ihracatı izne tabi ürünler listesine eklendi. Ayçiçek, kanola, mısır, palm yağlarında gümrük vergisi 30 Haziran’a kadar sıfırlandı.

KUR KORUMA 31 ARALIK’A KADAR

Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye ekonomisine olası etkilerini azaltmak için Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Desteklenmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar kapsamındaki desteklerden faydalanabilmek için hesaplar, Türk lirası cinsinden olacak. Hesapların vadeleri ise 90 günden kısa ve 370 günden uzun olmayacak. Hesaplar, 31 Aralık 2022’ye kadar açılabilecek. Vade başı ve vade sonu kur, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) konuya ilişkin hazırlayacağı uygulama talimatıyla belirlenecek.

TURİZMDE ALTERNATİF

Salgın öncesi 7 milyon Rus turisti ağırlayan Türkiye, geçen yıl pandemi koşullarına rağmen 4 milyon Rus turiste kapılarını açmıştı. Turizm sektörü aldığı yaraları bu yıl kapatacağından umutluydu. Ancak Türkiye’ye en çok turistin geldiği ülkelerin başında yer alan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, sektörün durumunu belirsizleştiriyor.

İstanbul Ticaret Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nüzhet Kahraman, İstanbul Ticaret’e yaptığı açıklamada; Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın her iki ülkeyi de sosyal ve ekonomik açıdan etkilediğinden bu yılki turist hedefine ulaşmayı zorlaştıracağını belirtti. Kahraman, bu yıl Rusya ve Ukrayna kaynaklı toplam 7 milyon yabancı turist pazar kaybını giderebilecek önlem ve politikaların geliştirilmesinin elzem olduğunu söyledi.

İKAME TURİST ÖNERİSİ

Prof. Kahraman, söz konusu kaybı önlemek için önerisini ise şöyle özetledi: ”Avrupa ülkelerinden Almanya, İngiltere, Hollanda başta olmak üzere diğer Avrupa ülkelerindeki tur operatörleri ve seyahat acenteleri nezdinde Türkiye’ye yönelik tur paketlerinin çoğaltılmasını teşvik edici tedbirler uygulanmalı. Bu amaçla güçlü pazarlama çalışmaları aralıksız sürdürülmeli. Geçen yıl ülkemizde ağırladığımız yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının yıllık tatillerini Türkiye’de geçirmelerini sağlayıcı özendirme tedbirlerine ihtiyaç var. Yurt dışından geçen yıl ülkemize gelen Türk vatandaşlarının sayısını 5 milyondan 7 milyona, Avrupa ülkelerinden gelen yabancı turistlerin sayısını ise 5 milyon daha artırabildiğimiz takdirde Rusya ve Ukrayna pazar kaybımızı gidermiş oluruz.”

HOPA’DAN SOĞUK HAVA DEPOSU ÖNERİSİ

Kafkaslar’dan Çin’e kadar uzanan büyük bir pazara açılan Sarp Sınır Kapısı’na ve Karadeniz bölgesinin en önemli limanlarından olan Hopa Limanı’na çok yakın bir mesafede bir organize sanayi bölgesi kuruluyor. Konumu ile birlikte yatırımı cazip hale getiren OSB’nin ihracata büyük avantajlar sağlaması hedefleniyor. Hopa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Osman Akyürek, kurulacak OSB’nin savaşın getirdiği zorluklar karşısında bazı kolaylıklar sağlayabileceğini söyledi. Akyürek, ticarete kolaylık sağlayacak önerisini, İstanbul Ticaret’e şöyle anlattı: “Rusya ile özellikle yaş sebze ve meyve ticareti çok yoğun bir şekilde devam ediyor. Soğuk hava deposu için OSB’ye yatırım yapacak firmalar için bu bir avantaj olabilir.”

MARKALAR YENİ ROTA ARAYIŞINDA

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) verilerine göre 32 Türk markasının Rusya’da 655 mağazası ve 2 bin 500’ü aşkın satış noktası var. Ukrayna’da ise 24 Türk markasının 267 mağazası ve 200’e yakın satış noktası bulunuyor. BMD Başkanı Sinan Öncel, İstanbul Ticaret’e yaptığı açıklamada, Ukrayna’daki mağazaların tamamının savaşla birlikte kapandığını ve sabotaj ihbarları nedeniyle Rusya’daki AVM’lerin de düzenli olarak faaliyetlerini yürütemedikleri için cirolarında yüzde 40-50 kayıp olduğu bilgisini verdi.

FARKLI ÜLKELERE YÖNELMELİ

Öncel, iki ülkede ağırlıklı olarak hazır giyim markalarının mağazaları bulunduğunu ve hazır giyim özelinde 2021’de Rusya’ya 287 milyon dolarlık, Ukrayna’ya 173 milyon dolarlık ihracat yapıldığını belirtti. Sinan Öncel, şöyle konuştu: “Bavul ticareti olarak adlandırılan yolcu beraberindeki eşyayı da eklediğimizde iki ülkeye ihracat hacmimiz bir milyar dolara yaklaşıyor. Öte yandan, Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize tatile gelip alışveriş yapan turistler de yurt içi perakende satışlarımıza katkı sağlıyor. Bu yüzden turizmi canlı tutmak için Rusya ve Ukrayna yerine çok hızlı alternatif ülkelere yönelmek gerekiyor.”

RUSYA’DA DEVAM

Öncel, Avrupa merkezli özellikle lüks markaların, mağazalarını kapatarak Rusya’dan çekilme kararı aldıklarını hatırlatarak, “Bu durum gelecekte markalarımız için bir fırsata dönüşebilir. Ancak biz öncelikle sivil kayıpların giderek arttığı savaş ortamının sona ermesini ve bölgede yeniden barış ikliminin oluşmasını diliyoruz” dedi.

14 Mart 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem